"Qırım platforması"nıñ neticeleri: "Qırımnıñ Ukrayina nezaretine qaytarılması uzun müddetli istiqbal degildir" 

Oktâbrniñ 24-25-nde Hırvatistanda «Qırım platforması» ilk Parlament sammiti olıp keçti. Tedbirde parlament assambleyaları, halqara teşkilâtlar, Avropa parlamenti, ABD, Hırvatistan, Büyük Britaniya, Litvaniya, Estoniya, Latviya, Çeh Cumhuriyeti, Poloniya, Almaniya, Türkiye, İsveçiya, Kanada, Yaponiya ve Cenübiy Amerika, Afrika ve Asiyanıñ vekilleri iştirak etti. «Qırım platformasınıñ» ekinci sammiti 2022 senesi avgustnıñ 23-nde 59 memleket ve halqara teşkilât vekilleriniñ iştiraki ile online ötkerildi. Hırvatistanda ise körüşüvler offlayn keçirildi. Birinci künü memurlarnıñ ve uquq qoruyıcılarnıñ iştiragi ile muzakere paneli olıp keçti. Ekinci künü VİP siyasetçiler toplaştı.

Şübesiz, eñ közge körüngen Nensi Pelosiniñ kelmesi oldı. ABD Temsilciler palatasınıñ spikeri, ABD "ğalebe elde etilmegence" Ukrayinağa yardım etecegini bildirdi.

"Rusiye tarafından Qırımnıñ işğaline niayet çekmek ve Ukrayinanıñ halqara seviyede tanılğan sıñırlarından topraq butbnligini ğayrıdan tiklemek kerek. Qırım Ukrayinadır", - dedi o.

Ukrayina Mustaqil siyasiy araştırmalar merkeziniñ şurasınıñ yolbaşçısı Yuliya Tışçenko bildirdi ki, Kongressniñ Demokratik fırqasınıñ yüksek rutbeli temsilcisiniñ kelmesi ve destegini numayış etmesi şübesik ki müimdir.

Onıñ sözlerine köre, Qırımnıñ Ukrayina nezaretine qaytarılması uzun müddetli istiqbal degildir.

"Nensi Pelosiniñ "Qırım platformasına" kelmesi artıq Qırım uzun müddet devam etken ikâye olmağanınıñ açıq bir signalından daa ziyader. Qırımnı azat etecek bizim torunlarımız degil. Cenk başlanması ile Ukrayina Silâlı Quvetleriniñ uruş meydanındaki areketleri sebebinden yüz bergen esnaslar sayesinde vaziyetniñ vestorı deñişti. Özü kelüv, çıqışlar, körüşüvder - bu Qırımğa dair yañı siyasetniñ desteklenmesi içün pek müim signaldır. Maña köre bu mevzuğa diqqat bayağı terendir", - dedi o.

Ukrayinanıñ halqara ortaqları Qırımnıñ işğalden azat etilmesi meselesinde daa pragmatik oldılar ve endi onıñ arbiy yolnen Kıyivniñ nezareti altına qaytarılmasını da kerçek sayalar. Bunı Qırımtatar Milliy Mecisiniñ resi Refat Çubarov Zagrebde "Qırım platforması" sammitinde dedi.

"Keçken sene "Qırım platforması"nıñ tesis sammiti keçirilir ekende qabul etilgen Qırım Beyannamesinde bazı tarafdarlarımıznıñ talabı ile biz Qırımnıñ işğalden azat etilmesi sulh yolu ile olacağını yazmağa mecbur qaldıq. Rusiyeniñ Ukraiynağa qarşı büyük istilâsından soñ er kes özüne keldi ve Ukrayinanıñ işğal etilgen topraqlarını azat etmek içün bütün yollar olmasınıñ kerekligini añladı. Elbette ki, biz yarımadanıñ topraqlarında qanlı uruşlar olmaması içün elimizden kelgenini yapacaqmız, amma er şeyni bu cenkniñ ketişatı kösterecek", - dedi Çubarov.

Qırımlı siyasetçilerniñ bu kibi körüşüvlerde seslendirgen istekleri artıq areketke çağıruv kibi qıymetlendirile. Bu fikirlerni Ukrayina institutınıñ müdir muavini Alim Aliyev "Qırım platforması" Parlament sammitiniñ umumiy topaluşvınıñ körüşüvleri ve munaqaşaları zamanı qayd etti.

"Mında çoq sayıda memleketlerniñ parlamentleriniñ mebusları, parlament spikerleri toplaştı. Ve bu sammitniñ müiti şunda ki, "kelecek sene Bağçasarayda" ibaresi kerçek bir plan kibi olğanıdır, ve bu müimdir. Bundan ğayrı, planlar aqqında aytqanımızda laflar daa da sertleşe. Bir çoq memleketniñ temsilcileri Ukrayinada ve işğal etilgen Qırımda arbiy cinayetler etken rusiye rejimi içün tribunal teklif eteler", - dey Aliyev.

Ukrayina prezidenti Volodımır Zelenskıy "Qırım platforması" ilk Parlament sammitini teşkil etip keçirmege yardım etken 50-ge yaqın devletke ve halqara teşkilâtqa teşekkür etti.

"Biz Qırımnı mıtlaqa azat etermiz. Devletimizniñ bu qısmını yalıñız umumukrayin saasına degil, amma umumavropa saasına da qaytarırmız. Bugün bunı bir daa tasdıqladılar. Ve men tamam parlament formatında yardım etken bütün ortaqlarımızğa, yani 50-ge yaqın devletke ve halqara teşkilâtqa teşekkür etem. "Qırım platformamız" içün musafirçenlik köstergen Hirvatistanğa ayrıca minnetdarım", - dedi devlet başı.

Zelenskıy qayd etti ki, "Qırım platforması" Parlament sammiti "Qırımnıñ işğalden azat etilmesi ve reintegratsiyası içün qoşma ve küçlü seviyedir".

«Qırım platforması» – Ukrayinanıñ teşebbüsinen qurulğan halqara mesleat-koordinatsion formattır. Onıñ maqsadı Qırım işğaline qarşı halqara cevap semereligini arttırmaq, telükesizlik havflarınıñ artmasına cevap bermek, Rusiye Federatsiyasına qarşı halqara basqını quvetleştirmek, insan aqlarınıñ bozuluvına yol bermemek ve Rusiye rejiminiñ qurbanlarını qorumaq, em de esas maqsadı Qırımnı işğalden azat etip, Ukrayınağa keri almaqtır.

Rusiye fevralniñ 24-nde Ukrayinağa büyük istilâ etti, amma istegenini alamadı, hususan ukrainalılarnıñ tirenüvi sebebinden Kıyivni zapt etemedi.

Aprelniñ 22-nde Rusiye Ukrayinadaki «mahsus operatsiyanıñ» (anda büyük istilânı böyle adlandıralar) «ekinci fazası» vaqtında yañı planlar aqqında bildirdi. Rusiye arbiyleri işğal etilgen Qırımğa qara ayatını temin etmek ve Pridnestrovyege çıqmaq içün Donbas ve cenübiy Ukrayinanı kontrol altına almağa niyetlene.

Faqat, ğarbiy istihbaratnıñ malümatına köre, Donbasta Rusiye muvafaqiyetli sıñırlı ve Ukrayinanıñ küçlü tirenüvi sebebinden Rusiye ordusınıñ ğayıpları büyük.

Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnıküzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.