Yanvarnıñ 12-nde Rostov-na-Donudaki Cenübiy bölgeniñ arbiy mahkemesi Qarasuvbazar “Hizb ut-Tahrir davası”nıñ mabüslerine üküm çıqardı.
«Terrorizm» içün üçüne 48 yıl apis cezası
“Qırım birdemligi”niñ haber etkenine köre, üçü de sert apis cezasına mahküm etilgen: Enver Ömerov 18 yılğa, Ayder Cepparov 17 yılğa, Riza Ömerov 13 yılğa.
Dava iştirakçileri Rusiye CQ 205.5 maddesinen qabaatlanıla edi (“Terroristik teşkilâtnı quruv ya da anda iştirak etüv”). Biraz soñra daa bir qabaatlav qoşulğan edi, Rusiye CQ 30 maddeniñ 1 qısmı ve 278 madde (Akimiyetniñ quvet yolunen zapt etüv).
“Qırım birdemligi” dava materiallarına atfı etip, “suçlanğanlarda silâ, patlayıcı maddeler, arbiy yedekler yoq edi, olar terror eylemini yapmağa niyetinde degil ediler ve digerlerni de bunı yapmağa çağırmağan ediler”, dep haber ete.
«Kütleviy basqı eylemleri»
Yanvarnıñ 11-nde uydurılğan Qarasuvbazar “Hizb ut-Tahrir davası” boyunca soñki mahkeme oturışı olıp keçti. Anda mahkemelengen Ayder Cepparov, Enver ve Riza Ömerovlar soñki söznen çıqışta bulundı.
“Episi pek yahşı çıqışta bulundı. Qırımtatar halqımız iç bir vaqıt terrorcı degil edi, daima terrorcılıqnı red ete edi, islâm ve terrorcılıq uyğunsız olğanını ayta edi. Cesaretnen çıqışta bulundılar, pek yahşı ayttılar, nutuqlarında nefret degil de, daa zide sevgi aqqında ayttılar”, – aytıp berdi advokat Safiye Şabanova.
Advokat Nazim Şeyhmambetov, üçü de bu cinayet davasını “butün qırımtatar halqına qarşı milliy ve diniy sebeplerden tazyıq eylemi” olaraq sayğanını qayd etti.
Rostovda, üküm ilân etilgen mahkeme binası yanında ve Aqmescitte, Rusiye nezaretinde olğan Qırım garnizon mahkemesi yanında qırımtatarlar toplaştı.
Qırımtatar Milliy Meclis reisi Refat Çubarov Ukraina reberligini, yanvarnıñ 12-nde Rostov-na-Donuda qırımtatarlarğa çıqarılğan yañı ükümge cevap bermesine çağıra. O, Rusiye akimiyeti tarafından qırımtatar halqına qarşı etilgen zulumnıñ qarşısını almaq içün angi muayyen areketler yapılğanını eşitmege istey.
“Ukraina prezidenti, Ukraina Yuqarı Radası ve Ukraina ükümetini, Ukrainanıñ siyasiy fırqalarnıñ ve cemaat teşkilâtlarınıñ liderlerini qırımtatar halqınıñ rus işğalcileri tarafından taqip etilmesi ve basqılarnıñ sertleştirilmesi sebebinden teklif etken muayyen areketlerniñ ilân etilmesinen çıqışta bulunmağa çağıramız”, – dep yazdı Çubarov Facebook saifesinde.
O, Milliy Meclis adından Rusiyede apis cezasına mahküm etilgen qırımtatarlarnıñ apaylarına, balalarına ve ana-babalarına destek bildirdi.
“Qırımtatar Milliy Meclisi, Rusiye apishanelerinden qırımlı siyasiy mabüslerniñ azat etilüvi ve Qırımnıñ işğalden qurtarıluvı içün ileride de küreşmege devam etecek”, – dep qoştı o.
