Sudaq - Qırımnıñ eñ populâr kurortlarından birisi, o, Yalta, Aluşta ve Kezlevge (Yevpatoriya) bu ceetten raqip ola bile. Sudaqnıñ manzaraları, tabiatı, meşur Ceneviz qalesi adamlarnı celp ete. Amma yazıq ki, Sudaqnıñ cazibesi coyula ve bu kurorttan köz qayta.
Bilem, Sudaq iş adamları ve meskenni kirağa bergen sudaqlılar bu maqaleni begenmez, afu etiñiz, faqat, aytılğanı kibi, "Platon menim dostum, amma aqiqat daa qiymetlidir". Bu yıl büyük yaşlar "Tarvida" forumı açılğanından başlayıq. Neticede Kapsel körfeziniñ çoqu turistler ve sudaqlılar içün qapalı. Bundan ğayrı, federallar, "Tavrida" içün Sudaqtan Meganom burnuna qadar bütün körfezni alacaq ola. İşte, Meganomnıñ özüni de qurucılıqqa berecek olalar. Onıñ tabiat abidesi olğanına baqmadan.
Tabiiy manzaralarnı ve kiyik raatlıqnı sevgen turistler bayağı yazıqsınır ve, belki de, bundan sebep Sudaq bölgesine turistlerniñ kelmesi azlaşır. Çünki Meganim yanındaki Kapsel körfezi maşnalı turistler içün populâr bir yer edi.
Sudaqnıñ eñ büyük meselelerinden birisi iyül 23-ünde özüni kösterdi - bu ipranğan çirkef ağı boruları, temizleyici sistemalar çoqtan endi öz işini becermey. Neticede - kollektorda qaza ve yerli plâjlarnıñ yalısına çirkef suvlarınıñ aqması. Bu qazanıñ masştablarıaqqında aytmaylar, amma o ekologiya felâketinen bir kele. Sudaq suv kanalında çalışqan tanışımnıñ aytqanı köre, kollektornı yalıñız iyül 25-inde iş kününiñ soñunda vaqtınca tamir ettiler. Eki kün devamında ise çirkef suvları Cenevez qalesinden Meganomğa qadar deñiz suvuna qoşula edi. Böyle şaraitte raatlanıyıcılar tedaviylenme yerine ters effektke oğray.
Sudaqlılar açuvlana, çoqusı, Rusiye akimiyeti "Tavrida" forumınıñ quruvı yerine, temizleyici inşaatnı yañartqaydılar, dep ayta. Bundan ğayrı, biñ adamlıq "Tavrida"nıñ çirkef suvları qayda aqacağını añlamaq içün çoq aqıl kerekmey. Uzun lafnıñ qısqası - Sudaq yalısınıñ temizligi aqqında şimdi tek hatırlap, arzu etmege qaldı.
"Tavrida" forumı, suv yetmemezligini duyğan Sudaqtan tatlı suvnı aldı, çünki Qarasuvbazar suv anbarından keçirilgen suv endi yetmey. Şimdi Sudaqta suv meselesi daa kergin oldı, çünki suv temini künde yalıñız bir qaç saat yapıla.
Aynı zamanda "Tavrida"da Kreml propagandasınen "miy çayqaylar". Bu künleri mında bestekâr İgor Krutoy kelgen edi, o da rusiye gençleriniñ acayip perspektivaları aqqında ayta edi. Amma bu forumda bir cınıslı öpüşlernen qavğalı adise, bu propagandanıñ semereliligini şübe astına ala, gençler oña pek uymaydırlar.
Yerli jivodör-fotograflarnıñ mafiyasını da turistler begenmey. Olar, turistlerge gögercinnen süret çekmekni, misal içün, 100 rublege teklif ete. Sadedil turist inana ve onıñ üstüne birden bir qaç quşnı oturtalar. Soñ ise, 100 ruble degil de, er quş içün yüzer ruble talap eteler. Turist şaşmalay, amma onı qorquzıp. tölemege mecbur eteler. Böyle fotograflarnıñ tarafından meniviy ve bedeniy zorbalıqnıñ misalleri çoq, olardan birisiniñ videosını çekip, internetke yolladılar. Cemiyet şaşıp qaldı. Bundan soñra turistlerniñ telükesizligi aqqında asıl nasıl laf olur?
Maşna tıqanıqlığı - daa bir mesele. Yazda Sudaq maşnalarnen tola, olar şeerde yüzmekni zorlaştıra ve avanı pek bulaştıra.
Qayd etmek kerek ki, turistlerniñ tek Sudaqtan degil közü qayta, amma qalğan Qırım kurortlarından da. İlhaqtan evel Qırım, birinciden tabiat dülberligi ve ekologiya temizliginen adamlarnı celp etse, şimdi o, kütleviy qurulış, ocaq teşikleri, eki künlük maşna turistleri, maşna tıqanıqlıqları, yol qazaları ve arbiy kolonnalar ile tolğan bir yerge çevirildi.
Zarema Seitablayeva, qırımlı, bloger (müellifniñ adı ve soyadı telükesizlik maqsadınen deñiştirildi)
«Bloglar» rubrikasında ifadelengen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqta-i nazarını aks ettirip, muarririyetniñ baqışlarınen bir olmaması mumkün