Qırımdaki siyasiy mabüslerni imaye etken advokat Aleksey Ladin eki aftalıq memuriy tevqiften soñ azat etildi. Evde silâlı quvetçiler, kameradaki yaşayış ve Qırımda yaşağanlar nasıl Rusiye quvetçileriniñ ve RF mahkeme sistemasınıñ reineleri olğanı aqqında advokat Qırım.Aqiqatqa aytıp berdi.
Aqmescitte Aleksey Ladinniñ tutuluvı aqqında oktâbrniñ 13-nde belli oldı. O künü Rusiye uquq qoruyıcıları Aqyardaki evini tintti. Onı eki memuriy davağa köre qabaatladılar: Rusiye Silâlı quvetlerini itibardan tüşürüv (Rusiye Memuriy uquq bozuvları kodeksiniñ 20.3.3 maddesi) ve Rusiyede terror teşkilâtı dep tanılğan Noman Çelebicihan batalyonınıñ timsallerini numayış (Rusiye Memuriy uquq bozuvları kodeksiniñ 20.3).
Ladin qabaatını red ete ve tevqifini itiraz ete. Uquq qoruyıcılar ve onıñ eski müvekilleri tevqifni Rusiyeniñ Ukrayinağa qarşı büyük cenkiniñ başlamasından berli artqan Rusiye mahsus hızmet organlarınıñ Qırımda advokatlarğa muntazam tazyıqnıñ bir devamı olaraq sayalar.
"14 kün SPA-da raatlandım"
– Aleksey, eki afta nasıl keçti?
– Er şey bir türlü edi, ciddiy şekilde rejimge uyğun edi. Saat 6-da köterilme. Bir saat içinde azırlanıp sabalıqqa kete edik. Saat 9-da şikâyetler ile bağlı suaaler baqıla edi. Saat 13-te teneffüs ve boş vaqıt. Boş vaqtımı kitap oquyaraq ya da gimnastika yaparaq keçirmege tırışa edim. Soñra üyle yemegi, bir saat kezinti edi. Aqşam - aqşamlıq, aqşam yoqlavı ve yarıq söndürile edi. Ve böyle şekilde 14 kün keçti.
– Baquv şaraiti, aş-suv aqqında ne dersiz?
– Kimerde aşnınıñ aşalması imkânsız edi. Sabalıqq suvlu, şekerli qara boğday botqası. İlk sefer böyle aşnı kördim. Elbette böyle bir yerde restoran olacağını kimse beklemedi. Er kün 500 rublelik aş aşağanımız içün vesiqa imzalay edik. O aşnıñ fiyatı öyle edimi yoqmı, atıp olamam.
– Siznen kamerada kimler edi?
– Men eki kişilik kamerada edim. O yerniñ qısqartılğan adı SPAA. Amma oña SPA deyler. Yani men qayda edim? "14 kün SPA-da raatlındım". Mennen beraber "raatlanğanlarnıñ" çoqusı alkogol sarhoşlığı alında naqliyat yürsetkeni içün otura edi.
– Qırımda siyasiy mabüslerni imaye etken belli advokat olğanıñıznı kooz ögüne alaraq, müdiyeriyet tarafından artqaç diqqat is etildimi?
– Elbette. Añlağanıma köre, böyle yerge er kün advokatlarnı ketirmeyler. Yoqlav vaqtında şikâyetlerim ve isteklerimni diqqatnen soray ediler. Kim olğanımnı pek yahşı bile ediler.
"Bu tazyıq yalıñız maña ait degil"
– Zenaatdaşlarıñız siziñ tevqifiñizni er keske tazyıq olaraq qıymetlendire. Siz de böyle tüşünesizmi?
– Büyük ihtimalnen öyledir. Bu tazyıq yalıñız maña degil, Qırımda siyasiy mabüslerniñ davaları ile oğraşqan, olarnı imaye etken er keske tazyıqtır. Evel menim zenaatdaşlarım endi tevqif etilgen edi, bunıñ aselet yapılğanını epimiz pek yahşı añlaymız. Menim ikâyem de aynıdır.
– Diger advokatlarnınh tecribesini köz ögüne alaraq quvetçiler sizge de kelecegini beklediñizmi?
– Böyle bir şeyge azırlanmaq qıyındır. Böyle bir şey ola bilecegini añlay edim. Amma kene de bunıñ olğanda beklenmez oldaı ve pek de hoş olmadı.
