Ukrainli iş-adamı Aleksey Girenko Ukrainada rusiyeli şirketniñ temsilcisi olıp çalıştı, soñra Moskvağa işke davet etildi, anda bir buçuq yıl yaşadı. Şimdi ise, Aleksey ukrain ordusınıñ lagerinde idmanlar keçip, Antiterroristik Operatsiyası keçken yerlerge ketmege azırlana. Girenko başqa millet vekili olıp, özüni qırımtatar dep adlay: Qırım işğal etilgen soñ, qırımtatar halqına öz destegini bu kibi şekilde köstermege qarar aldı.
Радио Свобода -ğa bergen intervyüsında Aleksey Girenko Rusiyeni ne sebepten terk etip, qoluna silâ alğanını, Ukrainanıñ yañı mudafaa naziri tayin etilgen soñ, nasıl deñişmeler yüz bergenini ve facialı vaqialardan soñ, moskvalı dostlarına musafirlikke baracaqmı ya yoq kibi suallerge cevap berdi:
– Ne vaqıt siz göñülli asker oldıñız? Bundan evel ne yaptıñız?
– Avgust 27 künü göñülli asker oldım. Bundan evel bir buçuq yıl devamında Moskvada çalıştım, evelden Ukrainada. Men 32 yaşındam. Ömürimniñ büyük bir qısımı Zaporojye şeerinde keçti. Yanukoviç akimiyetke qoşulğan soñ, Kiyevge köçtim, çünki işler yaramay ketip başladı. Kiyevde, Rusiye şirketiniñ Ukrainadaki temsilcisi edim, keçken seneniñ fevral ayında Moskvağa davet etiler. Anda, başqa şirketniñ yolbaşçısı edim, amma Qırım işğal etilgen soñ, istilâcı devletniñ inkişafına çalışmağa doğru degil, dep tüşündim. Çeşit sebeplerden bunı yapamam. Bu sebepten Ukrainağa qaytıp, göñülli olaraq orduğa qoşuldım.
– Siz özüñizni qırımtatar olaraq tanıtasıñız, amma bu halq vekiline oşamaysız. Mesele nede?
– Asılında, bu bir taraftan şaqa, bir taraftan facialı bir ikâye. Men yaqında, mayısta qırımtatar oldım. Men adaletke pek ciddiy yanaşam, ve olıp keçken vaqilarğa lâqayd davranıp olamayım. Men bütün dostlarıma, Qırım işğali bitmegenine qadar qırımtatar olacam dep ayttım. Men, endi tuvğan halqım qırımtatarlarğa Vatanı qaytarılması içün elimden kelgenini yapacam, dedim. 70 yıl sürgünlikte bulunğan ve öz toprağında yaşamağa aq qazanğan halq içün bu büyük bir facia. Ukraina qırımtatarlar içün yahşılıq yaptı, dep aytamam, amma, iç olmağanda sıqıştırmadı, inkişaf etmege keder etmedi. Dostlarımnen subetleşkende, olar: «Qırımtatarlarnen olğan şeyler er kesnen ola bile, qorqunçlı şey yoq», dediler. Men de – balalar, men qırımtatarım, dep ayttım. Sabağa yaqın, menim tışqı körünişim biraz farq etkenini añladılar. Er alda, menim aytqanlarım, Kiyevge qaytqan soñ, yapqan areketlerimniñ esası oldı. Men bu halqka destek kösterip, qırımtatarı oldım. Ve, Ukraina terkibinde Qırımtatar muhtar cumhuriyeti teşkil etilmegence, qırımtatarı olacam.
– Yani, Rusiye Qırımnı işğal etken soñ, qımtatarlar tüşken vaziyetten sebep, intiqam almaq istegiñizni böyle şekilde numayış etesiñiz? Qırımda soñki kere ne vaqıt oldıñız?
– Qırımda soñki kere eki yıl evelsi oldım. Ebet, bu tek qırımtatar halqnıñ degil, tüşüngen er adamnıñ acısıdır. Onıñ içün, göñül, fikir, areketlerim ile qırımtatarlarnen beraber olacam.
– Ukrain ordusınıñ idmanlar lageri nasıl teessuratlar qaldırdı?
