Rusiye kontrolindeki Aqmescitniñ Kiyev rayon mahkemesiniñ qadısı Mihail Belousov sentâbrniñ 16-nda Qırımtatar Milliy Qurultayınıñ Merkeziy saylav komissiyasınıñ yolbaşçısı, faal Zair Smedlânı «yüksek seviyeli azırlıq rejiminiñ sıñırlavlarını bozğanında» qabaatlap, oña azamiy ceza berdi – 30 biñ ruble para cezası. Faal sentâbrniñ 4-nde Aqmescitteki Rusiye FSBsiniñ binası ögünde tutulğanlar arasında edi, dep bildire Qırım.Aqiqat mühbiri.
Onıñ malümatına köre, qadı bu memuriy davanıñ şaatlarını ve memuriy protokol tizgen polis hadimini mahkemege çağırmağa razı olmadı. Qarar protokol malümatı ve «maska taqmağan, agressiv areket etken, bir qısmı FSB binasına kirmege tırışqan» insanlar gruppasını körgenini aytqan eki şaatnıñ yazma şaatlıqları esasında çıqarıldı.
Zair Smedlâ oturışuvdan soñ bildirgenine köre, onı kimse tutmadı – o, Rusiye quvetçileriniñ semetdeşlerini avtobusqa mindirgenini körip, «olarğa qoltutmaq içün özü anda ketti».
Aqmescitteki mahkeme qırımtatar faali Zair Smedlânıñ memuriy davası oturışuvını başqa künge qaldırğan edi.
Zair Smedlâ sentâbrniñ 4-nde Aqmescitte Rusiye FSBsiniñ idare binası ögünde diger faallernen beraber tutulğan edi. O künü Rusiye quvetçileri qırımtatar faalleriniñ evlerinde tintüv keçirip, olarnı tutqan edi. Soñra Rusiye polisi onı tenbiledi.
Rusiye polisi sentâbrniñ 4-nde Rusiye FSBsiniñ binası ögünde tutulğan qırımtatarlarğa qarşı 58 memuriy protokol tizdi.
Sentâbrniñ 3-4-nde Qırımda Rusiye quvetçileri tintüvler keçirip, beş insannı tuttı. Aralarında qırımtatar siyasetçisi ve faali Nariman Celâl bar. FSB malümatına köre, qırımtatarlar «bu yıl avgustnıñ 23-nde Qırımdaki gaz borusında diversiya yapqanları şübhesinen tutuldı. Rusiye müessisesi, tutulğanlar qabaatını itiraf etti, dep bildirdi». Bu malümatqa köre, «FSB tarqatqan sorğu videosında eki erkek kimden talimat alğanını ve Anğara köyünde gaz borusını nasıl patlatqanlarını tafsilâtlâca tarif etti».
FSB, diversiyanı Ukraina Mudafaa nazirliginiñ Baş istihbarat idaresi teşkil etti, dep israr ete.
Ukraina Mudafaa nazirliginiñ baş istihbarat idaresi Rusiye FSBsiniñ qabaatlavını «bir maqsadı olğan provokatsiya» olaraq köre.
Sentâbrniñ 6-nda Qırımda tutulğan dört kişi apiske alındı. Üç doğmuş qardaşlar Aziz ve Asan Ahtemovlar eki ayğa apiske alındı, Azizniñ babası Eskender Ahtemov 10 künge apiske alındı. Asan Ahtemovnıñ qardaşı Arsen 15 künge apiske alındı. Kreml kontrolindeki Kiyev rayon mahkemesi qırımtatar siyasetçisi ve faali Nariman Celâlnı eki ayğa – noyabrniñ 4-ne qadar apiske aldı. Nariman Celâl bütün qabaatlavlarnı inkâr ete.
Ağa-qardaş Ahtemovlar tutulğanda FSB tarafından işkencege oğratılğanını bildirdi. Rusiye quvetçileri bu malümatnı açıq şekilde tefsir etmey. Qırım.Aqiqat, apiske alınğan qırımtatar faallerine qarşı FSB tarafından yapılğan işkencelernen bağlı informatsion muracaatnı FSBge yolladı.
Ukraina ombudsmanı Lüdmila Denisova Qırımda insanlarnıñ apiske alınması sebebinden BM İnsan aqları Yuqarı komissarı Michelle Bacheletke muracaat etti.
Sentâbrniñ 3-4-nde Qırımdaki faallerniñ evlerinde keçirilgen tintüvler ve tutuvlardan soñ Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar prokuraturası cinaiy tahqiqat başlattı.