«Qırımda Ukrayına tirenüvi daa artacaq» – ekspertler qırımlı işbirlikçilerniñ beyanatları aqqında

QIRIM – Rusiye işğal etken bütün Ukrayına topraqlarını Qırımnen beraber azat etmek maqsadınen Kyiv ilân etken qarşı ücüm arfesinde Rusiye tarafdarı erbaplar ve Kreml propagandacıları informatsion ceetten vaziyetni kerginleştirip başladı. Qırım.Aqiqat ekspertlerniñ fikrini sorap, Qırımda tarqalğan tahminlerniñ sebebi barmı bilmege istedi.

Ukrayına Silâlı quvetleriniñ esas strategik maqsadlarından biri «Qırım ve Rusiye arasında cenüpte Rusiye cebesine demir urmaq» olacaq, dep tarif etti Ukrayına Mudafaa nazirligi Baş istihbarat idaresiniñ vekili Vadım Skıbıtskıy. Onıñ qayd etkenine köre, bu baarde Ukrayına Silâlı quvetleri qarşı ücümge azır olacaq. Ukrayına istihbaratınıñ temsilcisi qarşı ücümniñ maqsadı «Qırımnen beraber işğal etilgen bütün Ukrayına topraqlarını azat etmek» ola, dep ayttı.

Böyle bir ihtimal Rusiye spikerlerini qasevetlendirdi – siyasetşınas, arbiy mühbirler, cemaat erbapları ve siyasetçilerni, olar bu meselenen bağlı çoq şey aytqan edi.

«Qırımğa raketalar uçsa, Rusiye cevap berir, Qırım köprüne yapılğan ücümden soñ olğanı kibi, amma daa küçlü olacaq. Bu sefer «Kinjal» gipersesli kompleksleri qullanılacaq, qarar alğan Ukrayına merkezlerine ücüm etilecek», – dep bildirdi arbiy ekspert Vasiliy Dandıkin.

Arbiy jurnalist ve siyasetşınas Vasiliy Fatigarovnıñ aytqanına köre, Qırım Rusiye içün – «qırmızı çizgiden» daa ziyadesidir.

«Bizim içün Qırım – adiy qırmızı çizgiler degil, elimizde olğan bütün silânen sert cevap berilecek bir dögme. Bilgenime köre, Qırımda nükleer silâ bar. Nükleer obyektlerge urmaq ıntıluvlarınıñ aqibetleri olacaq», – dep ayttı Fatigarov.

«Qırımnıñ ukrayın cemiyeti» Rusiye tarafdarı teşkilâtınıñ reberi Anastasiya Gridçina daa ileri ketip, Ukrayına Silâlı quvetleriniñ Qırımnı kontrol altına almağa tırışması Üçünci cian cenkiniñ başlanmasına sebep olur, dep ayttı.

Qırım Rusiye parlamentiniñ spiker muavini Yefim Fiks Rusiye tarafdarlarını «Qırım yahşı qoruna, Qırımnıñ telükesizligi temin etile», dep işandırmağa tırıştı.

Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reis muavini İlmi Umerovnıñ fikirince, Qırımnıñ Rusiye işğalinde olması Üçünci cian cenkiniñ risk faktorı ola.

«Qırımnı azat etüv ıntıluvı Üçünci cian cenkiniñ sebebi olsa, bu cenk 2014 senesi, Rusiye Qırımnı işğal etip, qanunsız bir «referendum» keçirip ilhaq etkende ne içün başlamadı? Putin ölüm telükesi altında bütün arbiy bölüklerini Ukrayınadan çıqarmalı. O qadar! 1991 senesiniñ sıñırları şartsız ğayrıdan tiklenmeli ve tek bundan soñ bütün meselelerde muzakereler olmalı. Moskva Qırımnı tutmağa devam etse, o vaqıt yerli cenk kerçekten cian cenkine çevirile bile. Gridçina kibi erbaplar Rusiye propagandası çerçivesinde areket ete, işğalcilerniñ ukrayınalılarğa ve Ukrayınağa qarşı areketlerine qoltuta. Maqsat aynı – Qırım sakinlerini bir qorqu içinde tutmaq. Eminim, bütün dünyanıñ yardımınen cenkte Ukrayına ğalebe qazanacaq. Bütünligini biz ğayrıdan tikleycekmiz. Rusiyeni ise terrorizmge qoltutqan memleket olaraq daa uzun vaqıt hatırlaycaqlar», – dep izaatladı vaziyetni Meclis reisiniñ muavini Qırım.Aqiqatqa.

Aq qorçalayıcı ve advokat Nikolay Polozovnıñ fikirince, Rusiye spikerleriniñ böyle beyanatları Qırımda Rusiye tarafdarlarına quvet bermege ıntıluvnen bağlı ola.

