İyünniñ 10-nda Ermeni Bazar şeer mahkemesiniñ qırımtatarlarnıñ milliy lideri Mustafa Cemilevniñ davası boyunca oturışuvında imaye daa eki şaatnı sorğuğa çekti – qırımtatar faali Kurtseit Abdullayev ve Ediye Cemilevanı, dep bildire Qırım.Aqiqat mühbiri.
«Bugün başta Ediye Cemilevanı sorğuğa çektik, o, silânı diqqatsız saqlavnen bağlı şaatlıq etti. Ediye Mustafa Cemilevniñ evine sıq-sıq kelgenini aytıp, oda qapusını ve framuganı tarif etti, o, qapunıñ esas parçası edi ve açılmay edi. Yani Mustafa Cemilevniñ odasına kirmek içün bozıp açmaq kerek edi», – dep ayttı advokat Nikolay Polozov.
Onıñ malümatına köre, Kurtseit Abdullayev 2014 senesi mayısnıñ 3-nde Cemilevniñ Qırım ve esas Ukraina memuriy sıñırını qanunsız keçüvi ile bağlı sorğuda, «Ermeni Bazar rayonında sıñır olğanını köstergen sıñır işaretlerini» körmegen edi, dep bildirdi.
Advokatnıñ haber etkenine köre, daa evel şaat olaraq çağırılğan «Şeremetyevo» Moskva ava limanınıñ Rusiye sıñır hızmetiniñ hadimi mahkemege kelmedi. Nikolay Polozov şaatqa şahsen celpname bermege istedi.
Rusiye kontrolindeki Ermeni Bazar şeer mahkemesiniñ «Cemilev davası» boyunca nevbetteki oturışuvı iyünniñ 17-18-ne planlaştırıla. İmaye delillerini bermege devam etecektir.
Aprelniñ 30-nda Ermeni Bazar mahkemesi imaye şaatlarını sorğuğa çekip başladı. Rusiye FSBsiniñ baş idaresi, tahqiqat idaresine Ermeni Bazarda ğıyabiy şekilde mahkeme etilgen qırımtatarlarnıñ milliy lideri Mustafa Cemilevniñ davası boyunca Ukraina uquq qoruyıcılarına muracaat etmesini yasaqladı. Ermeni Bazar mahkemesi imayeniñ talabınen FSB hadimini davet etmege razı oldı.
Qırımdaki Rusiye Tahqiqat komitetiniñ idaresi 2020 senesi aprelniñ 13-nde Mustafa Cemilevniñ qabaatlavını Rusiye Ceza kodeksiniñ üç maddesine istinaden aydınlattı: «Rusiyege kirişi yasaqlanğan çetel vatandaşınıñ bir gruppa insanlarnen evelden añlaşıp, Rusiye devlet sıñırını keçüv (Rusiye CK 322-nci maddesiniñ 3-ünci qısmı); nariye silâsını diqqatsız saqlav, onıñ başqa insan tarafından qullanılması ve ağır aqibetlerge yol açması (Rusiye CK 224-ünci maddesi); silânı qanunsız alıp saqlav (Rusiye CK 222-nci maddesiniñ 1-inci qısmı)».
Cemilevniñ «yarıp keçüvi». Yedi yıl evelsi qırımtatarlarnıñ lideri vatanına qaytmağa tırışqan edi (fotoresimler)
Qırımtatar halqınıñ milliy lideri Mustafa Cemilevniñ davası boyunca martnıñ 5-nde olıp keçken mahkeme oturışuvında imaye tarafı dava malümatlarında bozuvlarnı qayd etti. Advokat Nikolay Polozovnıñ bildirgenine köre, bozuvlar tahqiqatçı azırlağan malümatnen bağlı edi. Mahkeme oturışuvında belli olğanına köre, Cemilevniñ Qırımğa kiriş yasağı 15 yılğa – 2034 senesi martnıñ 5-ne qadar uzatıldı.
Mustafa Cemilev
Mustafa Cemilev – qırımtatar milliy areketiniñ lideri, dissident, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi (1991 senesinden 2013 senesine qadar). Repressiyalarğa oğratılğan edi, 15 yıl sovet apishanelerinde yattı. 303 kün devamında Omsk apishanesinde açlıq tuttı. Rusiye akademiki, dissident Andrey Saharov Cemilevge qol tutıp, BM baş kâtibine mektüp yazdı.
Mustafa Cemilev 1991 senesi Qırımğa qaytıp oldı.
III-IX çağırılış Ukraina Yuqarı Radasınıñ halq deputatı ola.
Cemilev – Türkiyedeki Selçuk universitetiniñ uquq fahriy doktorı, «Ukrain cemiyetiniñ demokratizatsiyası içün» Orlık halqara mukâfatınıñ laureatı ola. Nansen medali (BM), V ve IV seviyeli Yaroslav Mudrıy knâziniñ nişanınen taqdirlengen edi.
2014 senesi Rusiyeniñ Qırım işğaline qarşı çıqtı. Rusiye oña qarşı bir qaç cinaiy dava açtı. 2016 senesi Cemilevniñ namzeti Saharov mukâfatına kösterildi.
