Çeh Cumhuriyetiniñ paytahtı Pragada kommunizm qurbanları abidesiniñ yanında qırımtatar halqı sürgünliginiñ qurbanlarını añdılar. Aktsiyanı çeh ve ukrain faalleri, em de Çeh ve Ukraina elçihaneleriniñ vekilleri teşkil etti, olar çıraqlarnı yaqıp qısqa bir çıqış yapqanlar.
«Kommunistsiz» çeh vatandaşlıq platformasınıñ reisi Petr Marek stalin rejimi cinayetlerini ve Rusiye işğal etken yarımadada qırımtatarlarğa qarşı areketlerni takbih etti.
«Pragada kommunizm devri 41 yıl sürdi, Ukrainada sovet işğali ise daa ziyade, amma ümüt etemiz, Qırımnıñ işğali o qadar sürmez. İşğalci ketmege mecbur olacağına ve Ukraina bir olacağına işanamız. Jamala kibi Ukraina da ğalebe qazanır!», - dep qayd etti çeh faali.
«Eurovisionda» qırımtatarlar sürgünligini añlatqan yırnen ğalebe qazanğan Ukraina yırcısı Jamala sentâbr 7-de «Medeniy işbirlik forumınıñ» davetinen Pragada iştirak etecegini ayttı.
18 mayıs – Qırımdan qırımtatar halqınıñ sürgünlik qurbanlarını añma künüdir. 1944 senesi yarımadan Orta Asiyağa qırımtatarlarnıñ birinci eşelonı yollandı. Cemi olaraq tahminen 180 biñ insan sürgün etildi.
Ukrainada qırımtatar sürgünligi genotsid olaraq tanıldı. Memlekette bunıñnen bağlı matem tedbirleri keçirilmekte. Sürgünlik qurbanlarını çetelde de añalar.
Er yıl Qırımda sürgünlik kününe bağışlanğan kütleviy tedbirler keçirile edi, şu cümleden matem mitingi. Amma 2014 senesi mart ayında Rusiye yarımadanı işğal etken soñ böyle bir tedbirlerniñ Aqmescit merkezinde keçirilmesi yasaq etildi. Qırımtatar Milliy Meclisi bildirdi ki, Qırımdaki regional meclisler Rusiye kontroli altında bulunğan akimiyet mayıs 18 qırımtatar sürgünligi yıllığında matem tedbirleriniñ keçirilmesine izin alamaylar.
Bundan sebep Meclis yarımadadaki semetdeşlerine hatıra yerlerinde sürgünlik qurbanlarını dua ile añmağa tevsiye ete.
Ukraina Yuqarı Radası Rusiyeniñ vaqtınca Qırım işğaliniñ başlanğıçı olaraq 2014 senesi fevral 20 kününi ilân etti. 2015 senesi oktâbr 7-de Ukraina prezidenti Petro Poroşenko bunıñnen bağlı qanunnı imzaladı. Ğarp memleketleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı kirsetti. Rusiye yarımada işğalini inkâr etip, onı «tarihiy adaletniñ tiklenmesi» dep adlay.