Ukrayinalı jurnalist Taras İbragimov çoq yıl devamında işğal etilgen Qırımda çalıştı. O, halqara teşkilâtlar tarafından siyasiy mabüs kibi tanılğan qırımlılarnıñ mahkemelerini türlü Kütleviy haber vastalarında aydınlattı. Bir vaqıt Rusiye akimiyeti İbraimovnıñ Qırımğa kirmesini yasaq etken soñ Qırım yarımadası onıñ içün qapalı oldı.
2019 senesi Rusiye sıñırcıları Taras İbragimovğa Qırım yarımadasına kirüvni 35 yılğa yasaq etti. Şimdi Taras UA Suspilne televizion kanalında çalışa ve arbiy mevzularnı aydınlata. Qırım.Aqiqat jurnalistniñ Rusiye-Ukrayina cenkinde işiniñ tafsilâtlarını ögrenmek içün Taras İbragimov ile subetleşti.
– Zemaneviy Rusiye aqiqatı ile tanış olğan bir şahs kibi siziñ içün keñiş mıqyaslı istilâ beklenilgen ya da şaşırtıcı bir şey oldı?
Ertemi, keçmi keñiş mıqyaslı cenk başlaycağını añlay edim. Özümi buña azırlay edim. Bu olacağını añlay edim
– Menim içün, aynı zamanda em şaşırtıcı, em beklenilgen bir şey edi. Zenaatım siyasetşınas ve Ukrayina sıñırlarında 120 biñ arbiy nafile toplanmağanını añlay edim. Bu şantaj ya da sadece qorqutmaq içün yapılğanına ve "diplomatik yolnen" al etilecegine inanmaq qıyın edi. Ertemi, keçmi keñiş mıqyaslı cenk başlaycağını añlay edim. Özümi buña azırlay edim. Bu olacağını añlay edim.
– Er şey başlanğanda sen qayda ediñ?
– Sabanı Kıyivde qarşıladım. Çoqusı içün olğanı kibi bu pek uzun kün edi. Şu künü men keç yuqlap qaldım, intervyü almağa azırlana edim. Saat 3-te yuqlap qaldım, saat 4-te qız aqrdaşım meni uyandırdı. O da jurnalist. O, Putinniñ bizge açıq şekilde cenk ilân etkenini baqa edi.Pek ağır ve qorqunçlı. Şeylerimizni toplap, nyüzrumğa kettik. Yol boyu patlav seslerini eşite edik. Bu müitte biz muarririyetke kete edik.
– Kıyivde özüni telükesizlikte is etesiñmi, hususan jurnalist faaliyeti ile oğraşqan adam kibi?
Cenk vaqialarını aydınlatmağa isteysiñ? Özüne mesüliyetni almaq kereksiñ
– Elbette is etmeyim. Doğrusını aytqanda soñki vaqıt sirena seslerine cevap bermeyim. Telâş daima mennen. İlk künleri vaziyet ceetinden telâşlana edim. Şimdi men telükelerni biraz mantıqlıca qıymetlendirip başladım.Bir qaç afta evelsi Mıkolayivge barıp keldim. Okoplardan reportaj azırlay edik. Men bulunğan yerde topçular ordusı çalışa edi - em bizim, em duşmannıñ. Anda er an bir şey uçıp kele bile edi. Yaşayışım içün qorqa edim. Anda telükesiz edi. Yani öz yaşayışıñ içün özüñ mesüliyetlisiñ. Cenk vaqialarını aydınlatmağa isteysiñ? Özüne mesüliyetni almaq kereksiñ.
– Daa qayda qorqunçlı edi?
– İlk künleri İrpinniñ civarında. Bu telükeli edi. Anda jurnalistler öle edi. Biz patlağan köpür altından adamlarnıñ tahliyesini çıqara edik. Daima kerginliktesiñ. Andan ketmege isteysiñ.
– Sen daima qızğın yerlerde çalışmağa istediñ. Saña bu mevzu yaqın edi, bu sañ keldi.
İç tüşünmeden arbiy jurnalistikağa avesimni Ukrayinadaki cenkni iç bir vaqıt aydınlamamağa deñiştirir edim
– E. İç tüşünmeden arbiy jurnalistikağa avesimni Ukrayinadaki cenkni iç bir vaqıt aydınlamamağa deñiştirir edim. Amma ne içün men Ukrayindaki cenkni aydınlatmağa istedim? Çünki adamlar öle, bu dert ve ağrı. Ve sen bunı kösterseñ, onı tezce toqtatmağa fırsat bar. Cenkni tek adrenalin ve atışlar içün aydınlatmaysıñ.Onı tezce toqtatmağa yardım ete bilecek ikâyelerni aytıp bermege isteysiñ. Adamlar bu deşet, felâket olğanını ve böyle olmamq kerek olğanını körmeliler.
– Kıyiv viyaletinde daa qayda oldıñ?
– İrpin, Buça, Borodânka. Köylerden keçtim. Bu yerlerge adamlar qurtulmaq içün kete ediler. Borodânka bu tınç şeer civarıdır. Ve anda cenklerniñ aqibetlerini körgende, şaşasıñ. Er bir yanğan, berbat olğan ev, daire, maşna artında mahv etilgen insan ayatları. Ve bu umumiy teessuratalar. Er bir vaqiağa ayrı kelgen, bu felâkettir, arbiy cinatlerdir.
– Bütün bularnı körip, özüni nasıl idare etesiñ?
– Er bir ikâyeni teren tüşünmemege tırışam. Çünki soñ pek ağır. Men bu ikâyelerni aytıp bermege tırışam. Bütün bularnı Ukrayinada, Kıyiv vilâyetinde, Avropanıñ merkezinde körgenine inanmağa istemeysiñ. Bir köyde öz eviniñ azbarında kömülgen adamnıñ evini, ya da Buçadaki mahkemesiz idamlarnı körgenine inanmaq istemeysiñ. Bunı nasıl añlamaq mümkün olğanını añlamayım.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://d2ud65mnh9spru.cloudfront.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.
