Mart 19, bazarertesi künü, Rusiyeniñ Ukrainadaki elçilihanesi yanında ilhaq etilgen Qırımda Han sarayınıñ harap etilmesine qarşı perfomans tedbiri ötkerilecek.
Tedbirni «QırımSOS» cemiyet teşkilâtı, Qırımtatar Milliy Meclisi ve «Qırım evi» teşkil ettiler. Bildirilgenine köre, perfomans esnasında aq-uquq qorçalayıcıları ve faaliyetçiler, yarımadada Rusiye ukümetiniñ rehberligi altında Han sarayı «rekonstruktsiya»sınıñ nasıl yapılğanını kösterecekler.
Teşkilâtçılarınıñ Facebooktaki bildirüvinde: «Rusiye işğalci ukümeti tarafından Han sarayı territoriyasında yapılğan işler ile alâqalı bütün tafsilâtlarınıñ yahşı etip gizlenmesi, mutehassıslarnıñ, qırımtatar halqınıñ unikal tarih ve mimarcılıq abidesi içün aqiqiy bir mahv etilüv telükesi olğanına dair şübhelerini quvetleştire», – denile.
Mart 5-te Kremlniñ kontroli altında olğan Aqmescitteki Jeleznodorojnıy rayonı mahkemesi Han sarayı «rekonstruktsiya»sını toqtatmaq talabınen davanıñ açılmasına dair muracaatnı red etti. Davanı Bağçasaray tarih ve medeniyet qoruğınıñ sabıq rehberi Elmira Ablâlimova açacaq edi.
Fevral 10-da Meclis başlığı Refat Çubarov, Kyivde Dünya qırımtatar halqı kongressiniñ oturışuvında, Bağçasaraydaki Han sarayında yapılğan «rekonstruktsiya»nıñ neticesinde bazı obyektler artıq autentik körünişlerini ğayıp ettiler, dep bildirdi.
Ukraina Medeniyet nazirligi, Qırımdaki Rusiye ukümeti tarafından Bağçasaray qoruğınıñ territoriyasında işler yapılmasınıñ neticesinde Han sarayınıñ baş binası içün harap etilmek telükesi bar, dep iddia ete.
2016 senesiniñ iyül ayında Rusiye kontroli altında bulunğan Qırım ukümetiniñ Medeniy variyetni qorçalav boyunca Devlet komiteti, yarımadanıñ bir qaç tarihiy obyekti ve şu cümleden Bağçasaraydaki Han sarayında ilk nevbetteki qazağa qarşı işlerniñ keçirilmesini uyğunlaştırğan edi.
Bağçasaraydaki Han sarayı muzeyi – qırımtatarlarnıñ tarihı ile alâqalı olğan eñ belli muzey, Qırımnıñ Girey hanlarınıñ yazlıq rezidentiyası yeri. Muzey kompleskiniñ territoriyasında saray, harem binası, hanlar mezarlığı ve cami bulunalar.
Bağçasaraydaki Han sarayı – 16-18-nci asırlarda Qırım Hanlığı ukümdarlarınıñ rezidentsiyası, bir qaç muzeyniñ yeri, qırımtatar tarihınıñ baş abidesi, Ukrainada milliy emiyetke malik medeniy miras abidesidir. 2003 senesinden başlap o, UNESCOnıñ ilk basamaq Dünya mirası cedvelinde buluna.
