Qırımda yañı yıl bayramları devam ete. Qırımlılar olarnı nasıl qayd ete? Yañı yılnı nasıl qarşıladılar? Bu suallerni tanışlarıma berem. Yañı yıl bayramları qıt olğan eken.
Bir çoq tanışım bu sefer yılbaş naratlarını ilvanlamağan eken. Birinciden, paalı oldı, er kes naratnı alıp süslep olamay (aylıq ve pensiya 10-15 biñ ruble olğanda, Qırımda çoqusı böyle), çünki aylıq kârınıñ beşinci qısmını masraf etmek kerek. Ekinciden, insanlarnıñ bayram keyfi yoq. Problem çoq, eñ esası da – qırımlılarnıñ yaşayışı ket-kete fenalaşa. İnsanlar naratlarnı kerçekten az bezettimi dep teşkermege istedim. Yılbaş aqşamı Aqmescit soqaqlarına çıqtım. Kerçekten, ilvanlanğan naratlarnıñ ateşçikleri pek az pencerede köründi. Qıntav qalmadı.
Müessiselerde de ajiotaj olmadı. Hadimlernen laf ettim, masalar sımarlandı, amma esasen küçük salonlarda. Şunıñ içün müessiseler keçken yılları kibi para qazanmadı. Bu yılbaş gecesi olsa da! Soñra baqsam, Qırım paytahtınıñ yarı boş ve bazı yerlerde tamamen boş qave, restoran ve barlar tura. Qırımlılar endi evde qayd etmege istey, aşhanede – mında ucuz, toq tuta ve telükesiz. Yılbaş sofralarını aytsaq, mında da paalı aşlar olmadı. Meselâ, «Korzina» tükânınıñ kassacısından soradım, qırmızı balıq, diger paalı azıqlar çoq satıldımı, dep soradım. Böyle bir şey olmadı dedi. Qırmızı balıq raflarda qullanuv müddeti bitkenine qadar yata. Kimse almay! Qırımlılar paalı azıqlar almağa azır degil – kommunal hızmetler ve diger ayatiy masraflardan soñ buña para qalmay.
Özüm de qayd etmege istemedim, amma menim kibi yalıñız dostum musafirlikke kelmege istedi, 31-nde tükânğa barmağa mecbur oldım. Yılbaş gecesi musafirimnen beraber televizor ögünde sofra başında oturmaq içün sade azıqlar aldım. Neticede kassada 1600 ruble qaldırdım. Musafirleri çoq olğan ve menim kibi bir şişe eñ sade şampan (alğanım) yetmegen qorantalar kassada ne qadar qaldırdı tüşünmege bile qorqam.
Söz sırası, rus azıq mallarını aytsaq. Olarğa alâ daa alışıp olamayım – damsız, ağır. Açıqtan-açıq aytam, esas Ukrainağa barğanda birinciden qavege ketem, anda kerçek aş aşayım, onıñ tadını qırımlılar, ilhaq on yıl devam etse de, unutıp olamaz!
Yılbaş gecesi eñ igrenc şey Rusiye prezidentiniñ çıqışı oldı. Olmaycaq şeyler ayttı, kene vatanperverlik ve halqnı tüşüngenini, balalar içün Rusiye aqqında ayttı. Rusiye reberleriniñ balaları ise çetelde yaşay ve inkişaf ete, bunı er kes bile. Bu tsinik olğanını özü añlamaymı?
Bir saattan soñ Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıynıñ hayırlavını baqmaq ne qadar hoş edi. Aqıllı, özgün, tesirli, samimiy. Eñ esası da – yahşılıqqa bir ümüt bar, Putinniñ lafında bu yoq edi.
Bu sene keyfiyetli feyyerverler de az oldı, daa çoq sesli ve ucuz soyları patlatıldı. Bu ceetten baqacaq bir şey yoq edi, amma top gürültisi büyük oldı.
Qısqadan, qıt ve quvançsız bir Yañı yıl oldı. Amma qırımlılar bu qadar tez fuqareleşse – beteri daa ögde!
Zarema Seitablayeva, qırımlı, bloger (müellifniñ adı ve soyadı telükesizlik maqsadınen deñiştirildi)
«Bloglar» rubrikasında ifadelengen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqta-i nazarını aks ettirip, muarririyetniñ baqışlarınen bir olmaması mumkün