Ukrainanıñ resmiy narazılığı
Ukraina TİN Rusiyeden Cenübiy bölgeniñ arbiy mahkemesiniñ Qarasuvbazar “Hizb ut-Tahrir davası” boyunca bugünki qararınıñ lâğu etilmesini ve “mahküm etilgen Enver ve Riza Ömerovlar ve Ayder Cepparovnıñ ve diger ukrain siyasiy mabüsleriniñ deral azat etilmesini” talap ete. Bu aqta, ukrain nazirliginiñ resmiy saytında yayınlanğan TİN beyanatında yazıla.
“Ukraina TİN, uydurılğan Qarasuvbazar “Hizb ut-Tahrir davası” boyunca üç Ukraina vatandaşı – Ayder Cepparov, Enver ve Riza Ömerovlarnıñ mahküm etilmesi aqqındaki RF Cenübiy bölgeniñ arbiy mahkemesiniñ 2021 senesi yanvarnıñ 12 tarihlı ayıp qararına qatiy narazılıq bildire”, – qayd ettiler nazirlikte.
Rusiye vaqtındaj işğal etilgen Qırımda muntazam siyasiy taqiplerni toqtatmalı ve halqara uquqqa köre, tecavuzcı devlet olaraq öz mecburiyetlerine riayet etmeliUkraina TİN bildirmesi
Mahkemeden evel tahqiqat ve mahkeme esnası çıqarılğan qararnıñ siyasiy sebepleri olğanını köstere, dep sayalar nazirlikte.
"Bu ükümler, qırımtatarlarğa qarşı zulum siyasetini devam ettirmek ve işğal etilgen Qırımdaki başqa fikirde olğanlarnı bastırmaq içün, adalet ile iç bir alâqası olmağan Rusiye mahkeme sistemasınıñ qullanuvını bir daa tasdıqlay", - qayd etti Tış işler naziriniñ birinci muavini Emine Ceppar.
Ukraina TİN halqara toplulıqnı Rusiye tarafından “Ukraina vatandaşlarına qarşı siyasiy taqip etüvlerniñ” qullanuvını takbih etmege ve “qanunsız sürette apis etilgen ukrain ve qırımtatarlarnıñ azat etilmesi maqsadınen” siyasy ve diplomatik tazyıqnı quvetleştirmege çağırdı.
“Rusiye vaqtındaj işğal etilgen Qırımda muntazam siyasiy taqiplerni toqtatmalı ve halqara uquqqa köre, tecavuzcı devlet olaraq öz mecburiyetlerine riayet etmeli”, – qayd ettiler nazirlikte.
Ukraina Yuqarı Radasınıñ insan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisova, yanvarnıñ 12-nde Cenübiy bölgeniñ arbiy mahkemesi Qarasuvbazar “Hizb ut-Tahrir davası”nıñ mabüslerine çıqarğan ükümni takbih etti ve halqara toplulıqnı küç-quvetini birleştirmege davet etti.
“Ayıp arekteleri ile halqara añlaşmalarnı ve halqara uquqnıñ qaidelerini kösterip bozmağa devam etken tezavuzcı memleketniñ vatandaşlarımızğa çıqarğan qanunsız qararını takbih etem. Bütün halqara tolulılıqqa hatırlatmaq ister edim ki, bugün Ukrain siyasiy mabüsi kününde, Kremlniñ apishanelerinde tutulğan bütün Ukraina vatandaşlarına bizim destegimiz ve olarnıñ tezden azat etilüvi içün küç-quvetmizni birleştirgenimiz kerek”, – dep yazdı Denisova Telegramda.
Qırım MC Ukraina prezidentiniñ temsilciligi, Cenübiy bölgeniñ arbiy mahkemesiniñ qararını siyasiy esaslı, dep adlandırdı.
“Ukümde esassız qabaatlavlardan uzun mahkümiyet müddetleri bar, olarnıñ maqsadı tek siyasiy mabüslerniñ ailelerini ve yaqınlarını degil de, bütün qırımtatar halqını qorqutmaqtır”, – dep yazıla bildirmede.
