Kiyev – Rusiye Qırımda arbiy küçlerniñ sayısını arttıra. Bu kibi malümatnı Ukraina Milliy Havfsızlıq ve Mudafaa Merkeziniñ informatsion-analitik merkezinde bildirdiler. Qırım.Aqiqat siyaset, arbiy iş, halqara havfsızlıq saasında mütehassıslarnen subetleşip, Rusiye yarımadada ne sebepten arbiy küçlerini toplağanı ve Qırımdan Ukrainağa ücüm yapması mümkünligini ögrendi.
Ukraina milliy havfsızlıq ve mudafaa Şurasınıñ malümatına binaen, Qırımda Rusiyeniñ tahminen 10 biñ arbiy bölügi buluna.
«Bu Rusiyeniñ arbiy-deñiz küçleri, ava küçleri, qara-yer küçleridir. Olar çoqlar, em de bir yerde toplanğanlar. Qırım boyunca areket etkenlerini bilemiz»,– dep bildirdi MHMŞ informatsion-analitik merkeziniñ reberi Lısenko.
O qayd etkeni kibi, Qırım ile memuriy sıñırda rusiyeli aviatsiya öz areketlerni faalleştirdi. Lısenkonıñ sözlerine binaen, ukrain arbiyleri soñki vaqıtları Herson vilâyeti yanında gelikopter ve idarecisiz uçaqlarnı qayd eteler.
Arbiy-siyasiy taqiqatlar Merkeziniñ reberi Dmitriy Tımçuk qayd etkeni kibi, Qırımda ordular arta ve yañı arbiy qısımlar peyda etile.
«Hususan Aqmescitte Rusiye Federatsiyası Qara deñiz flotunıñ yalı orduları terkibinde ayırı 8-nci artilleriya polku teşkil etildi, o Cenübiy arbiy okrugı reberlerine boysuna. Silâsı – 60-qa yaqın artilleriya sisteması (gaubitsa ve «Tornado», PTURS) bar», – dep yazdı Tımçuk «Facebook» saifesinde.
Aytqanına köre, Ermeni bazar yanında da Qara deñiz flotu terkibinden teşkil etilgen artilleriya gruppası, ve evelden yarımadağa yollanılğan qısımlar mevcut.
Putinge qaradaki yol kerek
Arbiy ekspertlerniñ fikirince, arbiylerniñ sayısı artuvınen bir qaç sebep bağlı. Razumkov adına merkeziniñ tış siyaseti ve halqara havfsızlığı programmasınıñ müdirlerinden biri Aleksey Melnikniñ fikirince, Rusiye yarımada ve Ukrainanıñ diger taraflarından ücüm etmesi mümkün.
«Ekinci variant da bar. Rusiye ukrain arbiylerniñ diqqatını çekmege istey. Ve bam-başqa taraftan ücüm etmesi mümkün», – dedi ekspert.
Melnik Qırım.Aqiqatqa bergen izaatında daa bir şeyni qayd etti. Putinniñ mesleatçıları, Ukraina Qırımğa ücüm etmesi havfı olğanını bildirgenleri içün Kreml sıñır yanında ordularını topladı.
Razumkov adına Merkezniñ vekili qayd etkeni kibi, şimdiki vaziyette bir de bir şeyni tahmin etmek küçtir.
«Menim aytqanlarım episi Putinniñ yapacaq areketlerini tahmin etmege imkânsız olğanı içün, yañlış çıqa bile. Biz, Rusiyede bütün qararlarnı tek bir insan alğanını kördik, ve onıñ qararlarını evelden tahmin etmek ağır», – dedi Melnik.
Ukraina Tış işler naziligi yanında tış işler institutı Diplomatik akademiyası müdiri Grigoriy Perepelitsa, Rusiye Qırımdan ücüm eteceginde daa çoq emin.
