BM Baş kâtibi António Guterresniñ Qırımdaki insan aqları bozuluvlarına dair yañı maruzası derc etilgen soñ Ukraina Tış işler nazirligi halqara toplulıqnı Rusiyege qarşı basqı quvetleştirmesine çağırdı.
«Halqara toplulıqnı işğalci devletke qarşı basqı quvetleştirmesine çağıramız. İnsan aqları ve serbestligi, halqara uquq, hususan halqara gumanitar uquqnıñ kütleviy bozuluvı bu yıl Baş Assambleyanıñ 76-ncı sessiyasında ortaqlarnıñ yardımınen Ukraina tarafından kirsetilecek BM Baş Assambleyasınıñ qararında olacaq», – dep aytıla sentâbrniñ 2-nde derc etilgen Ukraina Tış işler nazirliginiñ tefsirinde.
Bundan evel Ukraina Tış işler naziriniñ birinci muavini Emine Ceppar maruzağa cevap berdi. O, vesiqa «Qırımda insan aqları bozuluvını» tasdıqlay, dep qayd etti.
Onıñ aytqanına köre, nazirlik maruzanı «Qırım platformasınıñ» Ortaq beyannamesinde aks ettirilgen halqara toplulıqnıñ Qırımnı işğalden qurtaruv ğayretleriniñ devamı olaraq» köre.
Vesiqada qayd etilgenine köre, BM Baş kâtibiniñ maruzası 2020 senesi iyülniñ 1-nden 2021 senesi iyünniñ 30-na qadar müddetni qavrap ala ve «insan aqları ve halqara gumanitar uquq bozuluvlarını tarif ete»:
- Rusiye Federal telükesizlik hızmetiniñ hadimleri tarafından yapılğanı tahmin etilgen işkence ve sert areket. Qabaatlı olğanlar mesüliyetke çekilmedi;
- Tutulğan şahıslarnı mahkemege bermek ve Rusiyede azatlıqtan marum etmek içün Qırımdan çıqaruv;
- Tutulğanlarnı ceza izolâtorlarına avuştıruv, hususan uzun müddet devamında bir özlerini qaldıruv;
- Din teşkilâtları ve aypı şahıslarğa qarşı sanktsiyalar, Rusiyeniñ ekstremizm ile küreş qanunları esasında İyegova şaatlarınıñ qabaatlav ükümleri;
- Kütleviy toplaşuvlarnıñ keçirilüvine kirişüv, hususan er angi planlaştırılğan toplaşuvnı keçirmek içün Rusiye akimiyet organlarından izin alınmasını talap etken qanun qaideleri esasında toplaşuv iştirakçilerine berilgen para cezaları ve diger sanktsiyalar;
- Qırımda Rusiye akimiyetine qoltutmağan şahıslarğa qarşı ğıyabiy mahkeme esnasları ve olarnıñ insan aqları saasında halqara standartlarğa zıt kelmesi.
Bunıñ arefesinde Rusiye kütleviy vastaları qırımlı Rusiye senatorı Sergey Tsekovnıñ bu maruzağa bergen cevabını derc etti, o, maruzanı «ihtisaslı degil» dep adlandırdı.
2021 senesi iyün ayında BM Baş kâtibiniñ Qırımdaki insan aqlarına dair ara maruzası derc etilgen edi.
Rusiye Tış işler naziri Sergey Lavrov işğal etilgen Qırımda insan aqları bozula degen laflar uydurıla, dep aytqan edi. 2021 senesi avgustnıñ 26-nda insan aqlarını qorçalağan ve Moskvanı olarnı Qırımğa kirsetmege çağırğan halqara teşkilâtlar yarımadağa Rusiyeden, hususan Keriç köpründen kire bile, dep ayttı.
