Qırımdaki Rusiye uquq qoruyıcıları qırımtatarlarnıñ evlerinde eñ az 25 tintüv keçire. FSBniñ malümatına köre, yarımadada Rusiyede yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» diniy teşkilâtında iştirak etkeninden şübheli sayılğan 20 kişi tutuldı.
Rusiye mahsus hızmetleri Qırımda keçirilgen kütleviy tintüvlerni «mahsus tedbir», tutulğanlarnı ise «Hizb ut-Tahrirniñ» adiy azaları ve reberleri» dep adlandıra.
Rusiye FSBsiniñ bildirgenine köre, «teşkilât azaları «dünya halifeliginiñ» quruluvı, lâdiniy cemiyet institutlarınıñ bozuluvı ve şimdiki akimiyetniñ zorbalıq küçü ile yıqıluvı doktrinasına esaslanğan anayasağa zıt faaliyetnen oğraşqan edi».
«Qırım birdemligi» cemaat birleşmesiniñ haber etkenine köre, tintüvler Aqmescit rayonınıñ Mamaq (Strogonovka) köyünde keçirile. Qırımlı advokat Mammet Mambetovnıñ malümatına köre, Qırımdaki Qarasuvbazar rayonınıñ Köneçi (Vladimirovka) köyünde yaşağanlarnıñ evleri de tintile.
Uquq qoruyıcılar Aqmescitniñ Bavurçı (Kamenka) qasabasına da keldi – yerli sakin Rustem Şeyhaliyevniñ evi yanında bir qaç kişi tutuldı. Başta qasabanı sarıp alğan Rusiye İç işler nazirliginiñ hadimleri sakinlerni dağılmağa çağırdı. Red cevabı berilgen soñ ise kötek çıqtı, neticede eki insan tutuldı – Eskender Mamutov ve Emil Ziyadinov. Olar semetdeşlerine qoltutmaq içün tintüv yerine keldi.
Berilgen malümatqa köre, Rusiye uquq qoruyıcıları Rustem Seythalilov, Tofik Abdulgaziyev, Cemil Gafarov, Seyran Murtaza, Alim Kerimov, Farhad Bazarov, Riza İzzetov, Şaban Umerov, Bilâl Adilov, Mecit Abdurahmanov, Seytveli Seytabdiyev, Yaşar Muyedinov, Akim Bekirovnı da tutıp aldı. Olarnı Aqmescitteki Rusiye FSBsiniñ idaresine alıp ketkenler.
Bundan ğayrı, «Qırım birdemligi» cemaat birleşmesi Aqmescitniñ Bavurçı qasabasındaki Memet Appazov soqağında semetdeşlerine qoltutmağa kelgen 5 kişi tutuldı, dep bildire. Olarnıñ soyadları qayd etilmey.
Faallerniñ malümatına köre, Bavurçı qasabasında bütün maalleni Rusiye gvardiyası sarıp aldı. Yerli sakinler evlerine, advokatlar ise tintüv yerlerine kirsetilmey.
Rusiye kütleviy haber vastalarınıñ Qırımdaki Rusiye FSBsiniñ idaresi bergen malümatqa esaslanıp bildirgenine köre, FSB, Rusiye İç işler nazirligi ve Rusiye gvardiyasınıñ hadimleri Rusiyede yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtında iştirak etkeninden şübheli sayılğan eñ az 25 qırımtatarınıñ evinde tintüv keçire. Şübhelilerniñ soyadları aydınlatılmay.
Rusiye uquq qoruyıcıları Qırımda «Qırım birdemligi» cemaat birleşmesiniñ faalleri yaşağan evlerni tinte, dep bildire Ukraina ombudsmeni Lüdmila Denisova.
Onıñ aytqanına köre, tintüvler «Qırım birdemliginiñ» faalleri ve cemaat faalleriniñ 25 evinde keçirile.
«Çoqusı Rostov-na-Donudaki mahkeme oturışuvlarına, eşyalarnı bermege, siyasiy mabüslerni ziyaret etmege barğan edi. Rusiye kütleviy haber vastalarınıñ malümatına köre, tutulğanlarnıñ cedveli evelde ilân etildi. Olğan tecribege köre, apis cezaları da olacaq. Advokatlar şimdilik alınmay, bazı ev saiplerini (Rusiyeniñ – QA) Tahqiqat komitetine alıp keteler», – dep aytıla Denisovanıñ Facebook haberinde.
Qırımtatarlarnıñ evlerinde keçirilgen tintüvler vaqtında Rusiye uquq qoruyıcıları «yasaqlanğan» edebiyatnı gizliden qoya bile, dep bildirdi qırımlı advokat Emil Kurbedinov tahqiqat tedbirleriniñ şaatları aytqanlarına esaslanıp.
