AQMESCİT – Sentâbr ayında, işğal etilgen Qırımda Rusiye akimiyeti tarafından "qırımtatar telekanalı" olaraq taqdim etilgen ve qapatılğan meşur ATR telekanalınıñ yerini almaq kerek olğan "Millet" Rusiye telekanalı sekiz yıllıq faaliyetini qayd etti. Soñki yıllar devamında telekanal Qırımda Rusiye akimiyetiniñ ruporı oldı, amma öz maqsadına irişemedi ve qırımtatarlar arasında meşur olmadı, dep saya qırımtatar cemaatçılığı. Tafsilâtlıca Qırım.Aqiqat materialında.
Özüni qırımtatar telekanalı olaraq taqdim etken "Millet" telekanalı daa çoq rus tilinde yayınlay, içtimaiy ağlardaki bütün saifeleri rus tilindeler. Qırımdaki Rusiye reberligi olarnıñ nezareti astında olğan telekanalnıñ faaliyetine açıq şekilde yüksek qıymet keseler.
"Bu yıllar içinde kanalıñız büyük yol keçti, qırımlılarnıñ sevigisini ve işaçını qazandı, yarımadanıñ malümat alanınıñ liderlerinden biri oldı... "Millet" telekanalınıñ materiallarına yüksek ihtisasiy keyfiyet, çabiklik, qatiy grajdanlıq naza noqtası has...", - dep yazdı öz hayırlavında Qırımnıñ işğal yolbaşçısı Sergey Aksönov.
"Millet" telekanalınıñ ve "Vatan sedası" radiosınıñ Baş müdiri Lilâ Vecatovağa "Qırım Cumhuriyetiniñ şerefli jurnalisti" unvanı berildi.
"Millet" dünyada yekâne devlet qırımtatar telekanalıdır. Bu büyük muvafaqiyet. Ve biz buña yalıñız Rusiyege ait olğan Qırımda irişip oldıq", – dep ayttı öz hayırlavında Rusiye ükümetiniñ Qırımda Milliy azlıqlar Devlet kömetetiniñ reisi Ayder Tippa.
Telekanalnıñ reberligi Qırımnıñ işğal yolbaşçısı ve Rusiye prezidentiniñ şahıs kultini propaganda etmege tırışa.
"Biz Qırım, Rusiye, Qırım Cumhuriyetiniñ yolbaşçısı, prezidentimiz eşqına çalışmağa devam etecekmiz", - dep bildirdi Lilâ Vecatova.
Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisiniñ muavini İlmi Umerov qırımtatarlarnıñ propaganda tesirine qarşı immuniteti bar olğanına emin.
"Millet" telekanalınıñ işinde öz halqını aqmaq yerine qoymağa yardım etken aynecilik daima qullanıla. "Apolitik" eglence yayınlar astında telekanal hadimleri seyircilerge ap-açıq antiukrain ve yaramay gizli antiqıırımtatar propagandasını köstereler. Sekiz yıl içinde çoq şey yapmaq mümkün edi. Amma ayat qırımtatarlarnı Rusiye akimiyetine inanmamağa çoqtan ögretti. Qırımtatarlar telekanalnı seyir etseler de yalıñız eglence içün bunı yapalar. Aynı zamanda propaganda tesirine de tüşmemek tırışalar. Bizim çoqtan immunitetimiz bar. Eminim ki, şimdiki akimiyetniñ beklevleri doğru çıqmadı. Qırımtatarlar Ukrayinanı bekley. Yüzlernen USQ tarafında cenkleşe ve ğalebeni yaqınlaştıra", - dep ayttı Umerov.
