1944 senesiniñ qırımtatar sürgünliginden soñ bir şeyge baqmadan Qırımğa qaytmağa başlağan qırımtatar cebecileri mında qorantalarını tapamadılar. Bir sıra nişan ve medali olğan adamlar adaletsizlik ile razı olmağan soñ arbiy komissarlıq, yerli akimiyet organları ve Moskvağa muracaatta bulunıp, ailelerini Qırımğa qaytarmağa talap ete ediler. Ardı-sıra bunıñ kibi cebecilerniñ sayısı arta edi, olar gruppalarnı tizip, talaplarınıñ yerine ketirilmesine irişmege başlağan ediler. Yerli akimiyet şaşmalap, vaziyetni Moskvağa bildirmege başladı. Andan vaziyetni daa beter yapmamağa avale etip, Moskva qarar alğanına qadar bütün cebecilerni Qırımnıñ şifahane ve musafirhanelerinde yerleştirmege emir etildi. Ve Moskva qarar aldı...
Bütün şeer bunı bile edi, amma qorqudan susıp oturğan edi
1945 senesi avgust ayında cebecilerniñ talapları baqılacaq dep, olarnı Aqmescitteki NKVD (İçki İşler Halq Komissarlığı) klubında topladılar. Al-azırda bu binada Qırımtatar teatri yerleşmekte. Erkeklerni apiske alıp mağazğa oturttılar, soñra ise gecelernen yük maşinalarına yüklep, şeerden çıqarıp qurşunğa tizgen ediler. Bir qısmı Anğara boğazı tarafına ketirilip Çatırdağ dağınıñ rayonında, ekincisi – Qarasuvbazarnıñ Aq-Qaya dağı, üçüncisi ise Nikolayevka tarafıdan yerleşken Bötke köyünde (şimdiki – Dubki) qurşunğa tizildi. Tahminen 500 qırımtatar cebecisi atıp öldürildi. Bütün şeer bunı bile edi, amma qorqudan susıp oturğan edi.
Bunı qırımtatar milliy areketiniñ veteranı İzzet Hairov Azatlık radiosına tarif etti. Bunı oña 1968 senesi Aqmescitte bir cebeci ikâye etken edi – Aqmescitli Qırım sakini Qırımnıñ şimdiki «Devlet şurası» yanında qırımtatarlarnen tesadufen körüşken edi. Bu cebeci soyadını aytmağa qorqqan olsa da, adı ve babasınıñ adını ayttı, İzzet Hairov ise olarnı defterine yazıp aldı. Faqat bu defterni Taşkentte keçirilgen bir sıra tintüvden birinde tutıp alğan ediler. Çoq yıl keçse de, bu ikâyeni İzzet Hairov aqılından çıqarmadı. Bunı o Azatlık radiosına da tarif etti.
Metnniñ asıl nushası – Azatlık radiosınıñ saytında
