Eski Qırım sakini Dlâver Salimov Z-timsallerine açıq-açıq qarşı çıqqanı içün apis cezasına üküm etildi. Rusiye uquq qoruyıcıları onı nefretten sebep öldürmege qorquzğanında qabaatladı. Qırımlı, uquq qoruyıcılar teklif etkeni kibi, afu soramağanı razı olmağanı içün cinaiy taqibi başladı. Dlâver Salimovnıñ ikâyesini Qırım.Aqiqat maqalesinde tarif etemiz.
Dlâver Salimovnıñ ikâyesi – Qırımda Rusiye akimiyetiniñ resmiy beyanatlarına zıt kelgen fikirleri içün açıq sürette afu soralmağan yekâne örnektir.
Qırımlılar cenkke qarşı baqışlarından vazgeçken peşmanlıq videolarını Rusiye uquq qoruyıcıları Rusiyeniñ Ukrayınağa qarşı büyük istilâsından soñ başlattı. Bu Qırımda cenkke qarşı ve Ukrayınağa qoltutuv aktsiyalarına cevap oldı. Böyle tövbe etüv videoları çıqarılğan soñ olarnı cenkke qarşı çıqqan ya da Ukrayınağa qoltutqanlarnıñ cemaat taziri olaraq aydınlatacaqlar. Böyle videolarnıñ çıqarıluvı daa ciddiy taqiplerden qorçalamaq kerek eken.
Dlâver Salimov afu soramağa istemegende başta para cezası ve memuriy apis cezası berildi, soñra cinaiy ceza berildi.
«Seni bir daa bu şeynen körsem, yaqarım»
32 yaşında Dlâver Salimov İslâm Terek rayonınıñ Eski Qırım qasabasında yaşay. Tutulmazdan evel mesken-kommunal hocalıq saasında çalışqan edi.
2023 senesi yazda qasabadaki yaqarlıq stantsiyasında bir hadimnen qavğalaştı. Dlâver Salimov «Z» işaretli kepka taqıp müşterilerge hızmet köstergeni içün açuvlandı. Rusiye akimiyeti Rusiyeniñ Ukrayınağa qarşı büyük istilâsı vaqtında bu timsalni tehnikasında ve qıyafetlerinde qullana.
Bu timsalniñ propagandası Ukrayına, Almaniya, Çeh Cumhuriyeti, Litvaniya ve diger Avropa memleketlerinde resmiy şekilde yasaqlandı.
Qırımlı yaqarlıq stantsiyasınıñ hadiminden kepkasını çıqarmasını talap etti, yoqsa onı «yaqar» dedi.
«Bir daa seni bu şeynen körsem, yaqarım seni. Kiçkenelerge telefon etip, 20 biñ ruble bersem, seni yaqarlar», – dep ayta o, «Krımskiy SMERŞ» Telegram kanalında derc etilgen videoda. Bu kanal kefeli cenkke qoltutqan bloger Aleksandr Talipovğa ait. O, Rusiye uquq qoruyıcılarına Ukrayınağa qoltutqan ve cenkke qarşı çıqqan qırımlılarnı taqip etmege yardım ete.
Bu video derc etilgen soñ Dlâver Salimovnıñ evine Rusiye uquq qoruyıcıları keldi. Onı tutqanlar.
Rusiye uquq qoruyıcılarınıñ resmiy resursları bunıñnen bağlı resmiy bir haber aydınlatmağan edi.
Soñra memuriy protokollar tizildi, cinaiy dava açıldı ve aylarnen mahkemeler devam etti. Bular Dlâver Salimov afu soramağanı içün başladı, Rusiye uquq qoruyıcıları peşman olğanını videoğa aytmağa teklif etken edi, dep bildire Qırım aq qorçalayıcı gruppası.
Para cezası, apis cezası ve üküm
«Krımskiy SMERŞ» yaqarlıq stantsiyasından videonı derc etken soñ Dlâver Salimovğa qarşı eki memuriy dava açıldı.
Moskva kontrolindeki Aqmescitniñ mirovoy mahkemesi 2023 senesi avgust ayında qırımlığa Rusiye Memuriy uquq bozuvları kodeksiniñ 6.9 maddesiniñ 1-inci qısmına (narkotik ya da psihotrop maddelerni qullanğanı içün diagnostika yapılmasına, profilaktik tedbirler, narkotik bağlılıq ve (ya da) tibbiy ve (ya da) içtimaiy reabilitatsiyağa razı olmama) istinaden dört biñ ruble para cezasını berdi.
O künü Moskva kontrolindeki İslâm Terek rayon mahkemesi Dlâver Salimovnı ufaq çapqınlıq maddesine istinaden 14 künge apiske aldı. Böylece onı yaqarlıq stantsiyasınıñ hadimine qarşı cemaat olğan yerde küfür etkeninde qabaatladılar.
