Qırımda ğıyabiy şekilde mahküm etilgen qırımtatar halqınıñ lideri, Ukraina Yuqarı Radasınıñ halq deputatı Mustafa Cemilev Moskva kontrolindeki Ermeni Bazar mahkemesine kelmek talabınen celpname aldı. Bundan evel FSB onıñ yarımadağa kiriş yasağını 2034 senesine qadar uzatqan edi.
Bu aqta «Qırım birdemligi» cemaat birleşmesi Qırım.Aqiqatqa bildirdi.
Advokat Nikolay Polozovnıñ birleşmege bildirgenine köre, Rusiye mahkemesi Qırımdan doğru mektüp yollamadı, çünki işğal etilgen yarımadadan Ukrainağa mektüpler ketmey. Bunıñ yerine poçta Rusiyeniñ Stavropol ülkesine kete, ğayrıdan toplana ve Ukrainağa yollanıla. Polozov, aynısı Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarovnı Kreml kontrolindeki Qırım Yuqarı mahkemesine çağırmaq içün de yapılğan edi, dep hatırlattı.
«Nikolay Polozov Rusiye Federatsiyasınıñ farqlı devlet organlarınıñ areketleri bir-birine uymay, dep qayd ete. 2019 senesi FSB qarar çıqarıp, Mustafa Cemilevniñ Rusiye Federatsiyasına kiriş yasağını 2034 senesi martnıñ 5-ne qadar uzattı, mahkemeniñ bundan haberi olmalı. İmayeci bunı «şizofreniya olmasa, teren devlet demansı» dep izaatladı», – dep bildirdi faaller.
Mustafa Cemilev Qırımğa kiriş yasağı lâğu etilse, mahkeme oturışuvına barmağa azır, dep bildirdi.
Aprelniñ 30-nda Ermeni Bazar mahkemesi imaye şaatlarını sorğuğa çekip başladı. Rusiye FSBsiniñ baş idaresi, tahqiqat idaresine Ermeni Bazarda ğıyabiy şekilde mahkeme etilgen qırımtatarlarnıñ milliy lideri Mustafa Cemilevniñ davası boyunca Ukraina uquq qoruyıcılarına muracaat etmesini yasaqladı. Ermeni Bazar mahkemesi imayeniñ talabınen FSB hadimini davet etmege razı oldı.
Qırımdaki Rusiye Tahqiqat komitetiniñ idaresi 2020 senesi aprelniñ 13-nde Mustafa Cemilevniñ qabaatlavını Rusiye Ceza kodeksiniñ üç maddesine istinaden aydınlattı: «Rusiyege kirişi yasaqlanğan çetel vatandaşınıñ bir gruppa insanlarnen evelden añlaşıp, Rusiye devlet sıñırını keçüv (Rusiye CK 322-nci maddesiniñ 3-ünci qısmı); nariye silâsını diqqatsız saqlav, onıñ başqa insan tarafından qullanılması ve ağır aqibetlerge yol açması (Rusiye CK 224-ünci maddesi); silânı qanunsız alıp saqlav (Rusiye CK 222-nci maddesiniñ 1-inci qısmı)».
Qırımtatar halqınıñ milliy lideri Mustafa Cemilevniñ davası boyunca martnıñ 5-nde olıp keçken mahkeme oturışuvında imaye tarafı dava malümatlarında bozuvlarnı qayd etti. Advokat Nikolay Polozovnıñ bildirgenine köre, bozuvlar tahqiqatçı azırlağan malümatnen bağlı edi. Mahkeme oturışuvında belli olğanına köre,
Mustafa Cemilev
Mustafa Cemilev – qırımtatar milliy areketiniñ lideri, dissident, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi (1991 senesinden 2013 senesine qadar). Repressiyalarğa oğratılğan edi, 15 yıl sovet apishanelerinde yattı. 303 kün devamında Omsk apishanesinde açlıq tuttı. Rusiye akademiki, dissident Andrey Saharov Cemilevge qol tutıp, BM baş kâtibine mektüp yazdı.
Mustafa Cemilev 1991 senesi Qırımğa qaytıp oldı.
III-IX çağırılış Ukraina Yuqarı Radasınıñ halq deputatı ola.
Cemilev – Türkiyedeki Selçuk universitetiniñ uquq fahriy doktorı, «Ukrain cemiyetiniñ demokratizatsiyası içün» Orlık halqara mukâfatınıñ laureatı ola. Nansen medali (BM), V ve IV seviyeli Yaroslav Mudrıy knâziniñ nişanınen taqdirlengen edi.
2014 senesi Rusiyeniñ Qırım işğaline qarşı çıqtı. Rusiye oña qarşı bir qaç cinaiy dava açtı. 2016 senesi Cemilevniñ namzeti Saharov mukâfatına kösterildi.
