Rusiye ilhaq etilgen Qırımda özüni II Yekaterina vaqtında kibi alıp bara - qırımtatarlarnı çıqarıp, ruslanı kirsete.
Bu aqta qırımtatarlarnıñ lideri Mustafa Cemilev Wiener Zeitung Avstriya gazetine tefsir bererek ayttı.
“Tahminlerimizge köre, 300 000 qırımtatarlarnıñ 10%-ı Qırımnı terk etmek mecbur oldı. Bu - II YEkaterina vaqtında olğan areket tarzına oşay, o zaman tamır halq olğan qırımtatarlar Qırımdan sürgün etilgen edi, rusiyeliler ise ketirilgen edi. Bu utanmazca: olar memleketimizge raketa ve silânen keldi, bizni ise patron tapsalar taqip eteler”, - dedi Cemilev.
Onıñ aytqanına köre, bugün Qırımda “rusiye işğaline qarşı bir şey aytsa-kösterse”, taqip etile.
“Tintüvler erkünlik aşayışınıñ qısmı oldı, adet üzre olar “ekstremizm”ni manaçıq etip keçirile. Ukraina mustaqilliginden berli iç bir terror eylemi olmadı, şimdi ise apansızdan er kes terrorcı olıp qaldımı?”, - dedi siyasetçi.
Onıñ aytqanına köre, tintüv vaqtında Qırım akimiyeti qırımtatarl
İşğalden soñ Qırımdaki faktik Rusiye akimiyeti mustaqil jurnalistler, vatandaş faalleri, Qırımtatar Milliy areketiniñ faalleri, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ azaları ve Rusiyede yasaq etilgen «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtı ile alâqalı olğanlarından şübheli sayılğan Qırım musulmanlarınıñ evlerinde muntazam surette kütleviy tintüvler ötkere.
Ukraina Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti. 2015 senesi oktâbrniñ 7-nde Ukraina prezidenti Petro Poroşenko bunıñnen bağlı qanunnı imzaladı. Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey.