Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarov Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıynı Qırım mevzusını dekabrniñ 9-nda «norman formatındaki» körüşüvde kötermesine çağırdı. Bu aqta Çubarov Facebook saifesinde yazdı.
Meclis reisi, Ukraina prezidentini «Ukraina topraq bütünliginiñ halqara seviyede tanılğan sıñırlarda, Qırım Muhtar Cumhuriyeti, Aqyar şeeri ve Qara ve Azaq deñizlerinen beraber ğayrıdan tiklenmesini» talap etmesine çağırdı.
Çubarovnıñ aytqanına köre, «norman formatındaki» sammitte Volodımır Zelenskıy açıq-açıq aytmalı: «Qırım ve Donbas beraber qaytalar».
«Ukraina prezidenti, Ukrainanıñ işğal etilgen Qırımnen bağlı fikrini sammit vaqtında açıq ve bütün dünyağa ilân etmese, Ukrainanıñ topraq parçalanması başlana bile», – dep yazdı Çubarov.
Daa evel Qırımtatar Milliy Meclisi Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıynı qırımtatar milliy muhtariyetini tasdıqlaycaq Ukraina Anayasasınıñ deñişmelerine dair qanun leyhalarını Yuqarı Radağa acele kirsetmesine çağırdı.
Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy Qırım.Aqiqatqa intervyü berip, «Qırım içün «Ştaynmayyer formulası yoq» ve halqara ortaqlar olmasa, yarımadanı işğalden qurtarmaq imkânsız olacaq, dedi.
Kreml, Qırımnıñ aitlik meselesi er angi formatta olamaz, dep israr etmege devam ete.
«Norman formatındaki» körüşüv dekabrniñ 9-nda Parijde keçirilmeli. Böyle muzakereler soñki sefer 2016 senesi oktâbr ayında olğan edi.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
