Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reis muavini, Ukraina halq deputatı Ahtem Çiygoz dekabrniñ 8-nde Kyivniñ merkezindeki Mustaqillik Meydanında «normand körüşüvi» arfesinde çıqışta bulunıp, işğal etilgen Qırımnıñ bir çoq sakini yarımada işğalden qurtarılacağına işana ve bunı bekley, dep ayttı.
«Qırım bizge işana, Qırım bizni bekley ve onı qurtaracağımıznı bekley. Yañı akimiyeti bunı añlamaq kerek. Beş yıl devam etken küreşte topraqlarımızda qora qoyulmasına ve topraqlarımıznıñ buzlatılmasına izin bermeycekmiz», – dedi Çiygoz.
Bazar künü Kyivde «Ze içün qırmızı çizgizler» şiarı altında aktsiya keçirildi.
Parijde olacaq «normand sammiti» arfesinde üç parlament fraktsiyasınıñ lideri bu afta ihtar aktsiyasına davet etti. Dekabrniñ 3-nde olar Ukraina prezidentine beyanatlarınen muracaat etti. Siyasetçiler, «Ukrainağa zarar ketirecek» beş «qırmızı çizgini» aydınlattı.
«Normand formatındaki» körüşüv dekabrniñ 9-nda Parijde ötkerilmeli. Böyle muzakereler soñki sefer 2016 senesi oktâbr ayında keçirilgen edi.
Volodımır Zelenskıy ve Vladimir Putin ilk sefer şahsen körüşecekler, daa evel tek telefonda laf etken ediler.
Ukraina prezidentiniñ bildirgenine köre, «norman dördü» memleketleriniñ liderleri esirlerniñ qaytuvı, ateş toqtatıluvı, Ukraina-Rusiye sıñırınıñ kontroli ve Donbastaki saylavlarnı muzakere etecekler.
Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarov Zelenskıynı Qırım mevzusını «normand formatındaki» körüşüvde kötermesine çağırdı.
Dekabrniñ 2-nde Rusiye prezidenti Vladimir Putinniñ matbuat kâtibi Dmitriy Peskov, Putin Qırımnıñ aitlik meselesini Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy ile muzakere etmeycek, dep bildirdi.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