«Tofikniñ (Abdulgaziyevniñ – QA) tuvğanları (Rusiye uquq qoruyıcıları – QA) bir de bir edebiyat qoyğanını ayttı. Olar bundan 100% eminler, çünki tünevin bu yerde temizlik yapıldı ve anda bir şey yoq edi… Soy-sopları emin ki, bu kitaplar gizliden qoyuldı», – dedi Kurbedinov.
Onıñ aytqanına köre, onı tintüv yerine almadılar. Tofik Abdulgaziyev ise Qırımdaki Rusiye FSBsiniñ idaresine alıp ketirildi.
Kurbedinovnıñ malümatını «Qırım birdemligi» cemaat birleşmesi tasdıqlay. Olarnıñ malümatına köre, Riza İzzetovnıñ evinde keçirilgen tintüv vaqtında da «yasaqlanğan» edebiyat qoyuldı. Rusiye uquq qoruyıcıları bunı izaatlamay.
Qırımdaki Rusiye ükümetiniñ reisi Sergey Aksenov martnıñ 27-nde çarşenbe künü saba qırımtatar faalleriniñ evlerinde tintüv keçirgen Rusiye FSBsi ve Rusiye gvardiyası hadimleriniñ areketlerine «tolusınen qoltuta», dep bildirdi.
Aksenovnıñ Facebookta yazğanına köre, FSB Rusiye İç işler nazirligi ve Rusiye gvardiyasınen beraber tahqiqat tedbirlerini keçirip, Rusiyede yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» diniy teşkilâtınıñ azalarını tapa ve tuta.
«Uquq qoruyıcılarğa professional, sistem işleri içün teşekkürler bildirem… Tahqiqat tedbirleri qanunğa köre, açılğan cinaiy işler çerçivesinde keçirile. Yarımadada olğan repressiyalar aqqında sözler – yalan ve boş laf, davağa siyasiy renk qoşmaq ıntıluvıdır», – dep aytıla Aksenovnıñ haberinde.
Qırım soqaqlarında yüzlernen uquq qoruyıcı. Qırımtatarlarnıñ evlerinde kütleviy tintüvler (fotoresimler)
Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarovnıñ aytqanına köre, Rusiye uquq qoruyıcılarınıñ işğal etilgen Qırımda keçirgen kütleviy tintüvleri «XX asırnıñ 30-50-nci yıllarında Stalin hızmetçileriniñ taramalarını añdıra».
«Bugün Rusiye işğalcileriniñ qırımtatarlarnıñ evlerine sürip kirmesi işğal altındaki Qırımda bir künde yapılğan eñ büyük insan aqları bozuluvı ola», – dep yazdı Çubarov Facebook saifesinde.
Çubarovnıñ aytqanına köre, «qırımtatarlarnı işğalcilerge tolusınen boysundırmağa istegen» «repressiya ve taqiplerniñ daa da sert» yañı başlanğıçı aqqında aytmaq mümkün.
Yarımadada keçirilgen tintüvler sebebinden Ukraina Milliy politsiyasınıñ Baş idaresi Ukraina Ceza kodeksiniñ 162-nci maddesiniñ 2-nci noqtasına istinaden cinaiy tahqiqat başlattı.
Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyardaki Baş idareniñ Tahqiqat bölügi bildirgenine köre, qırımtatarlarnıñ mesken tiyilmemezliginiñ bozuluvı içün beş yılğa qadar apis cezası berile bile.
Ukraina Tış işler nazirligi Rusiyeden işğal altındaki Qırımda «siyasiy sebeplerden taqiplerniñ toqtatmasını» talap ete. Bu aqta Ukraina nazirliginiñ spikeri Katerına Zelenko bildirdi.
«İşğal etilgen Qırım insan aqları kene bozula, onlarnen barışıqsever qırımtatarınıñ evinde qanunsız gece tintüvleri ve tutuvlar. Rusiyeden bu qanunsız ve siyasiy sebeplernen bağlı taqiplerni toqtatmasını talap etemiz», – dep yazdı Twitterde Zelenko.
Martnıñ 26-nda saba Qırımnıñ memuriy sıñırında Rusiye sıñırcıları «Qırım birdemliginiñ» faalleri Remzi Bekirov ve Ruslan Suleymanovnı tutıp aldı. Bir qaç saat tutıp, olarnı yibergenler. Ekisi de pasportlarnı bozğanında qabaatlandı. Aynı vaqıtta, memuriy bozuv aqqında bir de bir protokol berilmedi.
«Hizb ut-Tahrir davası» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Advokat Emil Kurbedinovnıñ qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.
«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını 15 «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.