«Kreml kontrolindeki Qırımnıñ işğalci siyasetçilerniñ adiy bir şapka atıluvı. Birinciden eali içün yapalar. Böylece propagandacılar adiy insanlarnı ruhlandırmağa isteyler. Rusiye ordusı aslında ne demek – istilâdan keçken bir yıl devamında kördik», – dep ayttı fikrini Qırım.Aqiqatqa aq qorçalayıcı.

#LiberateCrimea halqara areketiniñ faali, Qırımtatar resurs merkeziniñ eksperti, Ukrayına Silâlı quvetleriniñ arbiyi Serğiy Parhomenko emin ki, işbirlikçilerniñ böyle lafları Rusiyege qoltutqan qırımlılarnıñ aqlını qarıştıra bile.

«Aksenovnıñ yanında olğan ve ukrayın cemiyeti adından çıqışta bulunğan bir işbirlikçiniñ aytqanları «Qırımdaki ukrayınler Ukrayına Silâlı quvetlerini beklemey» hayalını şekillendirmeli. Bu beyanatlar yarımadada Ukrayınağa qoltutuv areketi faalleşkende, Ukrayına risaleleri ve graffitileri peyda olğanda yapıldı. Bular Rusiyeniñ arbiy bazalarında ve Qırım yarımadasında «pamuqlarnen» beraber oldı. Ukrayınanıñ ortaq devletleriniñ vatandaşlarını Qırımda evge qaytacaqlarını beklemesinden şübhelendirmek içün beyanat halqara toplulıqqa yapıla bilir edi. Amma Rusiye, Beyazrusiye, KNDR, Suriyeden ğayrı, dünyada kimse buña inanmaz. Daa ziyade aytayım: Rusiye tışında qırımlı işbirlikçilerniñ aytqanları aqqında kimse bilmeycek. İşğalcilerniñ dünyanı «Qırımda Ukrayınanı beklemegenlerine» inandırmaq ıntıluvları neticesiz olacaq – yarımadada Ukrayına tirenüvi tek artacaq», – dep tarif etti faal Qırım.Aqiqatqa.

«Qırım halq cebesi» cemaat areketiniñ tesisçisi Sergey Akimov Qırım.Aqiqatqa izaat berip, akimiyetke yaqın cemaatçılarnıñ Qırımda cemaat arasında bir qıymeti yoq, dep qayd etti.

«Qırımda ekspert «qalmadı», añlağanıma köre, çünki iç bir tesiri olmağan adise-vaqialar aqqında tanılmağan milliy cemiyetlerniñ yolbaşçıları fikir yürsete. Başta federal yayınlarda yanğırağan laflarnı eşitemiz, soñra Gridçina ve oña oşağanlar Qırımda aynısını tekrarlay. Qırımlılar içün olarnıñ aytqanları iç bir şey ola. Şimdi akimiyet zararını köre, fikir liderlerini bastırğanlar, yerine ise olarğa kelişken iç bir emiyeti olmağan cemaatçılarnı alğanlar», – dep qayd etti cemaatçı.

Ukrayına milliy telükesizlik ve mudafaa şurasınıñ yolbaşçısı Oleksiy Danılov işğal etilgen Qırımnı azat etüv strategiyasını ğayrıdan baqmaq kerek, dep bildirdi, çünki prioritetler deñişti. İşğalden azat etüv ve vaqtınca işğal etilgen topraqlarnıñ reintegratsiya strategiyası prezident Volodımır Zelenskıynıñ 2021 senesi martnıñ 24-nde çıqqan buyruğınen tasdıqlandı, anda daa çoq «diplomatik usullarğa emiyet berildi».

MALÜMAT: Ukrayinağa qarşı Rusiye silâlı ücümi 2022 senesi fevralniñ 24-nden sabadan berli devam ete. Rusiye ordusı arbiy ve vatandaş infrastrukturasınıñ esas obyektlerine avadan darbe endire, uçaq alanları, arbiy bölük, cermay bazaları, yaqıt stantsiyaları, kilse, mektep ve hastahanelerni viran ete.

Rusiye ordusı çekilgen soñ azat etilgen köy ve şeerlerde kütleviy öldürüv adiseleri aqqında belli oldı. Bazı ğarbiy liderler Rusiyeni cenk cinayetlerinde qabaatladı. Rusiye akimiyeti arbiyleriniñ öldürüvlerge alâqası bar olğanını inkâr etip, olarnı «uyduruv» dep adlandıra.

Rusiye Ukrayinağa qarşı basqıncılıq cenk alıp barğanını inkâr ete ve bunı maqsadı «askeriysizleştirüv ve denatsifikatsiya» olğan «mahsus operatsiya» dep adlandıra.

Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnıküzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.