ABD missiyası Viyanadaki OSCE Daimiy şurasınıñ toplaşuvında iyünniñ 24-nde Qırımda insan aqları vaziyeti olarnı qasevetlendire dep, Rusiyeni ekinci derece saqatı olğan Aqmescitteki ekinci «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» mabüsi Cemil Gafarovnı azat etmesine çağırdı.
«Er afta yañı taqip, apis cezası ve qırımtatarlar, etnik ukrain ya da işğalge qarşı çıqqan diger şahıslarğa qarşı sert munasebet aqqında eşitemiz. Qırımda sebepsiz terrorizm qabaatlavları esasında apiske alınğan ve ayatı içün telükeli olğan büyrek hastalığı bir yıldan berli keregi kibi tedaviylenmegeni içün yüregi yaramağan 59 yaşında qırımtatar vatandaş faali Cemil Gafarovnı azat etmege çağıramız», – dep aytıla derc etilgen missiya vekili Henrik Villadsenniñ çıqışında.
ABD temsilcisi iyünniñ 26-sı qırımtatar bayraq künü arfesinde qırımtatarlarğa ketirilgen Rusiye prokuraturasınıñ tenbilerini de qayd etti.
«Rusiye Ukrainada barışıq olmasını kerçekten istese, qırımtatarlar, ukrainler ve diger etnik ve diniy gruppalarnıñ azalarını taqip etmemeli, Qırımda siyasiy mabüs olaraq tutqanlarnı azat etmeli. Rusiyeni Qırım işğalini toqtatmasına, Ukraina şarqından küçlerini ve tehnikasını çıqarmalı ve Minsk añlaşmalarını imzalağan memleket olaraq boynuna alğan vazifelerini unutmamalı», – dep ayttı Henrik Villadsen.
İyün ayında ABD OSCEde Rusiyeniñ qırımtatar liderlerini ve qırımlı jurnalistlerni qorquzmaq ıntıluvlarını takbih etti.
2019 senesi martnıñ 27-nde FSB, Rusiye İç işler nazirligi ve Rusiye gvardiyasınıñ hadimleri martnıñ 27-nde Qırımda qırımtatarlarnıñ, şu cümleden «Qırım birdemligi» faalleriniñ evlerinde tintüvler keçirdi. Umumen 24 insan tutuldı. Cemil Gafarov da olardan biri ola. Aqmescitniñ Kiyev rayon mahkemesi episini apiske aldı.
Hatırlatamız, martnıñ 15-nde Qırım.Aqiqat Gafarovnıñ mektübini elde etti, mabüs sağlıq vaziyeti fenalaşqanını yazğan edi.
Fevral ayında berilgen malümatqa köre, apiske alınğan qırımlı Gafarov Rostov-na-Donu SİZOsında kritik alda buluna.
Yahin, müvekkiliniñ ayaq podagrası başlandı ve hronik büyrek hastalığı ve Rusiye SİZOsınıñ memuriyeti tibbiy yardım köstermegeni içün sağlıq vaziyeti pek fenalaştı, dep bildirdi.
2020 senesi avgust ayında, Gafarov Aqmescit SİZOsında bulunğanda, Qırım ve Aqyardaki Cezalarnı yerine ketirüv federal hızmetiniñ idaresi ekim onıñ sağlıq vaziyetini taqip ete, dep bildirgen edi.
Qırımdaki «Hizb ut-Tahrir davaları»
«Hizb ut-Tahrir davası» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Advokatlar qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.
«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını 15 «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.