Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

Rusiye sessiz qaldı


Radio Svoboda

PAСE bu yılnıñ soñuna qadar Rusiyeni rey bermek aqqından, bunen beraber, assambleyanıñ iş organlarınıñ işinde iştirak etüvden marum etti. Rusiye eyyeti toplaşuvnı diqqatsız qaldırıp, narazlıqnı bildirerek PAСE-ni terk etti.

Rusiyeni yılnıñ soñuna qadar sessiz qaldırmaq qararı beklenilgen kibi olsa, qoşma yasaq etici tedbirlerni parlamenariyler maruza oqulğan vaqıtta qabul etildi. Azatlıq Radiosınıñ mahsus mühbiri Leonid Velehov Strasburgdan haber etti, rusiyeli vekillerniñ toplaşuvnı diqqatsız qaldıruvına, qoşa sanktsiyalarnıñ kirsetilüvi sebep olğandır, yasaqlarnı rusiyeliler «ürmetsizlik» kibi tanıdılar.

– Bu toplaşuvda Rusiyeniñ qorçalayıcıları olmasa da, amma diaolognı devam ettirmek ve sanktsiyalarnıñ öyle keskin olmaması içün qol tutqanlar bar edi. Amma, rusiyeliler toplaşuvğa kelmegenleri añlaşılğan soñ, ukrain vekili Оleksandr Şevçenko yerinden turıp, «Biz Rusiyeni dialog qurmağa çağıramız, lâkin baqıñız, olardan bir kimse kelmedi, dialognı nasıl etip qurmaq mümkün?», – dedi.

Kompromisske azırlanğanlar, mantıqqa uydılar. Rusiyeniñ PAСE-deki aqlarınıñ bütünley sıñırlanuvı aqqında tüzetüvler qabul etilmedi, iştirakçilerniñ tek üçte biri razı oldı. Amma, Rusiyeniñ işini vaqtınca toqtatqan ve qoşma sanktsiyalarnı bir qaç punktqa bölgen «7 nomeralı deñişme» kerekli miqdarda rey topladı. Bu qarar sensatsiya doğurdı. Rusiye vekilleri muzakerelrniñ soñunı beklemeyip, Avropa Şurasınıñ qararını qabul etmegenlerini bildirmek içün matbuat-konferentsiyasını keçirdiler. Olar, Rusiyege nisbeten adaletsiz davranılğanını ve PAСE işinde iştirak etmeyceklerini bildirdiler. Puşkov aytqanı kibi, ilerideki adımlar Moskvada bir qaç afta içinde baqılacaq.

– Maruzanıñ içinde ve onıñ rezolütsiyasında «okkupatsiya» ve «agressiya» kibi sözler qullanıldı. Rusiye akimiyetine yalan söylegeni ve provokatsiyalarda qabaatlap, ve Qırım işğalinden soñ, Rusiye bütün Avropa içün havflı olğanını bildirdiler. Soñki yılları PASE faaliyetini aydınlatır ekenim, iç bir vaqıt, Avropa Şurasınıñ iç bir azası, bu cümleden, 2000 senesi ekinci çeçen cenki devamında bile teñqidke oğrağan Rusiyege qarşı böyle seler aytılmadı. Bugünde bugün, PAСE Rusiyege nisbeten nasıl yasaqlarnı kirseticegini belgilmek kerek.

Bunen beraber, PAСE keskin olmağan yasaqlarnı kirsetkenenen öz işini mürekkepleştirli, çünki rey bermek aqqını qaytarmaq kerek olacaq. Taraflardan biri işni devam ettirmek içün keri çekilmege mecbur olacaq. Çeçen cenki devamında Rusiye PAСEde sessiz qalğan edi, o vaqıt Rogozinniñ yolbaşçılığında eyyet Rusiyege qayttı, amma, çıdadı ve aqqı qaytarılğan soñ, yanvarde qayttı. Amma, o vaqıt Çeçenistannıñ özünde vaziyet deñişip başladı, parlamentariyler Rusiye hatalarnı tüzetkenini ilân ettiler. Şimdi ise, kelecek seneniñ yanvar ayına qadar Rusiye Qırımdan vazgeçecegine ümüt beslemek küçtir. PAСE içün Rusiye peşman etmegence oña rey berme aqqını qaytarmaq – yuzsiz qalmaq, demektir. Olıp keçken muzakerelerden soñra, Ukrainada alıp barğan siyaseti boyunca Rusiyeniñ tarafdarları da yoq olğanı añlaşıldı, dedi Leonid Velehov.

Avropa Şurasınıñ Parlament Assambleyası Ukrainanıñ suverinetiteti, bütünligi, mustaqilligine qol tuttılar. Assambleya Ukrainanıñ yañı akimiyeti qanun boyunca çalışqanını ve onıñnen işbirlik qurmağa azır olğanını bildirdi. Cevap olaraq, Rusiye Ukraina boyunca maruzanı «Avropa Şurasınıñ tarihında çift standartlarnıñ eñ deşetli ifadesi» olaraq tanıdı.
XS
SM
MD
LG