Rusiye FSBsiniñ baş idaresi, tahqiqat idaresine Ermeni Bazarda ğıyabiy şekilde mahkeme etilgen qırımtatarlarnıñ milliy lideri Mustafa Cemilevniñ davası boyunca Ukraina uquq qoruyıcılarına muracaat etmesini yasaqladı.
Bu aprelniñ 30-nda Rusiye kontrolindeki Ermeni Bazar şeer mahkemesiniñ oturışuvında bu davanıñ delilleri tedqiq etilgende belli oldı, dep haber ete Qırım.Aqiqat mühbiri.
Dava malümatlarında olğan Rusiye FSBsiniñ tahqiqat idaresiniñ yolbaşçı muavininiñ cevabında Cemilevniñ şübheli olaraq sorğuğa çekilmesi aqqında devletlerara muracaatnıñ yollanılması «Rusiye Federatsiyası menfaatlarına zarar ketire bile», dep qayd etile.
«Resmiy protsessual vesiqalarnıñ yollanılması ne vaqıt zarar ketirdi? Rusiye Anayasasına köre halqara uquq normalarınıñ sisteması Rusiye uquq sistemasınıñ parçası degilmi? Bu vesiqa Mustafa Cemilevge qarşı dava siyasiy sebeplernen bağlı olğanını köstere. Daa 2014 senesi sentâbr ayında FSB Tahqiqat idaresiniñ yolbaşçı muavini muracaat yollamağa istegende, bu dava boyunca Ukraina organlarınıñ vekillerinen bağ tutmasınıñ siyasiy sebepleri bar olğanını añlağan edi. Bu tarihiy vesiqa. FSB Tahqiqat idaresi muracaat yollamasını blok etip, müvekkilimni imaye aqqından marum etti», – dep ayttı mahkeme oturışuvında Cemilevniñ advokatı Nikolay Polozov.
Ermeni Bazar mahkemesi imayeniñ talabınen FSB hadimini davet etmege razı oldı.
Qırımdaki Rusiye Tahqiqat komitetiniñ idaresi 2020 senesi aprelniñ 13-nde Mustafa Cemilevniñ qabaatlavını Rusiye Ceza kodeksiniñ üç maddesine istinaden aydınlattı: «Rusiyege kirişi yasaqlanğan çetel vatandaşınıñ bir gruppa insanlarnen evelden añlaşıp, Rusiye devlet sıñırını keçüv (Rusiye CK 322-nci maddesiniñ 3-ünci qısmı); nariye silâsını diqqatsız saqlav, onıñ başqa insan tarafından qullanılması ve ağır aqibetlerge yol açması (Rusiye CK 224-ünci maddesi); silânı qanunsız alıp saqlav (Rusiye CK 222-nci maddesiniñ 1-inci qısmı)».
Hatırlatamız, qırımtatar halqınıñ milliy lideri Mustafa Cemilevniñ davası boyunca martnıñ 5-nde olıp keçken mahkeme oturışuvında imaye tarafı dava malümatlarında bozuvlarnı qayd etti. Advokat Nikolay Polozovnıñ bildirgenine köre, bozuvlar tahqiqatçı azırlağan malümatnen bağlı edi. Mahkeme oturışuvında belli olğanına köre, Cemilevniñ Qırımğa kiriş yasağı 15 yılğa – 2034 senesi martnıñ 5-ne qadar uzatıldı.
Mustafa Cemilev
Mustafa Cemilev – qırımtatar milliy areketiniñ lideri, dissident, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi (1991 senesinden 2013 senesine qadar). Repressiyalarğa oğratılğan edi, 15 yıl sovet apishanelerinde yattı. 303 kün devamında Omsk apishanesinde açlıq tuttı. Rusiye akademiki, dissident Andrey Saharov Cemilevge qol tutıp, BM baş kâtibine mektüp yazdı.
Mustafa Cemilev 1991 senesi Qırımğa qaytıp oldı.
III-IX çağırılış Ukraina Yuqarı Radasınıñ halq deputatı ola.
Cemilev – Türkiyedeki Selçuk universitetiniñ uquq fahriy doktorı, «Ukrain cemiyetiniñ demokratizatsiyası içün» Orlık halqara mukâfatınıñ laureatı ola. Nansen medali (BM), V ve IV seviyeli Yaroslav Mudrıy knâziniñ nişanınen taqdirlengen edi.
2014 senesi Rusiyeniñ Qırım işğaline qarşı çıqtı. Rusiye oña qarşı bir qaç cinaiy dava açtı. 2016 senesi Cemilevniñ namzeti Saharov mukâfatına kösterildi.
