2023 senesi aprel ayında ukrayin arbiyi ve sabıq siyasiy mabüsi Gennadiy Afanasyev Ukrayina prezidenti tarafından ölümden soñ III derece "Cesaret" şişanı ile taqdirlendi. Afanasyev 2022 senesi dekabr ayında Lugansk vilâyetinde elâk oldı. Qırım sakini Gennadiy Afanasyev 241-inci brigadanıñ territorial mudafaasınıñ 130-ıncı batalyonında cenkleşti. Qırım.Aqiqat Afanasyevniñ tuvğanlarınıñ ve yaqınlarınıñ hatıralarını topladı.
"O pek yahşı oğlançıq", - dey anası Olğa Afanasyeva. Qırım.Aqiqat ile subette oğlu içün Aqmescitte ukrayin tilli mektepni nasıl qıdırğanını hatırlay.
"Ukrayinada yaşasañ ukrayin tilini mıtlaqa bilmek kereksiñ dep qarar berdik", - dep ayta Olğa.
Gennadiy icadiy bala edi, daima anasına ev işlerinen yardım ete ve azatlıq tarafında edi. Büyügen soñ bile böyle edi, dey anası. Qırımda Ukrayina destegine faal areket alıp barmağa, soñradan da cebege ketip, tuvğan toprağını imaye etmege qararı anasını iç şaşırtmağan.
Ukrayina Qırımı içün
Ukrayinada Yevropamaydan başlanğanda Gennadiy oña qolutmağan edi, dep aytıp bere Qırım.Aqiqatqa yaqın dostu Alim Yakubov.
"Qırımda bular faşistler, banderovlar, bütün bu satın alınğan ve bir temaşa olğanına dair küçlü propaganda bar edi", - dep ayta Alim.
Amma Kıyivge Yevromaydanğa barıp kelmesi Gennadiyniñ fikrini tamamınen deñiştirgen ve o bam-başqa adam olaraq andan qaytqan.
"O Maydanda adiy adamlarnı kördi... O zaman o işten endi boşağan edi ve yaşayışını Qırım oğrunda küreşke bağışlağan edi", - dep hatırlay Yakubov.
Gennadiy Qırımnıñ Rusiye tarafından zapt etilmesini qabul etip olamadı ve buña qarşılığını bildirmege başladı. O Aqmescitte Ukrayina destegine keçirilgen mitinglerniñ faal iştirakçisi oldı. Ve tezden onıñ faaliyeti FSB hadimleriniñ közüne ilişti.
Qırımlı siyasiy mabüs
2014 senesi mayıs ayında Afanasyev terror eylemini azırlav qabaatı ile Aqmecitte yaqalandı. Bir qaç künden soñ o artıq Lefortovoda edi (Moskvadaki tahqiqat tevqifhanesi). Anası Olğa Afanasyeva Qırım.Aqiqatqa izaat berir eken, oğlunıñ taqip etilmesi Kremlniñ sımarışıdır dep bildirdi.
"Men eski SBU hadimlerini ya da yardım ete bilecek başqa birisini qıdırıp başladım. Şoq şükür er şeyimni satıp bütün paramnı bermege yetiştirmedim. Olardan birisi işime keldi, quçaqladı meni ve "лimsege bir şey berme, seni onı çıqarıp olamazsıñ" dedi", - dep hatırlay anası.
Advokat ve uquq qoruyıcılarnıñ siyasiy taqip aqqında bildirmelerine baqmadan Rusiye mahkemesi Gennadiy Afanasyevni 7 yıl apis cezasına mahküm etti.
Alim Yakubov, cezahaneden yazğan mektüplerinde Gennadiy iç şikâyet etmegenini hatırlay.
"Mında kimerde sabadan uyandıñ endi keyfiñ yoq, depressiya qaplap ala. O ise maña "Selâm küneş dostum" dep yaza edi. Duyğuları daima müsbet edi. Onı qaydan alğa edi, bilmeyim", - dep ayta Alim.