"Quvetçiler qabaatsız dep tanığan olsa ediler kötek şar ediler"
– Eviñizdeki tahqiqat areketler vaqtında olar özüni nezaketli tuttularmı?
– Elbette olar özüni nezaketli tuttılar. Amma menim balalarım bütün bularnı kördi. Olar içün bu stress oldı. Tintüvni "E" mekreziniñ üç hadimi, bir tehnikiy ekspert ve yedige yaqı quvetçi keçirdi. Quvetçiler kamuflâj urbasında, balaklavada ediler, qollarında da silâ bar edi.
İmayecime telefon etmem kerek orlğanına aytqanıma baqmadan maña böyle fırsat bermediler. Tintüv vaqıtnda da, protokol tizilgende de bunı ayttım. Telefon etmege izin bermediler.
Protokolda talabıma baqmadan imaye aqqında faydalanmağa fırsat berilmegenini yazdım. Mahkemede de bunı ayttım. Andaki mahkemeciler bunı körmemezlikke urdı.
Maña 14 künlük tevqifni tayin etken mahkemeci dava materialları menim advokat istegenimni tasdıqlamağanını yazdı.
– Sizce, ne içün böyle yazdı?
– Bir şey yazmaq kerekler de. Haya lkuçü asla olmağanda, qara beyzdır dep yazalar. İmza, müür, mahkemeci.
Başlanğıç mahkemecini mantığına köre, ozbm advokat olğanım içün maña advokat kerek degil edi eken. İstinaf instantsiyasında dava baqılmasında menim şahsen iştirak etmemni red etkeninden soñ advokatım mahkemede bulunğanı içün menim imaye aqqın bozulmağanını yazdılar. Böyle işte mantıq.
Menim advokatım Emil Kurbedinov dava materiallarınıñ kopiyalarını ketirgen soñ men daa bir bir sıra ciddiy qanun bozmanı taptım. Mahkemege bunı yazılı şekilde añlattım ve olar bunı seslendirmem içün meni davet eterler dep bekledim. Amma mahkeme oturışında iştirak etmek talabım körmemezlikke uruldı. Bunıñ içün bütün bu deliller temyim talabında yer aldı.
– Nasıl bir qarar bekleysiñiz? Adaletli ola bilemi?
– Yigirmi yıldan ziyade uquqşınaslıq saasında çalışam. Zenaatdaşlarım kimerde şaqa etip deyler: büyüksiñ, amma alâ daa masallarğa inanasıñ. Bir taraftan bu qarar beklengen olğanını añlayım. Amma başqa taraftan qanuniy qarar çıqarılacağına da ümüt bar. Çünki bu davağa baqqanda, onıñ qanunğa alâqası olmağanı bellidir.
– Tintüv, sorğu ve yaqalavlardan keçken aman-aman er bir Qırımda yaşağan adam imaye aqqından marum etilgeni aqqında bildire. Sizce, ne içün böyle ola?
– Çünki Qırımda qanun degil de, resmiyet müimdir. Mahkemede adamlarğa öz aqlarını qullanmağa imkân bermeyler, sadece bu aqlarnı imza altında oquylar. Olarnıñ nasıl ombrge keçirilecegine kelgende ise mahkeme bunı öz problemi olmağanını saya.
Qanun qoruyıcı ve mahkeme sistemaları qabaatlav qararlarnıñ berilmesine yönelgen. Bunıñ içün de usuliy tahqiqat areketleri advoktalarnınh iştiragi ile keçmesi olar içün elverişli degil. Advokat olmasa tek bir delil kösterilecek - qbaatlanğannıñ immayesi olmağanı. Advokat olsa ise, tahqiqat areketleri vaqtında yüz bergen bir çoq bozuvlar ortağa çıqacaq.
– Bir çoq bozuvnıñ olması bu quvetçilerniñ ğayrı-ihtisaslılığımı asalet areketlermi?
– Büyük ihtimalnen ğayrı-ihtisaslıq ve tabitslilik. Qırımda da Rusiyede de qanun qoruyıcı organlarnıñ işiniñ köstergiçi statistik köstergiçlergen köre qıymetlendirile. Hadimler qanun bozuvlar aqqnıda ayda belli bir miqdarda protokol bermeliler. Protokollar olmasa olarnı ozbne, soy-sopuna, dostlarına tizmek mecbur olacaqlar. Akis alda cezalanacaqlar. Tahqiqatqa kelgen de aynı vaziyet.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.
