Ukrainanıñ aq-uquq qoruyıcıları, dekabrniñ 26-nda Kremlge posılka yollap, içine ilhaq etilgen Qırımda insan aqlarınıñ bozuluvı aqqında esabatlarnıñ paketlerini qoydılar.
Qırım.Aqiqat muhbiri, «Putin içün bayramğa uymaz ediyeler» aktsiyası teşkilâtçılarınıñ niyetine köre, posılka Rusiye prezidentiniñ memuriyetine barıp yetmek kerek, dep bildire.
Aktsiyanıñ ötkerilmesi esnasında «QırımSOS» aq-uquq qoruyıcı teşkilâtınıñ koordinatorı Tamila Taşeva: «Bu esabatlarnı biz dört yıl devamında azırladıq. Olarda zorbalıq neticesinde ğayıp oluv, eziyetlev ve tevqifler aqqında malümat bar. Bunı daa çoq vaqıt sayıp oturmaq mümkün, çünki bu müddet içünde pek çoq aq-uquq bozuluvları yapıldı», – dedi.
Aktsiya teşkilâtçılarınıñ aytqanına köre, posılkağa Qırımda insan aqlarınıñ bozuluvı entsiklopediyası, zorbalıq neticesinde ğayıp oluvlar ve yarımadada ırqiy diskriminatsiya aqqında esabatlar, ukrain faaliyetçisi Volodımır Baluhqa qarşı qabaatlavlar ve yarımadada «ukrain diversantlarınıñ» yaqalav aqqında malümatlar kirdi.
Qırım aq-uquq qoruyıcısı grubunıñ koordinatorı Olga Skrıpnık, «Putinge ola, biz Yıl başını Qırımda, aqrabalarımıznen beraber qarşılap olamaymız», dedi.
Posılkanıñ yollanmasından evel Skrıpnık: «Lâkin parmaqlıqlar artında bulunğanlar daa beter vaziyette buluna… Biz, Putinniñ Gaagada qabaatlav qararını diñleycek anını pek bekleymiz», – dedi.
Aktsiyanıñ daa bir teşkilâtçısı olğan Human Rihgts Watch Halqara aq-uquq qoruyıcı teşkilâtı, ilhaq etilgen Qırımda Rusiye akimiyeti yarımadada başqaca tüşüngenlerni bütünley bastırmaq içün türlü manaçıqlarnen qırımtatarlanı daa sert şekilde taqip etmege başladı, dep qayd ete.
Qırım aq-uquq qoruyıcıları grubu ekspertleriniñ malümatına köre, Qırım Rusiye tarafından işğal etilgen soñ, 2014 senesinden başlap, eñ az 70 kişi siyasiy sebeplerden dolayı açılğan cinaiy işler çerçevesinde qanunsız olaraq azatlıqtan marum etildi.
Dekabrniñ 19-nda BMT Baş Assambleyası «Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar şeerinde (Ukraina) insan aqları saasındaki vaziyet» qararını soñ şekilde qabul etti.
Vesiqada Rusiyeden, BMT Halqara mahkemesiniñ Qırımda Qırımtatar Milliy Meclisiniñ yasaq etilmesini lâğu etüv ve yarımadada ukrain ve qırımtatar tillerinde tasil alınmasını temin etüv boyunca tevsiyelerindeki muvaqqat tedbirlerniñ amelge keçirilmesi talap etile.
Halqara teşkilâtları Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini taqbih ettiler. Ğarp ülkeleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalar qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini red etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-sini, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