– Men Sovetler Birliginde çoq yaşamadım. Amma, sovet devirine ait er şey ukrain ordusına ait. Eñ alçaq vazifelerden başlap, eñ büyük vazifelerde lâqayd yolbaşçılar bulunalar. Olar mesülietli olğan adamlarnıñ taqdirinen iç te meraqlanmaylar. Başqa taraftan, şimdiki ordu – bu devletniñ er köşesinden vatannı qorçalamaq içün kelgen adamlardır. Er alda bu bizim yolumız. Men, evelden orduğa barmayıp, universitetke kirgenime yazıqsınmayım. Bu vaziyet olmasa edi, mında işim yoq. Amma, bu bizim yolumız, ukrain halqı olğanımız içün qırımtatarlar, yeudiyler, ermenler – epimiz insanlar olğanımıznı pek keç añladıq. Şimdi bunıñ derdini çekemiz.
– Yañı mudafaa naziri tayinlengen soñ, eyi deñişmeler oldımı?
– Körgen eñ büyük deñişme, Poltorak mudafaa naziri olğan soñ, askerler sofra başında oturğanda: «evelden bir litr içe edik, şimdi ise, bir buçuq içecekmiz», dediler. Asılında, asker olaraq deñişmelerni is etmedim. Amma, vatandaşlarımız, göñülliler tarafından yapılğan iş yahşı körüne, olar kelip, qol tutalar, mektüpler yazalar. Devletimizde «portaqal iñqilâbından» soñ, bu kibi şey olmağan edi. Kerçek aytsam, er kes öz başına qaldı. Özümiz, özümizni baqamız, tuvğanlarımız, göñülliler yardım eteler. Yolbaşçılarımız, tek vazife bermek, sabadan idmanlar keçirmek, nevbetke yollamaq ve territoriyanı cıyıştırmaq kibi vazifelerni bermeknen oğraşa. Tehnikanı öz paramızğa ve göñüllilerniñ parasına tamir etemiz. Bir kün göñülliler kelip, biz eki afta içinde yapıp olamağan, ordu ise asılında yapmağa ıntılmağan şeyni bir künde yaptılar. Bu tehnika yahşı yürip başladı ve özüni daa eyi kösterir degen ümüttem.
– Siz Facebookta noyabr 11 künü ATA keçken yerlerge yollanılacağıñıznı yazdıñız. Qayda barıp, qaysı vaziyetke tüşecegiñizni añlaysızmı?
– Bizge 11-ne dediler, amma er daqqa yollamaları mümkün. Menim ile hızmet etken askerler, orta esapnen 40% göñülli tezden küreşke qoşulmağa arz eteler. Çünki biz bulunğan şaraitler… Meni endi üçünci kere başqa- başqa qısımlarğa yollaylar. Bizni bir yerden başqasına avuştıralar, çeşit silânen ateş açmağa ögreteler. Şimdi lâqaydlıqnıñ eñ yüksek noqtası ,ğaliba. Amma, bu cenk, onda hayaliy bir şeyler ya da qaramanlıq olğanını tek deli tüşüne. Anri Barbüs yazğanı kibi, er cenk kütleviy suiqasttır. Lâkin biz Vatannı qorçalaymız. Biz añlaymız ve ATA –dan qaytqan adamlarnen qonuşamız, bu aqiqiy cenk. Er birimiz öle bile, ya da bir kimsege kerek degil saqat olıp qaytmamız mümkün. Demek, yolumız budır.
– Siz Donetsk ya da Lugansk vilâyetine yollanılacaqsıñız, bilesizmi?
– Tahminiy malümatqa köre, Donetsk vilâyeti olması mümkün. Amma, bazıda askerlerge Melitopol deyler, amma Mariupolge yollaylar. Bir arifnen başlanğan şeerler, işte qarıştıralar. Amma, bizni öyle bir azırladılar ki, ATA keçken yerlerge tüşecegimizde iç şübe yoq.
– Siz Kiyevde rusiyeli şirketniñ temsilcisi, soñra Moskvada bir buçuq yıl yaşağanıñıznı ayttıñız. Moskvada dostlarıñız qalğandır. Sizge Rusiyege yol qapalğan soñ, dostlarıñıznı körip olamaycaqsıñızdır. Bunı tüşünmediñizmi?
– Men anda barıp, olarnı körmeycegimni añlayım. Kerçekten de, Rusiyede yaqın ve sevimli dostlarım yaşay, olarnen iş devamında tanış oldım. Eñ quvançlısı şu ki, bir çoq adam maña qol tuta, mektüpler yazalar. Rusiyeniñ serbestligi Ukrainada başlay, deyler, «biz sennen birlikte», dep yazalar. Rusiyege artıq barmaycağımnı añlayım, Kremlniñ ükümdarlığı, Vladimir Putinniñ ükümdarlığı devam etkenine qadar barmam. Buña yazıqsınmayım, çünki menim Vatanım Rusiyede degil, mında.
