Ukraina Yuqarı Radası qırımtatarlarnıñ, hususan sentâbrniñ 3-4-nde tutulğan Nariman Celâl ve Aziz ve Asan Ahtemovlarnıñ taqibini toqtatmağa talap etti.
Böyle beyanat qararınıñ qabul etilüvine 293 halq deputatı rey berdi, rey berüv neticeleri parlamentniñ resmiy saytında derc etildi.
Ukraina Yuqarı Radasınıñ «Ses» («Ğolos») fraktsiyası deputatı Rustem Umerovnıñ Facebook saifesinde bildirgenine köre, 30 halq deputatı tizgen beyanatta Yuqarı Rada:
- Qırımtatarlarnıñ evlerinde qanunsız tintüv keçirilüvini ve olarnıñ apiske alınuvını toqtatmağa talap ete;
- Halqara gumanitar uquqnıñ bozuluvlarını – tamır qırımtatar halqınıñ milliy alâmetlerge köre sistematik taqip etilüvini takbih ete;
- «Zıddiyetni barışıq yolunen toqtatmaq» maqsadınen qurulğan «Qırım platformasınıñ» iştirakçileri taqip etilmemeli, dep qayd ete;
- Qırımtatar halqınıñ lideri Mustafa Cemilev ve Meclis reisi Refat Çubarovnıñ Qırımğa kiriş yasağını lâğu etmege ve Meclis azalarına qarşı açılğan sahte davalarnı qapatmağa çağıra;
- Yarımada ealisiniñ suniy şekilde deñiştirilüvi sebebinden qasevetlengenini bildire.
Deputat, Ukraina parlamenti çetel devletleriniñ milliy ükümetleri ve parlamentleri, halqara teşkilâtlar ve olarnıñ parlament assambleyalarına muracaat etip, vaqtınca işğal etilgen topraqlarda insan aqlarınıñ bozuluvları sebebinden «Kremlniñ agressiv siyasetini takbih etmesine çağıra ve «Qırım platformasınıñ» iştirakçilerini «qanunsız tutulğan Ukraina tamır halqlarınıñ vekilleriniñ azat etilmesi ve aqlarınıñ ğayrıdan tiklenmesi içün işbirligini quvetleştirmesine» çağıra, dep bildirdi.
Bu beyanatqa Ukraina ombudsmanı Lüdmila Denisova da qoltuttı.
Sentâbrniñ 3-4-nde Qırımda Rusiye quvetçileri tintüvler keçirip, beş insannı tuttı. Olarnıñ arasında qırımtatar siyasetçisi ve faali Nariman Celâl bar. Eki doğmuş qardaşlar Aziz ve Asan Ahtemovlar eki ayğa apiske alındı, Azizniñ babası Eskender Ahtemov 10 künge apiske alındı. Asan Ahtemovnıñ qardaşı Arsen 15 künge apiske alındı. Kreml kontrolindeki Kiyev rayon mahkemesi qırımtatar siyasetçisi ve faali Nariman Celâlnı eki ayğa – noyabrniñ 4-ne qadar apiske aldı. Nariman Celâl bütün qabaatlavlarnı inkâr ete. Advokat Nikolay Polozovnıñ sentâbrniñ 8-nde bildirgenine köre, imaye Rusiye kontrolindeki Aqmescit mahkemesiniñ qırımtatar faali Nariman Celâlnı apiske almaq qararını şikâyet etti.
Rusiye polisi sentâbrniñ 4-nde Rusiye FSBsiniñ binası ögünde tutulğan qırımtatarlarğa qarşı 58 memuriy protokol tizdi.
Ukraina ombudsmanı Lüdmila Denisova Qırımda insanlarnıñ apiske alınması sebebinden BM İnsan aqları Yuqarı komissarı Michelle Bacheletke muracaat etti.
Sentâbrniñ 3-4-nde Qırımdaki faallerniñ evlerinde keçirilgen tintüvler ve tutuvlardan soñ Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar prokuraturası cinaiy tahqiqat başlattı.
Sentâbrniñ 7-nde TASS Rusiye malümat agentilgi Rusiye FSB-sine atfı etip, Aqmescit civarındaki Anğara (Perevalnoye) köyü yaqınlarında gaz borusında diversiya yapqanından şübheli sayılğanlar qabaatını itiraf etkenler, dep bildirdi. FSB yayınlağan videoda eki ekrek kimden talimat alğanlarını ve Anğara köyünde gaz borusınıñ patlatılmasını nasıl teşkil etkenlerini tafsilâtlı aytıp berdi.
FSB, diversiyanı Ukraina Mudafaa nazirliginiñ Baş istihbarat idaresi teşkil etti, dep israr ete.
Ukraina Mudafaa nazirliginiñ baş istihbarat idaresi Rusiye FSBsiniñ qabaatlavını «bir maqsadı olğan provokatsiya» olaraq köre.
