Meşur ukrayinalı jurnalist, alıp barıcı Maşa Yefrosinina özü Keriçten. 2014 senesi açıq şekilde işğalge qarşı olğanını bildirdi. Ve bu oña kiçik vatanına yolnı qapattı.
Maşa hayırseverliknen oğraşa, BMT eali fondunıñ fahriy elçisidir. Subetimizniñ Qırımğa bağışlanğan parçasını oqumağa teklif etemiz.
Rusiyeniñ Ukraynağa keñiş mıqyaslı istilâsı başlanğan soñ Rusiyeden ve Qırımdan olğan soy-sopları oña yazmağanlarını bile ayta. O, Keriçten olğan balalıq dostları ile münsebetler sürdürip sürdürmegeni ve ne içün Qırım aqqında intervyü bermegeni aqqında aytıp berdi.
–... 4-ünci, 5-inci künü soy-soplarımdan kimse maña yazmadı.
–Bu Rusiyedeki ya da Qırımdaki soy-soplar?
– Menim Peterburgda ve Keriçte tuvğanlarım bar.
– Keriçten de kimse yazmadı?
– Yoq.
–Qırım ile bağlı duyğularıñız nasıl? Bu künlerde Qırım aqqında tüşünesiñizmi?
Я о Крыме думаю с 2014 года, но вы не найдете практически моих интервью на эту тему – я всегда отказываюсь
– Qırımnı tek bu künlerde degil, daima tüşünem. 2014 senesinden tüşünem, amma bu mevzuda menim bergenim intervyüler yoq, deseñ olacaq. Red etem. 2014 senesinden Qırımğa bir kere bile barmadım. Asla. Başta men işğalge qarşı çıqqanlar arasında edim. Men bunı aselet sorap bildim. Qırımda menim babam kömülgen, qorantamnen anda barmaq adetimiz bar edi. Bu cedvel adetimizge qarşı çıqtı. Anda barıp olamağanımnı öz faciam kibi çekem. O vaqıttan berli bunı öz şahsiy ikâyem kibi içime yerleştirdim. Bu mevzunı birevlernen muzakere etmekten zevq almayım. Maña bu kerek degil.
–Bu, bir sebepten menim şahsiy yaram: Qırımda o zaman insanlarnıñ öz iradesi ile "referndumğa" ketkenlerine inanmay edim, amma Qırım sakinleriniñ kerçekten de Rusiyege qoşulmaq içün rey beregeni ihtimalını inkâr ete bilemem. Ve kerçek malümatı olmağan bir şahıs kibi (çünki bu referendumnı keçirgen ayvanlardan ğayrı kerçek malümat kimsede yoq) buña şahsen öz içimde ağlaycağıma qarar berdim. Men de siz kibi kerçekni bilmeyim, amma referendumğa kelgenlerniñ sayısı bu qadar çoq olğanına da inanmayım. Men anda yaşay edim.
Bu menim qanım, menim tuvğanlarım ve olar Rusiye ile beraber olmağa istey ediler
Ölümden bir ay evel rametli qartbabam(14 senesi keçindi) telefonda maña "Manâşa, Manâşa, niayet, seniñ rus qartbabañ bar" dep qıçıra edi. Men ise bunı böyle aytıp olamayım. Bu menim qanım, menim tuvğanlarım ve olar Rusiye ile beraber olmağa istey ediler. Şunıñ içün bütün bularnı muzakere etmege istemey edim. Bunı sizge şimdi aytam, çünki vaqıt böyledir.
Ekincisi. O vaqıttan berli bir kere bile anda barmadım. Bu facia yerine Qırım, tuvğan evim aqqında hatıramnı saqlamaq istedim. Sağ babam, sağ bitam ve qartbabam ile beraber. Maña bir kere bile yazmağan yaqın ve acayip dostlarım ile. Anda yaqın dostum yaşay. Ümüt etm ki, Olâ, sağsıñ ve bunı baqasıñ. Ne içün yazmağanıñnı añlayım. Er şeyni añlayım.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://d2ud65mnh9spru.cloudfront.net/. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.
Qırımnıñ Rusiye tarafından işğal etilüvi
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
