Ukrayina yarımada işğalden azat etilgen soñ Qırımğa celp etilecek yedek hadimlerni azırlamağa başlay. Böyle bir yedekke nasıl kirilir? Ne zaman o teşkil etilecek? Angi zenaat ve kategoriyalarnıñ mütehassıslarına ihtiyac bar ve ne miqdarda? Bu suallerge Qırım.Aqiqat Radiosınıñ yaynında Ukrayina baş nazir muavini, Ukrayinanıñ vaqtınca işğal etilgen topraqlarnıñ reintegratsiya meseleleri naziri İrına Vereşçuk cevap berdi.
Saylav kriteriyleri – vatanperverlik ve ihtisaslılıq
Ukrayinanıñ vaqtınca işğal etilgen topraqlarnıñ reintegratsiya meseleleri nazirligi özüne mart ayına qadar Qırım içün hadimler yedegininiñ nasıl olması ile bağlı tekliflerni azırlamaq vazifesi qoydı. Bunı Qırım.Aqiqat Radiosınıñ yaynında Ukrayina baş nazir muavini, Ukrayinanıñ vaqtınca işğal etilgen topraqlarnıñ reintegratsiya meseleleri naziri İrına Vereşçuk bildirdi.
Bu eñ vatanperver gruppa dep tüşünemiz – cenkten keçken insanlar
Esas saylav kriteriyleri – vatanperverlik ve ihtisaslılıqtır, dpe qayd etti Vereşçuk. Ukrayina akimiyeti Qırım içün belgileycek yedek hadimleri arasına Rusiye-Ukrayina cenkiniñ veteranları, qırımtatar halqınıñ vekilleri ve köçip kelgenler kirecegi artıq bellidir, dep bildirdi nazir.
«Bu cebede Ukrayına mustaqilligi ve devletçiligi oğrunda küreşken veteranlar da (Qırım içün çalışacaqlarnıñ yedegi – QA). Bu eñ vatanperver gruppa dep tüşünemiz – cenkten keçken insanlar. Söz sırası, veteranlardan ibaret olacaq hadimler yedegi tek reber terkibi içün şekillendirilmeycek. Biz Ukrayına, işğalden azat etilgen Qırımımızda devletçilikni ğayrıdan tikleycek akimiyet vertikalini köz ögünde tutamız. Şimdi biz tamır halqlar aqqında aytamız. Rusiyeniñ Qırım işğalinden zarar körgen qırımtatarlar nasıl basqığa oğratılğanını bilesiñiz», – dep bildirdi Vereşçuk.
O, 2014 senesinden soñ Qırımdan çıqqan insanlar yedek hadimler sırasına kirecek, dep bildirdi.
«50 biñden çoq insan. Aralarında qadı, ekim, ocalar da bar. Olar da hadim yedeginiñ temeli olacaq», – dep bildirdi Vereşçuk.
"Qırımğa ayrı bir yanaşma olacaq"
Baş nazir muavini, daa bir vazife ameldeki "Vaqtınca işğal etilgen Qırımnıñ işğalden azat elilüv ve reintegratsiya strategiyası"nı akutalleştirmektir dep bildirdi. Şu cümleden, evelden, işğalden azat etilvezden evel, arbiy memuriyetler teşkil etmek. Doquz yıllıq işğalni köz ögüne alıp, Qırımğa ayrı bir yanaşma olmalıdır, dep qayd etti o.
"Bu ayrı bir qanunlar olmalı ve işbirlik içün mesüliyetke celp etüv meseleleri, al-azırda azırlağanımz ayrı-ayrı maddeler olmalıdır", - dedi Vereşçuk.
"Episi degil ve er kesni aynı degil"
Nazirniñ qayd etkeni kibi, yarımadanıñ ukrayin arbiyleri tarafından şğalden azat etilmesinden soñ işbirlik içün bütün Qırım sakinleri mesül olmaycaq.
Men lüstratsiya mehanizminiñ tarafdarım
"Qırımda yaşağanlarnıñ episi satqın degil. Rusiye propagandasınıñ Qırım sakinlerine er kesniñ işbirlik aqqında madeniñ altına tüşecegini nasız añlatqanını bilem. Amma yoq, bu böyle degil. Episi degil ve er kesni aynı degil. Men lüstratsiya mehanizminiñ tarafdarım", - dedi o.
Rusiye akisiyeti ile işbirlik etken ve işğalge yardım etken er kesni cezaiy mesüliyet bekley. Bu, Ukrayina vatandaşlarınıñ Ukrayinanıñ işğal altındaki topraqlarından sürgün etilmesi ile oğraşqanlarğa da aittir, dedi Vereşçuk.
Bu halqara gumanitar uquqnıñ bozuluvıdır. Biz bunı qayd etemiz
"Bu halqara gumanitar uquqnıñ bozuluvıdır. Biz bunı qayd etemiz. İnsanlarımıznıñ, hususan da özüni medafaa ete bilemegen balalarnıñ Herson vilâyetinden, Qırımdan çıqarılğanı avtobusnıñ aydavcısından başlap bu adamlarnıñ episi cevap berecek. Bu kibi cinayetlerniñ müddeti yoqtır", - dep qayd etti nazir.
Evel Ukrayina prezidentiniñ Qırım MC-deki daimiy temsilcisi Tamila Taşeva "Qırımnıñ işğalden azat etilmesinden soñ Ukrayinanıñ prioritetlerinden biri yarımadanınh Rusiye ilhaqına yardım etkenlerni tapıp, mesülietke çekilmesi olacaq" dep bildirdi. Onıñ sözlerine köre, insanlıqqa qarşı, arbiy cinayetlerni, şu cümleden genotsid kibi sayılğan cinayetlerni yapqanlar ve insan aqlarını bozğanlar mesüliyetke çekilmeli.
Aynı zamanda, Taşeva qayd etti ki, iş adamları, ekimler, elektrikler, yanğın söndüriciler, Rusiye memuriyetleriniñ adiy hadimleri (eger olar Ukrayinağa qarşı cenkke ketmegen ve cinayetelr etmegen olsalar)cezaiy mesüliyetke çekilmemeliler.
MALÜMAT: Ukrayinağa qarşı Rusiye silâlı ücümi 2022 senesi fevralniñ 24-nden sabadan berli devam ete. Rusiye ordusı arbiy ve vatandaş infrastrukturasınıñ esas obyektlerine avadan darbe endire, uçaq alanları, arbiy bölük, cermay bazaları, yaqıt stantsiyaları, kilse, mektep ve hastahanelerni viran ete.
Rusiye ordusı çekilgen soñ azat etilgen köy ve şeerlerde kütleviy öldürüv adiseleri aqqında belli oldı. Bazı ğarbiy liderler Rusiyeni cenk cinayetlerinde qabaatladı. Rusiye akimiyeti arbiyleriniñ öldürüvlerge alâqası bar olğanını inkâr etip, olarnı «uyduruv» dep adlandıra.
Rusiye Ukrayinağa qarşı basqıncılıq cenk alıp barğanını inkâr ete ve bunı maqsadı «askeriysizleştirüv ve denatsifikatsiya» olğan «mahsus operatsiya» dep adlandıra.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnıküzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.
Qırımnıñ Rusiye tarafından işğal etilüvi
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
