Rusiyege boysunğan Qırım ükümetiniñ teşebbüsinen qırımtatar federal milliy-medeniy muhtariyetiniñ teşkil etilmesi «qırımtatar meselelerini ükümetniñ Qırımnıñ tamır halqı aqqında kösterme qayğıruvı divarı artında saqlay bile», dep belley Qırımtatar Milliy Meclisi reisiniñ birinci muavini Nariman Celâl.
Bu aqta o, Qırım.Aqiqatqa bergen izaatında bildirdi.
«Nasıldır milliy-medeniy muhtariyetniñ teşkil etilmesine, bu ise, Rusiye qanunlarına köre, biraz başqa vazifeler, funktsiyalar olğan teşkilât, men ükümetniñ qırımtatarlar çoq vaqıt devamında bildirgen istek ve talaplarını eñ alçaq seviyege ketirmek tırışqanına kibi baqam. Bu, bir taraftan, qırımtatar meselesini tüzlemek, diger taraftan ise, ükümetniñ qırımtatarlar aqqında qayğıruvnı köstermek ıntıluvlarıdır», – dedi Celâl.
Onıñ fikrince, bu kibi teşkilâtnıñ teşkil etilmesiniñ esas maqsadı, dünya toplulığına qırımtatarlarğa destek ve riayetkârlıqnı kösterilgenini numayış etmektir.
Bunen beraber, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reis muavini, teşkilât terkibine tek Rusiyege riayetkâr olğan adamlar kirecegine şübe yoq olğanını qayd etti.
«Şahsen menim içün bu iç te kelişmez. Bu meselenen oğraşmanıñ manasını körmeyim. Menimce, bugün qırımtatarlarnıñ, Qırımnıñ tamır halqı olaraq, Qırım idaresinde iştiraginiñ daa ciddiy mehanizmlerini işlep çıqarmaq kerektir. Böyle mehanizmler halqara tecribede bar, ve deputatlarımız Refat Çubarov ve Mustafa Cemilev ögde keteler, ve ümüt etem ki, Ukrainada Esas qanun islâatı Ukraina qırımtatarlarğa daa çoq şey teklif ete bilecegini kösterecek», – dep qayd etti Nariman Celâl.
Federal milliy-medeniy muhtariyetni teşkil etmege niyeti aqqında Rusiyege boysunğan Qırım ükümetiniñ Milletlerara munasebetler ve sürgün etilgen vatandaşlar meseleleri boyunca Devlet komitetiniñ reisi Zaur Smirnov bildirdi.
Mayıs başında bir sıra qırımtatar faalleri Rusiye prezidenti Vladimir Putinge, baş nazir Dmitriy Medvedevge ve Rusiye Federatsiyasınıñ diger yüksek dereceli resmiy şahıslarına açıq muracaatnen sözde bulundı. Muracaatta faaller işğal etilgen Qırım territoriyasında «qırımtatar milliy-medeniy muhtariyetiniñ» teşkil etilmesine qarşılıq bildire.
2015 senesi iyül ayında Ukraina prezidenti Petro Poroşenko Ukraina Esas qanunına Qırımda qırımtatarlarnıñ milliy muhtariyeti aqqında maddelerni kirsetmege kerek olğanı aqqında ilân etti. O, aynı vaqıtta, halq deputatlarını devlet Anayasasına mütenasip deñişmelerniñ kirsetilmesine qol tutmağa çağırdı.
Ukraina Yuqarı Radası Rusiyeniñ vaqtınca Qırım işğaliniñ başlanğıçı olaraq 2014 senesi fevral 20 kününi ilân etti. 2015 senesi oktâbr 7-de Ukraina prezidenti Petro Poroşenko bunıñnen bağlı qanunnı imzaladı. Ğarp memleketleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı kirsetti. Rusiye yarımada işğalini inkâr etip, onı «tarihiy adaletniñ tiklenmesi» dep adlay.