Sentâbrniñ 9-nda Aqmescitte beşinci qırımtatar yarmalağı olıp keçti. Tedbirge "Millet" ve "Krım24" telekanallarınıñ çekiş gruppaları kelgen edi. Yarmalıqnıñ teşkilâtçıları bu Rusiye mediasınıñ temsilcilerini tedbirge kirsetmegenler. Sebep olarnıñ akreditatsiyadan keçmegenleri olğan. "Millet" telekanalınıñ jurnalistleriniñ malümatına köre, "yarmalıqta tek bir yerde Rusiye bayrağı bar edi". O da Gasprinskiy adına Devlet media merkezniñ stendi edi eken. Amma anda da bayraqnı ava kürreçikleri qapata edi eken. Ava kürreçikleri patlağan soñ teşkilâtçıları yañı ava kürreçiklerini ketirip asqanlar. Neticede "Millet" ve "Krım24" telekanalınıñ hadimleri Rusiye polisine ariza yazğanlar. Sebep "yarmalıq teşkilâtçılarınıñ olarnıñ jurnalist faaliyetine keder etmeleri" olğan.
Qırımtatar faali Osman Osmanov Qırım.Aqiqatqa izaat berir eken, mustaqil qırımtatar cematçılığı tarafından teşkil etilgen bir çoq tedbirde "Millet" telekanalınıñ çekiş gruppaları istenilmegen musafirler olğanını ayttı.
"Şahsen men olarnı asla seyir etmeyim. Amma qırımtatarlarnıñ kiçik faizi olarnı seyir etkenlerini bilem. Bellesem, bu telekanala Rusiye akimiyetiniñ beklevlerini yerine ketirmedi", - dep qayd etti faal.
Bellesem, bu telekanala Rusiye akimiyetiniñ beklevlerini yerine ketirmediOsman Osmanov
"Millet" telekanalınıñ jurnalistleriniñ Qırımda öz bergen qavğa-dava ortasında olması artıq ilk sefer degil. Misal olaraq, 2019 senesi noyabr ayında qırımlı iş adamı Oleg Zubkovnıñ Rusiye akimiyeti ile çoqqa barğan çatışması olğan zaman "Taygan" arslanlar parkında matbuat konferentsiyası vaqtında "Millet" telekanalı ve Zubkov arasında qavğa çıqqan edi. O zaman "Millet"niñ baş müdiri Ervin Musayev Zubkovnı mahkemege ariza berceginen tehdit etken edi, amma neticede bunı yapmağan edi.
Qırımtatar faali Edem Dudakov "Millet" telekanalınıñ faaliyetiniñ neticelerini şübeli tarzda qıymetlendire.
Mında ise mukçfat seyirci içün degil, ğayret içünEdem Dudakov
"Bu telekanalnı kim seyir ete, bilmeyim, amma akimiyetten mukâfat telekanal aq etkendir. Çünki akimiyetniñ istegenini yayınlay. Tırışalar. Şunıñ içün "mukâfatqa" lâyıqlar. Rusiyedeki kanallarnıñ episiniñ böyle "mukâfatları" bar. Çinde Medeniyet inqilâbı dep adlandırılğan bir inqilâp vaqtında datszıbao asıp çıqqanlar kibi. Olarnıñ arasında tek bir farqa bar. Datszıbaonıñ oquyıcısı bar edi. "Millet"niñ ise seyircisi yoq. Mında ise mukçfat seyirci içün degil, ğayret içün. Eñ esası yekâne sistemada olmaları", - dep ayta faal.
Qırımtatar Milliy Qurultayınıñ Teftiş komissiyasınıñ reisi Ali Ozenbaş Qırım.Aqiqatqa "Millet" telekanalını seyir etmegeni bildirdi.
"Sekiz yıl içinde olarnı bir kere bile seyir etmedim, radionı da diñlemedim", - dep yttı o.
İşğal etilgen Qırımnıñ Rusiye akimiyeti keçken doquz yıl içinde Qırım yarımadasında "milliy medianıñ inkişaf etmesi içün pek yahşı şarait peydap oldı" dep iddia ete. Ekspertler ise Rusiye etnosiyaseti bayağı siyasiyleştirilgen, "milliy media" ise "Rusiye dünyası" propagandasınıñ ruporlarına çevirilgen.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://d1ug5n8f9xpr1h.cloudfront.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.
