Kiyev – Kütleviy haber vastalarında Ukrainada devlet hainliginde şeklengen Qırım Yuqarı Radasınıñ sabıq deputatlarınıñ cedveli peyda oldı. Qırımtatar Milliy Meclisiniñ malümatına köre, qıdırılğan deputatlarnıñ episi Ukrainağa qarşı faaliyette iştirak etmedi. Olarnıñ fikirince, «Regionı Krıma» fraktsiyasınıñ sabıq azası Enver Abduraimov ve «Kurultay-Ruh» fraktsiyasınıñ temsilcisi Safure Kacametova «satqınlar cedveline» sebepsiz kirsetildi.
2015 senesi mart 26-da Ukraina Baş prokuraturası Qırım Yuqarı Radasınıñ 76 sabıq deputatını qıdırmağa başladı. Olarnı Ceza kodeksiniñ 111-inci maddesi boyunca cinayette şekleyler – devlet hainligi. Başta bu işniñ bazı şahısları aydınlatılğan edi, lâkin avgust 6-da Tsentr jurnalistskih rassledovaniy neşiriniñ saytında bütün cedvel derc etildi. Taqiqatnıñ malümatına köre, Qırımnıñ sabıq deputatları istilâcı devletke qoltutıp, Ukrainağa qarşı faaliyette iştirak ettiler.
Bu malümat peyda olğan soñ Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarov bildirdi ki, eki qırımtatar siyasetçisi, Enver Abduraimov ve Safure Kacametova, bu cedvelge sebepsiz kirsetildi. Meclis reisi dey ki, olar ekisi de 2014 senesi fevral 27 künü keçirilgen Qırım Muhtar Cumhuriyeti Yuqarı Radasınıñ nevbetten tış qanunsız sessiyasına qarşı çıqıp, onıñ işinde iştirak etmediler.
«Enver Abduraimov ve Safure Kacametova Qırımtatar Milliy Meclisiniñ qararlarına riayet etip, Qırım Yuqarı Radasınıñ (fevral 27-den soñ) 2014 senesi mart 15-ke qadar keçirilgen toplaşuvlarında iştirak etmediler – Ukraina Yuqarı Radası «Qırım Muhtar Cumhuriyeti Yuqarı Radasınıñ vekâletlerini toqtatuv, qanunsız «Qırım devlet şurasınıñ» nevbetteki «toplaşuvlarında» da vekâletlerni toqtatuv aqqında» №891 – VII Qararnı qabul etti», – dep yazdı Çubarov Facebookta.
Lâkin bir qaç künden soñ Meclis reisi elde etken malümatını aydınlattı, oña köre, Rusiye Qırımnı öz nezareti altına alğan soñ Abduraimov Qırım Devlet şurasınıñ bazı toplaşuvlarında iştirak etken edi.
«Bizni duşman saymağa yeter endi!»
Qırım parlamentiniñ sabıq deputatı Safure Kacametova qıdırılğan şahıslar cedvelinde öz adını körip şaşıp qaldı.
Ukraina, bizni duşman saymağa yeter endi!Safure Kacametova
«Ayağım ağırğanından sebep Ankarada olıp keçken Bütündünya qırımtatar kongressiniñ işinde iştirak etip olamadım. Meni sıñırda beklegen sürprizni tasavvur etem. Ukraina, bizni duşman saymağa yeter endi!», – dep yazdı o Facebookta.
Kacametova qabaatını red etip, Ukraina devletine qarşı areket etmegenini bildirdi.
«Bildirmek isteyim ki, fraktsiyadaki ortaqlarım kibi, 2014 senesi fevral 27-de Qırım Muhtar Cumhuriyeti Yuqarı Radasınıñ nevbetten tış toplaşuvında iştirak etmedim. Bundan ğayrı, ayağımnıñ yarasından sebep 2013 senesi dekabr ayından başlap 2014 senesi fevral ayına qadar deputat faaliyetini toqtatqan edim», – dedi o.
«Satqınlar cedveliniñ» daa bir sıması Enver Abduraimov qıtaiy Ukrainada oña qarşı açılğan cinaiy taqiqatnıñ açılması aqqında malümatnı daa izaatlamadı.
Qırımtatar Milliy Meclisi reisiniñ birinci muavini Nariman Celâl Qırım.Aqiqatqa qayd etti ki, Ukraina Baş prokuraturasınıñ Qırımnı Ukrainanıñ ayırılmaz parçası olaraq körip, yarımada nezaretini ğayıp etmesine alâqası olğan belli şahıslarnı şeklemek aqqı bar. Lâkin, onıñ fikirince, taqiqat organları bu meselege diqqatlı yanaşmaq kerek, çünki, Meclis malümatına köre, bu işke yalıñız Abduraimov ve Kacametovanıñ degil, diger deputatlarnıñ alâqası da yoq.
