Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarov «Qırım platforması» çerçivesinde mevzulı panelde çıqışta bulunıp, Ğarp «teren endişe» alından Rusiye tarafından işğal etilgen Qırımnı qurtarmaq içün kerçek areket yapmalı, dep ayttı.
«Ğaliba, soñki 7 yıl devamında olğan halqara toplulıqnıñ «teren endişe» alı azamiy mobilizatsiya ve ameliy areket vaziyetine deñişmeli», – dedi Çubarov.
Onıñ aytqanına köre, «Rusiye bu 7 yıl devamında BM, Avropa Keñeşi, OSCE, AB ve diger halqara teşkilâtlar qabul etken beyannamelerde qayd etilgen iç bir talapnı yerine ketirmedi».
Çubarov, bu beyannameler «Rusiyeni silâlı tecavuznı toqtatmasına ve işğal etken topraqlarını, hususan Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar şeerini azat etmesine çağıra, belgiley, talap ete», dep qayd etti.
«Halqara teşkilât ve çetel devletleriniñ Rusiyege qarşı qullanğan sanktsiyaları Rusiyeniñ tecavuz seviyesini eksiltse de, Moskvanı işğal etken Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar şeerini azat etmesine, halqara uquq qaideleri ve esaslarına riayet etmesine mecbur etmek içün yeterli degildir», – dedi Çubarov.
Avgustnıñ 23-nde Kyivde Qırımnı işğalden qurtaruv meselesinde ilk halqara formatnı resmiy şekilde işletecek «Qırım platformasınıñ» birinci inauguratsiya sammiti olıp keçti.
Kreml, «Qırım platformasınıñ» sammitini «Rusiyege qarşı duşmanlıq» dep adlandırdı.
Kyivde avgustnıñ 23-nde «Qırım platformasınıñ» birinci sammitinde iştirak etken 43 memleket ve halqara teşkilât Ukraina topraq bütünligini halqara seviyede tanılğan sıñırlarda ğayrıdan tiklemege çağırğan ortaq Beyannameni imzaladı.
Ukraina Tış işler naziri Dmıtro Kuleba sammitte qabul etilecek beyannamağa temsilcileri Kyivge kelmegen devletler qoşula bile, dep bildirgen edi.
Rusiye sammit keçirilüvine qarşı naralızıq bildirgen edi. Moskva tedbirni «şabaş» dep adlandırdı ve iştirakçilerini aqibetler bekley, dep qorquza. Forum başlamazdan evel Rusiye akimiyeti Ukraina Tış işler naziri Dmıtro Kuleba ve Milliy telükesizlik ve mudafaa şurasınıñ kâtibi Oleksiy Danilovğa qarşı şahsiy sanktsiyalar kirsetti.
«Qırım platforması»
Qırımnı işğalden qurtaruv halqara meydançığı (Qırım platforması) – Ukraina akimiyetiniñ qırımlılarnıñ aqlarını qorçalamaq ve işğal altındaki yarımadanı azat etmek içün Ukraina ve halqara ortaqlarınıñ areketlerini koordinatsiya etmek içün muzakere platformasınen bağlı teşebbüsidir.
2020 senesi sentâbr ayında Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy BM Baş Assambleyasınıñ 75-nci sessiyasında iştirakçi memleketlerni bu platforma qurulmasına qoşulmağa çağırdı.
Daa evel böyle planlarını Ukrainanıñ vaqtınca işğal etilgen topraqlar meseleleri nazirligi ve Ukraina Tış işler nazirligi aydınlatqanlar. Ukraina Tış işler nazirligi, Donbastaki zıddiyetni çezüv ve Qırımnı işğalden qurtaruv muzakere meydançıqları bir-birinden ayrı olmalı, dep tüşüne.
Ukraina Tış işler naziriniñ birinci muavini Emine Ceppar bildirgenine köre, Rusiyeni Qırımnı işğalden qurtaruv halqara platformasında iştirak etmege davet etecekler, amma iştirak etecegine inanmaylar. Bundan evel Ukraina Tış işler naziri Dmıtro Kuleba, Rusiyeni bu meydançıqta körmey, dep ayttı.
2020 senesi oktâbr ayında Poloniya Qırımnı işğalden qurtaruv halqara platforması çerçivesinde çalışmağa meraqlı, dep bildirdi.
Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy bildirgenine köre, Avropa Birliginiñ liderleri Avropa Birliginiñ Qırımnı işğalden qurtaruv platformasına qoşulmağa azır olğanını ayttı. Resmiy Kyiv Qırımnı işğalden qurtaruv platformasına Türkiye, Malayziya, Slovakiya, Büyük Britaniya ve diger memleketler qoşulır, dep bekley.
Kreml, Qırım meselesi qapatıldı ve Rusiye onı halqara muzakerelerge almaycaq, dep bir qaç kere bildirgen edi.