«Qırım ve Donbassta arbiy küçler artmaqta. Yani, Rusiye arbiy planlarından vazgeçmegeni kösterile. O, kene de ücüm etecegi ve ukrain ordularını keri, ğarp tarafına çekilmesini isteycektir, Mariupol, Hersonnıñ bir qısımı ve Zaporojye vilâyetini zapt etip, «Novorossiya» planını ömürge keçirmege tırışacaq»,– dey Perepelitsa.
Ekspertniñ fikirince, Kreml, qaradan yol olmasa, yarımadada ayatnı temin etmek küç olacağını añlağandırlar. Bu sebepten, Rusiye Urainanıñ bir qısımını saipleştirip, yarımadağa kerekli resurslarnı alıp ketirecek.
Ne içün ücüm eda etilmey bile
Ekspertlerniñ bir qısımı yuqarıda aydınlatılğan fikirnen razı degiller. «Penta» siyasiy ameliy tedqiqatlar Merkeziniñ reberi Vladimir Fesenkonıñ fikirince, Rusiye Herson vilâyetine taba yöñelmek mümkün, amma, yapmaması da mümkün.
«Men endi bir buçuq ay devamında yarın cenk başlaycağı aqqında eşitem, tek arbiylerden degil, ekspertlerden de. Hususan, Mariupolden Qırımğa, Qırımdan Hersonğa ücüm etilecegini aytalar. Amma, bunı yapmaylar», – dey Fesenko.
Fesenkonıñ Qırım.Aqiqatqa bildirgenine köre, Poroşenko ile Putin arasında muzakereler devam etse, Rusiye Qırımdan ücüm etmeycek. Eki prezident Qırımğa mallarnıñ ketirilüvi aqqında gizli añlaşmaları mümkün, ve bundan sebep Herson vilâyetine ücüm etilmeycek.
«Añlaşıp olamasalar, elbette, Rusiye tarafından arbiy operatsiyaları olması mümkün. Amma, şimdilik, sıñır yanında - Ukrainağa ve reberlerine qarşı arbiy-psihologik basqı yapıldı. Bu usul daimiy sürette mart ayından başlap qullanıla», – dedi ekspert.
«Maydannnı tış işleri» fondunıñ nezaret şursınıñ reisi Andrey Klimenko da rusiyeli arbiyler Ukrainanıñ qıtasına yarımadadan ücüm etmesini tüşünmey. Onıñ fikirince, Qırımnıñ coğrafik sıñırları bunı eda etmege imkân bermey.
«Er taraftan bu yañlış olacaq. Ve Herson vilâyeti tarafından menfiy davranışqa sebepçi olur. Onıñ içün, menimce, Rusiye küçüni numayış ete», – dedi Klimenko.
«Maydannıñ tış işler» vekili, Kreml, qaradan yolnı açmağa istegeni doğru dep saymay. Atta, olacaq suvuq ava Qırımğa mahsulatlarnıñ ketirilüvine keder etmez.
«Atta, bir qaç yıl evelsi qış pek suvuq olğanı içün, Azaq deñizi buzlap qalğanı sebebinden, Keriç limanı bütünley buzlamadı. Ebet, buz sebebinden, bir aftağa qadar gemiler yürmeyler. Em de, bizim «rus strategik şeriklerimiz»niñ dört buz qırıcı gemisi bar. Keriç limanı buzlağanda, adetince, buz qırıcı gemiler vaziyetni tüzeteler»,– dedi ekspert.
O qayd etkeni kibi, Rusiye arbiy ücümni yapmağa cesaret etse, Azaq deñiziniñ şimaliy yalısına darbe uracaqtır. Klimenkonıñ sözlerine köre, Qırımğa mahsulatlarnıñ ketirilüvi Ukraina ile olğan avtomobil yolunen bağlı. Amma, resmiy Kiyev bunı öz menfaatına qullanıp, istilânı toqtatmaq içün Rusiyege basqı yapa bile.
