Mayıs 21 künü, 2018 senesi Qırımda birden eki tevfiq yapıldı. Topçıköyde (Dolinnoye) «Qırım birdemligi»niñ koordinatorı Server Mustafayevden ğayrı Edem Smailovnıñ evinde de tintüv keçirildi. Olarnı Rusiye Federatsiyası Cinaiy Kodeksiniñ 205.5 maddesiniñ 2-nci qısmını (“Rusiye Federatsiyasında terroristik teşkılâtı olaraq tanılğan teşkilâtnıñ faaliyetinde iştirak etüv”) bozğanlarında qabaatlaylar. Olarnıñ işlerini Timur İbragimov, Marlen (Suleyman) Asanov, Memet Belâlov, Seyran Saliyev, Server Zekiryayev ve Ernes Asanovnıñ Bağçasaray “Hizb ut-Tahrir işi”nen birleştirdiler.
Smailovlar qorantasınıñ tintüvi saba erte başlandı. Evde Edem Smailov ve onıñ üç qızı edi. Qadını ve qızlarnıñ anası, Lilâ Kelâmova, o künniñ arfesinde dostlarına iftarğa barğanlarını ayta. “Maşnada yer qalmadı, onıñ içün men dostlarımızda gecelep qaldım. Saba erte birinci avtobusnen evge qaytmaq içün yolğa çıqtım, tatam şu arada qızım telefon etip tintüv aqqında ayttı”, - dey o.
Balalarnı evden yibermek ricağa, qızlar özlerini yahşı duya dep ayttılar. “Olar içün vaziyet ne qadar qıyın olğanını men añlay edim, mıtlaqa da küçük qızım içün. Amma buña cevap olaraq, qızlar raatlana dep ayttılar”, - hatırlay qadın.
Bir qaç ay endi keçti, amma o sabanıñ yañı tafsilâtını Lilâ alâ daa qızlarında eşite, daima olıp keçken anler olarnıñ aqıllarına tüşe. Rus küç organları hadimleri özlerini “terbiyeli alıp bardılar: qapılarnı qırmadı, ters laf etmedi”, - dey qızlar. Amma öz ara laf etmege ve babalarına muracaat etmege razı olmadılar. Smailovlarnıñ küçük qızı Esma on eki yaşında. Onı telükesizlik organları hadimleriniñ tintüv içün maliyeviy mukâfatnıñ miqdarını muzakere etkenleri eñ çoq taaciplendirdi dep ayta.
Endi bir qaç aydan berli Edem Smailov Aqmescit SİZOsında buluna. Esma babasına resimler sıza ve mektüpler yaza. Bir top cıyıp, soñ yollamağa istey. Mayısnıñ 21-ine pek qorqqanını ayta. “Eñ çoq babam içün, ebet”, - dep ağlay bala.
Tintüvden soñ ertesi künü Edemniñ doğğan künü edi, o 50 yaşını toldurdı.Bir aydan büyük qızı Fatimeniñ toyu olmaq kerek edi: “Babasınen olıp keçken vaqiadan soñ o merasimni lâğu etmege istedi. Adetlerimizge köre, toy ve nikâhta babanıñ bulunması pek müim sayıla. Toynı pek sade keçirdik. Edem içün eñ yahşısı – balalarımıznı olduqça bahtlı etmek, dep tüşündik”.
Lilâ ve qızları daima beraberlikte keçirilgen aqşamlıqlarnı aileniñ güzel bir adeti kibi hatırlay. “Onıñ yanımızda olmağanı er aqşam aşamağa oturğanımızda eñ pek duyula. Edemsiz evimiz öyle bir boş tura. Babamız biznen aşağanını endi atta unutıp başlay dep ayta qızım”, - dey Lilâ. Aş pişirgende, adetince, Edemni de esapqa alğanını de ayta. “Aş qalsa, pek acınam, birden o anda ne şaraitte bulunğanı, ne aş aşağanı aqlıma kele”, - dep qoşa Lilâ.
Lilâ, olarnıñ evine “ziyaret”niñ ve aqayınıñ tevqif etilmesiniñ sebebini, qırımtatarlarğa sistematik basqınç yapılğanında köre. “Aqayım sade işçi. E, o mahkemelerge qatnadı, onıñ öz noqta-i nazarı bar edi, onı köyde ve Bağçasarayda yahşı tanıy ediler. Olar bizim evlerimizge kele, ve körem ki, tek “Hizb ut-Tahrir”ge bağlı olğanlarğa degil, “Veciye Kaşka işi”ne, Mecliske bağlı olğanlarğa da. Demek, mahsus bizim halqımızğa keleler, onıñ peşinden.”