Qırım.Aqiqat Qırımda apiske alınğan qırımtatar faali, siyasetçi ve jurnalist Nariman Celâlnıñ (vesiqalarda – Celâlovnıñ) beyanatlarını derc ete
Rusiye akimiyeti işğal etilgen Qırımda azatlıqtan qalğan şeylerni bastırmağa devam ete.
Kene mustaqil qırımlı advokatlar basqığa oğradı: Edem Semedlâyev, Nazim Şeyhmambetov, Emine Avamileva ve Ayder Azamatov.
Bu cedvel daa bitmedi.
Rusiyeniñ, hususan arbiy istilâsınıñ qurbanı olğan Ukraina vatandaşları ne qadar çoq olsa, mustaqil advokatlarnıñ işi o qadar kerek.
Olar daa çoq Rusiye akimiyetiniñ repressiyalarına oğratıla.
Amma mında Kremlniñ zayıflığı, özü başlatqan istilâiy areketleriniñ aqibetlerine adekvat, medeniyetli bir şekilde cevap berip olamağanı yahşı körüne.
Nariman Celâl, 2022 senesi mayısnıñ 30-ı
Qırımda apiske alınğan qırımtatar faali, siyasetçi ve jurnalist Nariman Celâlnıñ beyanatını advokat Nikolay Polozov Facebook saifesinde derc etti.
MALÜMAT: Qırımda mayısnıñ 26-ndan başlap dört qırımlı advokat tutuldı. Başta advokat Edem Semedlâyev tutuldı, onı Facebook qullanıcısı tarafından Rusiye Federatsiyası ordusınıñ Ukrainada yapqanlarına dair paylaşuvda qayd etilgeni içün Rusiye ordusını «itibardan tüşürgeninde» qabaatladılar.
Mayısnıñ 27-nde Rusiye kontrolindeki Aqmescitniñ Merkeziy rayon mahkemesi qırımlı advokat Nazim Şeyhmambetovnı sekiz künge idariy apiske aldı. Şeyhmambetovnı qorumaq içün mahkemege kelgen advokatlar Ayder Azamatov ve Emine Avamileva da Rusiye uquq qoruyıcıları tarafından tutuldı.
Mayısnıñ 29-nda Rusiye kontrolindeki mahkeme advokat Emine Avamilevanı beş künge apiske aldı. 8 künge apiske alınğan Ayder Azamatov kibi o da 2021 senesi oktâbrniñ 25-nde zenaatdaşları Edem Semedlâyevni polis bölüginiñ binası ögünde qoruğanda cemaat nizamını bozğan (İdariy uquq bozuvları kodeksiniñ 20.2.2 maddesiniñ 1-inci qısmı) vatandaşlarnıñ cemaat yerlerinde aynı vaqıtta kütleviy bulunğanını teşkil etkeninde qabaatlandı.
Bir sıra aq qorçalayıcı teşkilâtı qırımlı advokatlarnıñ tutuluvını izaatlap, bunı «daa bir repressiya dalğası» dep adlandırdı. ABD OSCE missiyası Qırımda mustaqil advokatlarnı taqip etüv siyasetini toqtatmağa çağırdı. Semedlâyevniñ apiske alınmasını Büyük Britaniyanıñ Ukraina elçihanesi ve Çeh Cumhuriyeti elçihanesi takbih ettiler. Ukraina Tış işler nazirligi Edem Semedlâyevniñ apiske alınğanını «iş aqlarınıñ bozuluvı» ve «basqı» dep adlandırdı.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnıküzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.
Qırımlı jurnalist ve faallerniñ evlerinde keçirilgen tintüvler
2014 senesi baarde Qırımnıñ Rusiye işğalinden soñ yarımadada Rusiye quvetçileri mustaqil jurnalist, vatandaş faalleri, qırımtatar milliy areketiniñ faalleri, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ azaları ve Rusiyede yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» ve «Tebliğ Cemaatı» teşkilâtlarınen alâqaları bar olğanından şübheli sayılğan insanlarnı apiske alıp başladı.
Anğara köyündeki «gaz borusında diversiya» davası
Sentâbrniñ 3-4-nde Qırımda Rusiye quvetçileri tintüvler keçirip, beş insannı tuttı. Olar arasında qırımtatar siyasetçisi ve faali Nariman Celâl bar. Eki doğmuş qardaşlar Aziz ve Asan Ahtemovlar eki ayğa apiske alındı, Azizniñ babası Eskender Ahtemov 10 künge apiske alındı. Asan Ahtemovnıñ qardaşı Arsen 15 künge apiske alındı. Kreml kontrolindeki Kiyev rayon mahkemesi qırımtatar siyasetçisi ve faali Nariman Celâlnı eki ayğa – noyabrniñ 4-ne qadar apiske aldı. Nariman Celâl bütün qabaatlavlarnı inkâr ete.
Sentâbrniñ 7-nde TASS Rusiye malümat agentilgi Rusiye FSB-sine atfı etip, Aqmescit civarındaki Anğara (Perevalnoye) köyü yaqınlarında gaz borusında diversiya yapqanından şübheli sayılğanlar qabaatını itiraf etkenler, dep bildirdi. FSB yayınlağan videoda eki ekrek kimden talimat alğanlarını ve Anğara köyünde gaz borusınıñ patlatılmasını nasıl teşkil etkenlerini tafsilâtlı aytıp berdi.
FSB, diversiyanı Ukraina Mudafaa nazirliginiñ Baş istihbarat idaresi teşkil etti, dep israr ete.
Ukraina Mudafaa nazirliginiñ baş istihbarat idaresi Rusiye FSBsiniñ qabaatlavını «bir maqsadı olğan provokatsiya» olaraq köre.
Ukraina akimiyeti qırımtatar faalleriniñ tutuluvı ve apiske alınuvını avgustnıñ 23-nde Kyivde keçirilgen «Qırım platformasınıñ» sammitinen bağlay.
Ukraina ombudsmanı Lüdmila Denisova Qırımda insanlarnıñ apiske alınması sebebinden BM İnsan aqları Yuqarı komissarı Michelle Bacheletke muracaat etti.
Sentâbrniñ 3-4-nde Qırımdaki faallerniñ evlerinde keçirilgen tintüvler ve tutuvlardan soñ Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar prokuraturası cinaiy tahqiqat başlattı.