«Derc etilgen cedvel qısqartıla bile. Prokuratura angi areketlerni taqiq etkenini ögrenmeli. Fevral 26-27 künleriniñ vaqiaları olsa, sessiya zalında parlament reisi qayd etken raqamdan az deputat bulunğanını bilemiz. Kvorum yoq edi, 50 deputat bile kelmedi, cedvelde ise 76 deputat mevcut», – dedi Celâl.
O, «satqınlar cedveline» sebepsiz tüşken sabıq deputatlarnıñ adlarını aytmadı, çünki bu malümatnı daa teşkermek kerek, dep tüşüne.
Ganışnıñ qabaatı barmı?
Qırım Muhtar Cumhuriyeti prokuraturasınıñ Abduraimov ve Kacametova ile bağlı malümatı deñişmey, ve al-azırda taqiqatçılar bu şahıslarnıñ cinayetke alâqası barmı-yoqmı baqalar. Bunı Qırım Muhtar Cumhuriyeti prokurorınıñ birinci muavini Nazar Holodnitskiy Qırım.Aqiqatqa bildirdi.
«Taqiqat devam etmekte. Eñ yaqın vaqıtta neticeler çıqarılacaq. Uquq ceetinden qıymet kesilip, belli qararlar alınacaq. Taqiqat ya yekünlenecek, ya da deñişmeycek», – dep ayttı Holodnitskiy.
Onıñ aytqanına köre, cedvelde adı olğan 76 sabıq deputattan biri qıtağa kelse, onı yaqalap, cezasını belgilemek içün mahkemege alıp ketecekler. Böyle bir qarar mahkeme tarafından qabul etildi. Bu yalıñız Qırım Yuqarı Radasınıñ sabıq deputatı Vasiliy Ganışqa ait degil. Onı apis cezası beklemey, çünki 2015 senesi aprel ayında ukrain uquq qoruyıcıları onı yaqaladılar ve o, SİZOda buluna. Avgust 4-te taqiqat onıñ işini mahkemege berdi.
Nazar Holodnitskiyniñ bildirgenine köre, mahkemeden aldın taqiqat elde etken malümatqa köre, Ganış Ukrainağa qarşı faaliyette iştirak etken edi. Sabıq deputat 2014 senesi mart 6-da Qırım Muhtar Cumhuriyeti Yuqarı Radasınıñ toplaşuvında iştirak etken edi, o toplaşuvda ise Qırımnıñ statusı aqqında «referendum» keçirilmesi aqqında qarar qabul etilgen edi.
«Bundan soñra 2014 senesi aprel 11-de Ganış qanunsız alda meydanğa ketirilgen «Qırım Cumhuriyetiniñ devlet şurasınıñ» toplaşuvında iştirak etti, bu toplaşuvda Qırım Cumhuriyetiniñ Rusiye Federatsiyasınıñ subyeti olaraq «anayasası» qabul etildi», – dep ayttı Holodnitskiy.
Bunıñnen beraber, Ganış Qırımnıñ Rusiye devlet şurası teşkil etken Kefe şeer şurasınıñ saylavlarında deputat namzetini köstergen edi.
Şeklengen ve onıñ adliyecisi Andrey Rudenko devlet hainligi qabaatını red etip, taqiqatnıñ malümatı sebepsiz olğanını qayd eteler. Ganışnıñ imayesi bildire ki, o, 2014 senesi mart 6-da parlament toplaşuvında bar edi, amma «referendum» keçirilmesine qarşı rey bergen edi.
«Aprel 11-de o, Qırım anayasasına rey bermedi. Onıñ rey bergenini tasdıqlağan ne resmiy protokol, ne de video bar. Onıñ qanunsız organnıñ deputatı olğanını tasdıqlağan bir de bir vesiqa yoq», – dep ayttı adliyeci Rudenko.
Ganışnıñ imayesiniñ zanınca, onıñ 2014 senesi sentâbr ayında Kefe şeer şurasınıñ saylavlarında iştiraki cinayet degil. Andrey Rudenkonıñ aytqanına köre, yerli öz idare organları devlet organları sayılmay, bu sebepten Ganış qanunsız akimiyet organlarınıñ meydanğa ketirilmesinde iştirak etmedi.
Aqiqat kimniñ tarafında – mahkeme qarar alacaq. Ganışnıñ işi baqılacaq yer – daa belli degil. Bunı eñ yaqın vaqıtta Kiyevniñ Memuriy mahkemesi belgileycek.
