Bir qaç kün evelsi Herson vilâyeti Geniçesk şeerinde qırımtatar halqı Meclisiniñ toplaşuvı ötkerildi. Onda milliy lider Mustafa cemilev iştirak etti. Amma, esas hususiyeti Meclis Qırımdan tış toplaşqanında edi.
Sebepler aqqında şimdi aytıp oturmayım. Amma, toplaşuv «diaspora», «ğurbetlik»te keçmegeni şübesizdir.
Malümat içün: Geniçesk şeeriniñ eski adı Yenice-Yeniçi-Geniçe, Rusieniñ işğalinden soñ o – Geniçe(sk) olaraq adlandırıldı.
Qırımlı Han Sahib Giraynıñ avalesi ile 1540-45 seneleri şeer statusını alıp, bu yerde Cenişke qalesi quruldı. 1640 sensi Qırım Hanı IV-nci Muhammed Geray fermanınen şu şeerde Kara-Kapu gümrükni teşkil ete, ve onı qazaq ve noğaylardan qoruğan ordu qoya.
Şeerde 4 cami bar ve büyük qabristan edi (sovet ükümeti onı yoq etip, mesken evlerni qurdı)
Rusiye işğal etmezden evel, şeerde slavânlar iç yaşamadı. Herson – İslam Kermen, Kahovka – Mubarek Kermen, Odessa – Hacibey, Melitopol – Kızıltaş, Berdânsk – Berdı olaraq adlana edi.
1948 senesine qadar Novotroitsk – Sarı-bulat, Frunze – Yuzquyu, Strelkovoye – Çoqraq kibi bilngen edi.
Böyle etip, Geniçesk rayonı ve onıñ toprağı - qırımtatarlarnıñ Vatanıdır…
Utluk limanı – qırımtatar sözü – otluq manasına kele.
Meraqlansañız, internette Qırım hanlığınıñ haritasını tapıp, Ukrainanıñ bütün cenübi onıñ terkibine kirgenini körersiñiz.
Onıñ içün, Meclis Geniçeskte qırımtatarlar içün tuvğan topraqta toplaşuvnı keçirdi.
Şimdiki vaqıtta Geniçesk rayonında 7 biñden ziyade qırımtatarı yaşay. 3,5 biñ semetdeşimiz qomşu Novoalekseyevkada yaşay. Umumen alğanda ise, Herson vilâyetinde aman-aman 11 biñ qırımtatarı yaşay. Qırım işğal etilgeni sebebinden olarnıñ sayısı arta bile.
Gülnara Bekirova-Alidinova, Geniçeskten qırımtatarı
«Bloglar» rubrikasında bildirilgen tüşünceler müelliflerniñ noqtai nazarını bildirip, muarririyetnen aynı olmaması mümkün