Rusiye uquq qoruyıcıları Dlâver Salimovdan videoda afu soramasını bir qaç kere talap etkenler, onı Telegram kanallarında derc etecek ediler, dep haber ete Qırım aq qorçalayıcı gruppası.
Qırımlı razı olmağan soñ oña qarşı Rusiye Ceza kodeksiniñ 119-ıncı maddesiniñ 1-inci qısmına (öldürmege qorquzuv) istinaden cinaiy dava açıldı.
Açıq afu sorav teklifine tekrar razı olmağan soñ qabaatlavı quvetleştirildi ve Aqmescit SİZOsına alındı. Dlâver Salimov taqip etilgen maddege köre sekiz yılğa qadar apis cezası berile bile. Prokuror onıñ içüye 2,5 yıl apis cezası berilmesini talap etti.
Rusiye kontrolindeki İslâm Terek rayon mahkemesiniñ qadısı Georgiy Tsertsvadze qırımlını bir yıl yaşav tarzı koloniyasında qalmasına üküm etti.
Mahkeme onı Rusiye Ceza kodeksiniñ 119-ıncı maddesiniñ 2-nci qısmına istinaden (siyasiy, mefküreviy, ırqiy, milliy ya da diniy nefret ya da duşmanlıq ya da belli bir içtimaiy gruppağa qarşı nefret ya da duşmanlıq sebebinden öldürüv ya da sağlıqqa zararnen qorquzuv) qabaatlı dep tanıdı.
Mahkemeniñ matbuat hızmeti üküm seslendirilgen videonı aydınlattı. Mahkemede zarar körgen kişi de bar edi. Üstünde Z timsalli kepkası yoq edi.
Dlâver Salimov qabaatını tanımayıp, mahkemede özüni imaye etmege tırıştı. Mahkemeniñ apis qararlarına da itiraz bildirmege tırıştı, amma neticesi olmadı.
«Bir-birini baqıştan añlamağa alışqanlar»
Ukrayına prezidentiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyetindeki temsilciligi Dlâver Salimovnıñ ikâyesini Qırım sakinleriniñ Rusiyege qarşı tirenüviniñ örneklerinden biri dep adlandırdı.
Er keske köstergen cesareti ve vatandaş baqışları içün minnetdarmız
«Er keske köstergen cesareti ve vatandaş baqışları içün minnetdarmız. Qırım – Ukrayınadır, beraber küreşemiz, Qırım yarımadasını Ukrayına kontroline tez qaytarmaq, vaqtınca işğal etilgen topraqlardan vatandaşlarımızğa telükesizlik isini qazandırmaq içün», – dep bildirdi müessise.
Rusiyeniñ Ukrayınağa qarşı büyük istilâsı başlağanınen işğal altındaki Qırımda cenk areketlerine qarşı çıqqanlarğa qarşı repressiyalar bayağı sertleşti.
«Mında bir-birimizni baqıştan añlamağa alıştıq, çünki sözler telükeli. Böyle de yaşaymız, özümizni söz serbestliginde daa çoq sıñırlap, amma fikir serbestligimizni istilâcı bizden alamaz», – dep yaza Qırım.Aqiqat müellifi Zarema Seitablayeva.
Ukrayına akimiyeti Rusiyeniñ büyük istilâsınen küreşip, Qırımnı işğalden azat etmek niyeti aqqında bildire.
Qırımnıñ Rusiye akimiyeti Qırımnı «Rusiyeniñ ayırılmaz parçası» dep sayıp, «er angi iddia» içün «kerekli cevap» berilecek, dep vade ete.
MALÜMAT: Ukrayınağa qarşı Rusiye silâlı ücümi fevralniñ 24-nden sabadan berli devam ete. Rusiye ordusı arbiy ve vatandaş infrastrukturasınıñ esas obyektlerine avadan darbe endire, uçaq alanları, arbiy bölük, cermay bazaları, yaqıt stantsiyaları, kilse, mektep ve hastahanelerni viran ete.
Aprelniñ başında Moskva Ukrayına şimalinde faal olğanını toqtattı, dep bildirdi. Tezden Ukrayına akimiyeti Kıyiv, Çerniğiv ve Sumı vilâyetinde Rusiye arbiyleri qalmadı, dep ayttı.
Rusiye ordusı çekilgen soñ azat etilgen köy ve şeerlerde kütleviy öldürüv adiseleri aqqında belli oldı. Bazı ğarbiy liderler Rusiyeni cenk cinayetlerinde qabaatladı. Rusiye akimiyeti arbiyleriniñ öldürüvlerge alâqası bar olğanını inkâr etip, olarnı «uyduruv» dep adlandıra.
Rusiye Ukrayınağa qarşı basqıncılıq cenk alıp barğanını inkâr ete ve bunı maqsadı «askeriysizleştirüv ve denatsifikatsiya» olğan «mahsus operatsiya» dep adlandıra.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.
Qırımnıñ Rusiye tarafından işğal etilüvi
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
