Yanvarniñ 17-sinde Aqmescitteki Jeleznodorojnıy rayonı mahkemesi «Hizb ut-Tahrir işi» figurantı Uzair Abdullayevniñ ömür arqadaşi Fera Abdullayevanıñ memuriy uquq bozuvını baqtı
2017 senesi dekabrniñ 8-nde «Hizb ut-Tahriri» işi boyunca oturışuv esnasında Fera Abdullayevanı oturışuvğa yibermediler. Ondan soñ ise memuriy protokol tizmek içün alıp kettiler. O, Rusiye memuriy uquq bozuv aqqında kodeksiniñ (KoAP) «mahkemeler içün tayin etilgen faaliyet tertibini temin etüv boyunca akem ya da mahkeme icracısınıñ talabına boysunmama» hususındaki 17.3 maddesiniñ 2-nci qısmına muvafıq olaraq uquq bozuvda qabaatlandı.
Mahkeme oturışuvı saba saat 10-ğa planlaştırıldı, lâkin dört saat keçikip başladı.
Ne içün o qadar çoq?
Er şey uquqçı Lilâ Gemecige imaye etmek imkânınıñ berilmegeninden başlandı. Sebebi: ağzaviy şekilde yapılğan muqavele yeterli degil. Fera Abdullayeva ariza yazdı, ve aq-uquq qorçalayıcısını içerige yiberdiler. Lilâ Gemeci video ve foto çıqartılmasına izinniñ berilmesini ve oturışuvğa kelgen bütün diñleyicilerniñ mahkeme zalına kire bilmelerini istep, muracaat etti. Ondan soñ oda tapmaq içün birinci tehnik teneffüs ilân ettiler. Lâkin zalğa yalıñız on eki diñleyici kire bildi, qalğanları koriderda bekledi. Ekinci tehnik teneffis birincisinden aman soñra, imaye tarafı «iş»niñ materiallarınen tanış olsın dep, ilân etildi. Oturışuvnıñ ortasında daa bir teneffüs – imaye şaatlarınıñ vesiqalarını resmen azırlamaq içün ilân etildi.
Aqmescitteki «Hizb ut-Tahrir işi»niñ diger bir figurantınıñ ömür arqadaşı Fatma İsmailova: «Doğrusı, biz endi buña alıştıq. Aqaylarımızğa oturışuvlarğa barğanda bizni adet üzre içeri yibermeyler. Mahkemede iş künü bitmegence bütün kün koridorlarda turğanımız ola. Baqıñız, bu iş boyunca diñleyicilerniñ ekseriyeti qadınlar. Olarnıñ bir çoqu – öz aqaylarınıñ mahkemelerine kirmege imkânları berilmegen, siyasiy mabüslerniñ zevceleridir», – dep izalay. Adet üzre kirmege izinniñ berilmegeni, aqrabalar tarafından oturışuvlarnıñ qapalı şekilde keçirilgenine qarşı şikâyetlerniñ berilmesi ile yekünlene. Bu sefer qadınnıñ aqayını köremek teşebbüsi, memuriy uquq bozuv aqqında protokolnen yekünlendi.
2017 senesi dekabrniñ 8-nde ne oldı?
O künü Aqmescitteki «hizbler» işi boyunca nevbetteki oturışuv yapılmaqta edi. Mahkeme icracısı, Abdullayevanıñ yanına kelip, Fera bir qat aşağı – ekinci qattan birincige enmek kerek, dep israr etti.
(Protokolnı tizgen mahkeme icracısı) Berezko: «O, mahkemeniñ zalına qapalı oturışuvğa kirecek oldı. Men enmesini talap etkende o, şamata çıqarıp başladı», – dedi.
Fera qabaatını red ete ve asılında koridorda degil de, merdiven meydançığında bulunğanını bildire. O, ne akemniñ soyadı, ne zalnıñ nomerası, ne de oturışuv açıq ya da qapalı şekilde olacağı aqqında haberi bar edi, dep qayd ete: «Mende iç bir malümat yoq edi – yalıñız oturışuvnıñ künü ve saatı, – bu sebepten menim içün koridorda turmaqnıñ iç bir manası yoq edi».
Под материнской опекой: как живет семья фигуранта «дела Хизб ут-Тахрир» в Крыму (фотогалерея)
Mahkeme icracısı çıqışını, bir-birine zıt kelgen beyanatlardan başlay:
– Men evelden bu vatandaş hanımını tanımay edim ve oña qarşı iç bir menfiy munasebetim yoq edi, – dey o. – Onıñ tertip bozup areket etkenini körgenim endi birinci kere degil.
Gemeci, doğrusını bilmege tırışa:
– Bunı nasıl añlamalı: siz onı birinci kere kördiñizmi, yoqsa bundan evel de böyle şey oldımı?
Protokol tizilgen vaqıtta Fera, bütün yazılğanlarnıñ böten olğanını aytıp başladı. «O ise yılmaydı ve, közüme baqıp: «bu sizge öyle kele», dey».
Fera Abdullayevanıñ tam bulunğan yeri aqqında sualge protokol tizgen mahkeme icracısı ve zenaatdaşlarınıñ fikirleri bir-birine uymay. Birincisi onıñ koridorda olğanını, qıçırğanını ve diger mahkeme oturışuvlarına zarar ete bilgenini ayta. Berezko tarafından ratsiya ile çağırılğan diger «qanun vekilleri» onıñ, ne olsa da, merdivende olğanını, lâkin «sesni pek çıqarıp laf etkenini» bildireler.
« Qırımdaki bütün «akimiyet»ni asabiylendiremiz»
Mahkeme icracısı Berezko, qırımtatarlar mahkemege kelgen sayın olarnıñ tarafından anda çarpışmalar ve memnüniyetsizlik kösterüvleri ola. «Misal içün, mahkemege 50 kişi kele, ve olarğa koridordan çıqmağa rica etilgende, mahkeme icracılarını qorquzıp başlaylar».
– Yani sizin tarafıñızdan qırımtatarlarğa qarşı menfiy munasebet bar, öylemi? – soray uquqçı.
– Elbette yoq.
– Aysa bunı nege ikâye etesiñiz?
Oturışuvdan soñ Fera Abdullayeva, mahkeme icracısı oña qarşı memuriy protokol tizgen kününden başlap, onıñ tarafından menfiy munasebetni is etkenini söyledi. «O, mahkeme zalındaki beyanatlarınen bu duyğularımnı tasdiqladı».
Mahkeme icracısı «akimiyet»niñ kerçek yüzüni kösterdiLilâ Gemeci
Aq-uquq qorçalayıcısı Lilâ Gemeci, Fera Abdullayevağa qarşı açılğan «tertip bozucısı işi»nde qabaatlav qararınıñ çıqarılması, mahkeme icracıları içün bir «kartblanş» ola bilecegini tüşüne:
«Olar yurtdaşlarımıznıñ mahkemege bir-birine qol tutmaq içün kelgenlerine ğayet menfiy munasebet köstereler. Böyle beyanatlar ile mahkeme icracısı iqtidarda olğan ve şimdi qırımtatarlar ve musulmanlarğa qarşı (repressiyalar – QA) yapqan «akimiyet»niñ kerçek yüzüni kösterdi. Olğanı-olacağı olarnı asabiylendiremiz.
Aqmescitniñ Jeleznodorojnıy rayonı mahkemesinde nevbetteki oturışuv fevralniñ 6-sına tayin etildi.
