Mahsus Qırım.Aqiqat içün
Rusiye prezidentiniñ matbuat kâtibi Dmitriy Peskov, nevbetteki sefer Qırım meselesine "qapalı mesele", dep ayttı ve böylece Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıynıñ Qırım meselesini "Normand formatı"nda muzakere etmege teşebbüsine cevap berdi. Amma, böyle cevap - Peskovdan da, başqa rusiye memurından da - beklenilgen bir şeydir. 2014 senesinden soñ, "Qırım Cumhuriyeti" ve Aqyar Rusiye Anayasasına kirsetilgen soñ, Rusiyede başqa iç kimse başqa cevap berip olamaz.
Ve bu, kerçekten aytsaq, Rusiye ve Ukraina munasebetleriniñ eñ esas problemasıdır. Qırım, Donbass degil. Donbassnıñ kelecegi ertemi-keçmi çezilir. Belki prezident Zelenskıy ve prezident Putin vaqtında degil, olarnıñ halefleri vaqtındadır. Belki, haleflerniñ halefleri vaqtında - amma çezilir. Belki, Donbassta atışlar daa evel toqtanır. Bütün bular - yaqın onyıllar, ya da yıllar meselesi. Qırım ise...
Qırım ise, bellesem, daa çoq vaqıt devamında esas mesele olacaq. Ve yalıñız Moskovanıñ, iç bir Ukraina ve Rusiye prezidenti vaqtında Kyivnen muzakere etmege istemegen bir mesele degil. Rusiye ve Ukraina munasebetleriniñ normallaşmasına imkân bermeycek bir meseledir - Rusiyeniñ Ukrainadaki "hayırhaq"ları öyle tüşünseler de.
Pridnestrovye işğaline baqmadan, Moldovanıñ başlığı Rusiye başlığınen yahşı munasebette, dep maña itiraz ete bileler. Ve, Abhazistan ve Cenübiy Osetiya işğaline baqmadan, atta Rusiye bu eki Gürcistan muhtariyetiniñ mustaqilligini tanığanına baqmadan, Rusiyenen Gürcistan arası bazıda yahşı ola, dep ayta bileler.
Для Кремля, судя по всему, закрыт не только вопрос Крыма. Вопрос нормализации российско-украинских отношений для Кремля тоже закрыт
Amma Rusiye iç bir vaqıt Pridnestrovye topraqlarına iddia etmey edi ve Moldovanıñ territorial bütünligini daima qabul ete edi. Gürcistannen başqace oldı, amma bu vaziyette de Rusiye, işğal etilgen topraqlarnı öz devlet qısmı kibi saymay. Körüne ki, Pridnestrovye ve Abhazistan - bu Qırım degil, bu tecavuzdan onlarce yıllar keçken soñ Donbasstır.
Qırım ise - bu Qırımdır. Rusiye tecavuzınıñ, cenkten soñ halqara uquqında analogı yoq. Ve ukrainler öz prezidenti olaraq açıq bir kollaboratsionistni saylağanlarını tahmin etsek bile, Rusiyeniñ bu dostu ep bir onıñ Vatanınıñ bir qısmını tutıp alğan devletni ziyaret etmege mecbur olacaq. Ve Moskovada işğalniñ olğanını bile onen muzakere etmekten vazgeçecekler. Çünki Rusiyeniñ fikrince, Qırım meselesi - Ukraina Anayasasına kerekli deñişmeler kirsetilmesinen ya da daa yahşısı - Ukrainanıñ özüniñ de Rusiyege qoşulmasınen - qolay çezile. Böylece er kes kene bir devlette olu ve, bir prezident ile - Putin ile.
Bu - siyasiy şaçma, elbette. Amma tamam bunıñ içün Dmitriy Peskov aqiqatnı aytqanını qabul etmek kerek. Kreml içün tek Qırım meselesi degil qapalı. Rusiye ve Ukraina arasındaki munasebetlerniñ normallaştıruvı meselesi de qapalıdır.
«Fikir» rubrikasında bildirilgen fikirler, muelliflerniñ öz fikirlerini ifade ete ve muarririyetniñ noqtai-nazarını er vaqıt aks etmezler