Vasiliy Aksönovnıñ «Ostrov Krım» («Qırım adası») eserinde güzel bir parça bar: esas qaraman genç eken, zamanında yaqın yerde yerleşken ABD DAQ bazasınıñ askerlerinen dögüşken Köktöbeldeki bir meyhanege bara. Onı o yerge hatırlavları celp ete. Köktöbelniñ bu meyhanesinde askerler er zaman içe, kimerde bir yerli qırımlı gençlernen kötekleşe: artqaç küçleri qalğanı sebebinden bunı dostçasına yapalar dep tüşünmeli, aşna olaraq. Aksönov tarif etken Qırımında ittifaqdaş Amerikanıñ orduları bar. Bu fikir müellifniñ basiretine şeref qoşmaqta.
Kerçekten – Amerikanıñ bazası olmasa Qırımnıñ aqiqiy mustaqilligi, ğaliba, imkânsız dep körüne. Bunı pek yahşı añlamağa kerek. Rusiye, ebet, yaqında deñişecektir, amma tedbir alsa kene daa yahşıdır. Tam amerikan olmasa da, iç olmasa NATO ordusı, ve mıtlaqa daimiy surette, asker uyuşması ile bulunmalı.
Kerçekten – Amerikanıñ bazası olmasa Qırımnıñ aqiqiy mustaqilligi, ğaliba, imkânsız dep körüne. Bunı pek yahşı añlamağa kerek
Rusiyede şimdi strategiyalar pişkinleşe, Putinniñ vefatından soñ ya da, ihtimalı daa az olğan, çıqarılmasından soñ – yani onıñ ketkeninden soñra, ne yapılmaq kerek. Saylav büyük degildir: ya da tamamınen faşist diktatorlığı pekinecek, ya da medeniyetke ve medeniylikke çıqmaq ıntıluvları yapılacaq. Ekincisi – Qırım terk etilecegini közde tuta ve, eminim ki, rusiyeliler öz kütlesinde pek te kederlenmeycek. O zaman, şaşıp qalğan ve titregen arada, olar içün Qırım meselesi onuncı sırada turacaqtır. Meraqlı, ukrain akimiyeti, böyle vaqıt kelgende, ne yapacağını ve nasıl yapacağını endi tüşünip alğanmı?
Büyük ihtimalnen, ukrainliler Qırım nazirlikleriniñ odalarına ve arbiy bölüklerniñ qışlalarına qolaylıqnen kirip olamaz. Alışmaq içün vaqıt ve keçici rejim kerek olacaqtır. Ebet, eñ yahşısı – bir çoq halqara teşkilâtlarnıñ o yerde olmasıdır, ceryannı taqip etsin ve çeşit aqlarnıñ qorçalanmasına kefil olsunlar. OSCE missiyası ya da BMT politsiyası ketirilsin. Telâşlanğan Qırım ealisini sakinleştirmek içün aytayıq ki, olar kimse taqip etilmeycegini nezaret etsin. Meselâ bir-eki yıl devamında. Bundan soñ ise daimiy NATO bazaları ya da, misal içün, ABD silâlı quvetleriniñ ayrı bölükleriniñ yerleştirilmesi aqqında da tüşünmek kerek. Qattıca olsun.
İvan Ampilogov, rus yazıcısı, Qırım sakini, ATO iştirakçisi
«Bloglar» rubrikasında bildirilgen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqtaiy nazarını aks ettirip, muarririyetniñ baqışlarınen bir olmaması mumkün.