Gennadiy Afanasyev Rusiye apishanesinde aman-aman eki yıl keçirdi ve 2016 senesi Ukrayina ve Rusiye arasında olıp keçken deñişüv vaqtında azat etildi. Sağlığı fena edi. O, Rusiye quvetçileri onı iskencelerge oğratqanını ayta edi.
"Bir yılğa yaqın biz onı tedaviyledik. Başını yahşı etip urğanlar, bir çoq sarsıntı sebebinden anevrizm edi. Çoq şey bar edi", - dep hatırlay anası.
Kıyivde yaşayış
Azat etilgen soñ Afanasyev tuvğan Aqmescitine qaytıp olamadı. O Kıyivde qaldı ve birden diger siyasiy mabüslerniñ azat etilüvi oğrundaki küreşke qoşuldı. O, Rusiyedeki ukrayinlerniñ azat etilmesine yardım platforması çerçivesinde Ukrayina Tış işler nazirliginiñ mahsus temsilcisi oldı. Gennadiy mevcut adaletsizlikke köz yumıp olamay edi, dey Yakubov.
"Başqaları ögünde özüni suçlu duya edi. Çünki o çıqıtı, digerleri qaldı. O oturğan yerde çoq siyasiy mabüs bar edi, tek bizimkiler degil, başqaları da. Gena bütün bu adaletsizlikni kördi, azatlıqqa çıqqan soñ ise bu mevzunı teren ögrenip başladı ve daa ne qadar çoq siyasiy mabüs olğanını añladı", - dep ayta dostu.
2016-2018 seneleri o Qırım.Aqiqatta müelif olıp çalıştı ve Rusiye apishanesinde bulunuv aqqında 80-den çoq metin yazdı.
Bu maqaleler esasında Afanasyev "Tüşmeden soñ köterilmek" adlı kitapnı yazdı. O 2018 senesi neşir etildi.
Azat etilgen soñ Gennadiy zenaatını deñiştirdi ve IT saasında çalışıp başladı. Biraz ayaqqa turğan soñ başqalarına da yardım etip başladı.
"Cenk başlanacağını bile edi"
2022 senesi fevralniñ 24-nde Rusiye Ukrayinağa qarşı büyük cenkni başladı. Afanasyev birden arbiy komisarlıqqa ketti. USQ sıralarında cenkleşmege qarar alğanınıñ sebebi memleketini ve tuvğan Qırımını azat körmege istegidir.
"Qısqadan, Ukrayinanı qorçalamaq içün qoşuldım. Ukrayinler ve Qırım sakinleri Qırım tezden azat etilecegini ve kene Ukrayinağa qaytacağını bilmek kerekler. Ukrayina işğalcilerden ve basqıncılardan azat olacaq. Biz episini öldürirmiz ve yeñermiz", - dep aytqan edi o zaman Gennadiy.
Gennadiyniñ apayı ve kiçik qızı qaldı.
MALÜMAT: Ukrayinağa qarşı Rusiye silâlı ücümi 2022 senesi fevralniñ 24-nden sabadan berli devam ete. Rusiye ordusı arbiy ve vatandaş infrastrukturasınıñ esas obyektlerine avadan darbe endire, uçaq alanları, arbiy bölük, cermay bazaları, yaqıt stantsiyaları, kilse, mektep ve hastahanelerni viran ete.
Rusiye ordusı çekilgen soñ azat etilgen köy ve şeerlerde kütleviy öldürüv adiseleri aqqında belli oldı. Bazı ğarbiy liderler Rusiyeni cenk cinayetlerinde qabaatladı. Rusiye akimiyeti arbiyleriniñ öldürüvlerge alâqası bar olğanını inkâr etip, olarnı «uyduruv» dep adlandıra.
Rusiye Ukrayinağa qarşı basqıncılıq cenk alıp barğanını inkâr ete ve bunı maqsadı «askeriysizleştirüv ve denatsifikatsiya» olğan «mahsus operatsiya» dep adlandıra.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://d1ug5n8f9xpr1h.cloudfront.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.