“Bugun Rusiye Federatsiyasınıñ qırımtatar halqına qarşı yapqan cinayetini kene kördik. Qırım yarımadasında işgalde yaşağan ve tirenüv içün küç ve cesaretni qoruğan insanlar. Siyasiy mabüsler baba ve oğul Enver ve Riza Ömerovlar ve 8 balanıñ babası Ayder Cepparovnıñ mahkemelenmesiniñ kerçek sebebi – öz dinini kütmek ve öz toprağında yaşamaq içün küreşmege azır olğan er angi cemiyetlerni yoq etmektir”, – dep bildirdi Qırım MC Ukraina prezidentiniñ daimiy temsilcisiniñ muavini Tamila Taşeva.
Qırım MC ve Aqyar şeerinde Ukraina prokuraturası da Cenübiy bölgeniñ arbiy mahkemesiniñ qararına cevap berdi.
“Bu, Qırımnıñ tamır halqını itibardan tüşürmek içün yapılğan basqılarnıñ nevbetteki dalğası. Uydurılğan “Hizb ut-Tahrir davaları” boyunca Ukraina vatandaşalrına çıqarılğan qanunsız ükümler – diniy seplerden qırımlılarnıñ taqip etilmesine yönetilgen işğalci devletniñ siyasetiniñ misalidir”, – dep yazıla prokuraturanıñ bildirmesinde.
Qırım MC ve Aqyar şeeriniñ prokuraturası, yanvarnıñ 11-den 12-sine keçer gecesi Keriç köpründe Rusiye polisi tarafından qırımtatarlarnıñ tutulması sebebinden cinayet davasını açtı.
“Vaqtınca işğal etilgen yarımadada 120 Ukraina vatandaşınıñ azatlıqtan marum etilmesinden sebep cinayet davası açıldı. Aqşam, yanvarnıñ 11-nde vesiqalar ve avtomobiller teşkerüvini manaçıq etip, işğalci “qanun qoruyıcılar”, bugün saba Rostov-na-Donuda olıp keçken “Hizb ut-Tahrir davası” boyunca mahkeme oturışında iştirak etmege yol bermemek içün qanunsız sürette 120 qırımtatarnı yaqalağanları belli oldı”, – dep yazıla prokuraturanıñ Telegram kanalında.
Berilgen malümatqa köre, mahkemeden evel tahqiqnen Ukraina Milliy polisi oğraşacaq. Madde beş yıl apis cezasını közde tutqanı da qayd etile.
Mahkeme binası yanında narazılıq
Yanvarnıñ 12-nde, salı künü, Rostov-na-Donudaki Cenübiy bölgeniñ arbiy mahkemesi Qarasuvbazar “Hizb ut-Tahrir davası”nıñ üç mabüsine üküm çıqarğan soñ onlarсa qırımtatarlar mahkeme binası ögünde basqılarnı toqtatmağa çağıruvlarnen futbolkalarda bir sırağa tizildi. Bu aqta Qırım. Aqiqatqa “Qırım birdemligi” haber etti.
Faallerniñ malümatına köre, toplanğanlar “Basıqılarnı aqlamaq mümkün degil”, “Kimseni unutmadıq, er biriñiz içün küreşemiz”, “Aile basqılarğa yoq” yazılarnen beyaz yapıncalar ve futbolkalar kiygenler.
“Bu kibi teşebbüslerni qırımtatarlar Rostov-na-Donuda endi evel, ekinci Bağçasaray gruppasınıñ iştirakçilerine üküm çıqarılğanda keçirgen ediler. Keçken sefer operativciler ve polis hadimleri Qırımdan Rostov-na-Donuğa ketken faallerni Keriç köpründe yaqalağan ediler. Bu esnasqa iştirakçiler evelden yolğa çıqtılar, şunıñ içün üküm çıqarılğan mahkeme oturışında iştirak etip oldılar”, – aytıp berdiler “Qırım birdemligi”nde.
Berilgen malümatqa köre, bugün Cenübiy bölgeniñ arbiy mahkemesiniñ binası yanında 50 adam bar edi.
