Vitaliy Portnikov: Qırım ve Maydan

«Fikir» rubrikası, mahsus Qırım.Aqiqat içün

Rusiye Qırım işğali ve ilhaqı içün Maydannı qullandı degen laflar çoq eşittim. Amma bu öyle degil. Rusiye Ukrayına devletiiñ zayıflığı, institutsiyası ve quvet qurulışlarınıñ degradatsiyasını qullandı.

Gitler Çehoslovakiyanı yoq etmezden evel reyhskantselâriyasına prezidenti Emil Gahunı çağırıp, onı memleketniñ mustaqilliginden vazgeçmege mecbur etti. Putin Yanukoviçke oşağan bir şey yaptı, böylece memleketten qaçqan Ukrayına prezidentine Qırım Muhtar Cumhuriyetiniñ yañı ükümet yolbaşçısı olaraq Sergey Aksenovnı tayin etüv aqqında qararnı imzalamağa emir etti. Bu vesiqa ilhaqnıñ «uquqiy temellerini» qoydı.

Amma Çehoslovakiyanıñ işğalinen razı olmaq içün Gaha kerek edi. Qırım ilhaqı esnasını başlatmaq içün Yanukoviç kerek edi. Devlet başında devletine ait topraqnıñ işğaline yardım etmege azır olğan biriniñ bulunması degradatsiyanı köstere. Halq açuvı ve adaletten Rusiyege qaçqan Yanukoviç ve ortaqlarınıñ areketleri bunı yahşı kösterdi.

Şunıñ içün Maydannıñ vazifesi cinayetçi ve Rusiye casusları zapt etken devletniñ çalışmasını ğayrıdan tiklemek edi. Maydan olmasa edi, yıqıluv olur edi. Maydan daa yoq etilmegenlerni qurtaruv ıntıluvı edi. Maydandan onıñ iştirakçileri Rusiye-Ukrayına cenkniñ cebesine ketken, göñülli batalyonlarına yazılğan, quvet qurulışları aman-aman yoq etilgen, hazinesi ise boş olğan memleketke sağ qalmağa yardım etken edi.

Yırtıcılar – tabiat ve siyaset qanunları böyle – küçlü olğanlarğa ücüm etmeyler. Zayıf olğanlarğa ücüm eteler. Amma Ukrayına ve Qırım daa beter edi. Putin devletimiz zayıf olsun dep, elinden kelgenini yaptı. Zayıf, yalancı, qızğanç prezident. Yolunı şaşırğan cemiyet. Maydanda Putin telüke kördi, o, daima halqtan qorqa edi. Şunıñ içün tez areket etmege qarar berdi, Ukrayına devleti özüne kelgence bir şeyler qapmaq içün. Yanukoviç oña yardım etti.

Şunıñ içün Maydan Qırımnıñ ğayıp olması içün şaraitler yaratmadı, yoq. Maydan onıñ qaytması içün şaraitler yarattı. Şunıñ içün topraq bütünligine tek küçlü devlet ğayrıdan tikley bile.

Zayıf devlet ise tek coya bile.

Vitaliy Portnikov – jurnalist ve siyasiy izaatçı, Azatlıq Radiosı ve Qırım.Aqiqat müellifi

«Fikir» rubrikasında ifadelengen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqta-i nazarını aks ettirip, muarririyetniñ baqışlarınen bir olmaması mumkün

Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.