Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

«Cöremelerge baqmadan, halq ğalip çıqtı» – Qırım içtimaiy ağlarından


Qırımtatarlarğa cöremeler tayin etilgen mahkeme binası. İslâm-Terek, 2017 senesi dekabr 18 künü
Qırımtatarlarğa cöremeler tayin etilgen mahkeme binası. İslâm-Terek, 2017 senesi dekabr 18 künü

Qırımda afta «mahkeme künü»nden başlandı. Dekabr 18 bazarertesi künü türlü rayonlarda aynı vaqıtta oktâbrniñ 14-nde bir kişilik piketlerde iştirak etken qırımtatarlarğa qarşı onlarca mahkeme oturışuvları ötkerildi. İnternet cemaatçılığı bunda Qırımdaki Rusiye akimiyetiniñ serbest fikirlevniñ bastırılmasına doğrultılğan qastını köreler.

Mahkemeler tarafından alınğan bütün qararlar sanki episi aynı bir nushadan köçürildi. Er bir faaliyetçige 10 biñ ruble (qararnen 4700 hrivna – QA) ve yalıñız bir qaçına 15 biñ ruble (7100 hrivna – QA) miqdarında cöremeler tayin etildi. Buña izaat bergenler, cöremelerniñ umumiy miqdarı million rublege (475 biñ hrivnağa – QA) yaqınlaşqanını saydılar.

Qomşu Rusiyesiniñ qanunlarında bir kişilik piketler ruhset etilgen. Lâkin Qırım telükesizlik hadimleri, oktâbrniñ 14-nde çıqqan piketçilerde umumiy niyet ve umumiy teşkilât bar edi, dep iddia eteler. İçtimaiy ağlardaki muzakereniñ iştirakçileri böyle mantıqnen razı degil

Emil Kurbedinov

…Adamlarnı, Qırımda telükesizlik hadimleriniñ qanunsız areketleri aqqında öz fikirni ifade etmek maqsadınen çıqqanları içün muhakeme eteler. Bunı qanunğa «sozup kiysetmek», o künki bir kişilik piketlerniñ umumiy niyet ve umumiy teşkil etilüv ile yapılğanını, yani olarnıñ izinsiz yapılğan kütleviy tedbir olğanını «isbatlamaq» isteyler. Bir künde bütün Qırımda seksenden ziyade mahkeme tayin etildi – işte aqiqiy umumiy niyet ve teşkilâtçı. Bu normal şey degil. Yalıñız, «senariy muellifleri» bunıñ ile ne kösterecek edi? O qadar adliyeci ve advokatnıñ tapılmaycağını ve adamlarnıñ qorçalavsız qalacağını, ya da qol tutmaq içün kelgenlerniñ olmaycağanı istey edilermi­?! Bunıñ emiyeti yoq. Piket kününde olğanı kibi, taqipler halqnı kene birleştirdi, ve bir künde yapılğan o qadar mahkeme, belki, yañı bir aq-uquq qoruyıcıları areketi – «86 grubu»nıñ meydanğa kelmesine sebep olacaq. Bugün barışıqlı şekilde öz fikrini ifade etkenleri içün 86 kişini muhakeme eteler! 86 kişi birlikte appelâtsiya berecek ve, belki de, nezaret etici maqamğa şikâyetlerini bermek içün Moskvadaki Yuqarı mahkemege beraber baracaqtırlar! Siz, halqnıñ areketini bastırmaq ve er kesni köşe-köşe etip dağıtmaq isteysiz! Lâkin quruntılarıñız boş olıp çıqtı! Bugün bunu 86 kişi isbatlaycaq, ve evelden olğanı kibi biz bu cöremelerni bütün halqnen birleşip tölermiz! Qırım marafonı devam ete! Mucadele devam ete! Allah Tealânıñ izni ile!

Nariman Dzhelalov

…Akimiyet, qırımtatarlarnıñ taqibine narazılığını köstergen adamlar, bir kişilik piket içün olğan ruhsetni yaman maqsatnen qullandı, dep iddia ete.

Men, akimiyet narazılıq ve serbest fikirlevni bastırmaq istegini bugün yaman maqsatnen qullana, dep iddia etem.

Şevket Namatullayev

…Moskva ve Piterde adamlar iç problemsiz toplana, topnen ketirilgen plakatlarnı bir yerden ala ve, biri-birinden 50 metr uzaqlıqta turıp, piket ötkereler. Ve bu – normadır. Qırımda ise adamlar bir-birinden onlarca kilometr uzaqlıqta turdı. Ve bu – bir kişilik piket keçirüviniñ bozuluvıdır…

Lilâ Korablöva

…Akimiyet, bir kişilik piketler yapılğanda umumiy niyet ve umumiy teşkil etilüv bar edi, dep saya. Bunı, akimiyet tarafından izin berilmegen tedbirniñ toplu şekilde keçirilmesi köstere, dey. Faqat başqa bir şey iç şübhesizdir: akimiyetniñ, fikirni serbest şekilde ifade etüv ile barışıqlı toplaşuvlarnıñ ürriyetini bastırmaq ve Qırımnıñ tamır halqınıñ aqlarını bozmaq içün yapqan areketlerinde umumiy teşkil etilüv ve umumiy niyet körünip tura. Aksi alda tarafsız ve mustaqil olması kerek olğan mahkemelerniñ areketlerinde böyle uyğunlıqnı nasıl añlatmaq mümkün?..

Mumine Saliyeva

Umumiy temelniñ yoqluğı, bütün saalarda bir-birine zıt kelgen, lâkin tayin etilgen yönelişten farqlı er angi fikirniñ qabul etilmemesi ile birleştirilgen aynı qanunlar – işte Qırımda peyda olğan hayaliy bir canavar budır…

…«Aq-uquq qoruyıcı» organlarınıñ vekilleri bir-birine oşağan işler boyunca, bir mahkeme protsessi çerçivesinde mahkemelerni bir maqsatnen aynı künge tayin etkende – işte BU, bir tedbirniñ umumiy niyet ve umumiy teşkil etilüv ile yapılması. Lâkin BU, cinayet degil.

O zaman bu nedir? Meydan oqumamı? Nevbetteki bir bastırmaq teşebbüsimi? Yoqsa susturmaq? Ya da «18» raqamlı kününi hatırlatmaq?

Men, bir kişilik piketlerniñ bütün iştirakçilerine qol tutam! Menim aqiqat sesim, siziñkinen beraberdir!

Tamila Taşeva

…Olarnıñ bunı ne içün yapqanlarını, er kes añlay

Qorqutmaq, Qırımda narazılıq areketini ayaq astında qaldırmaq niyeti…

Refat Çubarov

Moskva, BMTniñ Baş assambleyasıda Rusiye tarafından ilhaq etilgen Qırımda insan aqları boyunca qararnıñ baqılması arfesinde qırımtatarlarğa qarşı kütleviy mahkemelerni tayin etip, işğalcilerge boyun egmegen qırımtatar halqınıñ iradesini qırmaq maqsadından ğayrı, içine BMT de kirgen bütün halqara teşkilâtlar sistemasınıñ faaliyetine qarşı halqara uquqındaki elementar normalarnıñ esamesini oqumağanını numayiş ete…

İzaat bergenlerniñ fikrine köre, Rusiye akimiyeti öz areketlerinen yalıñız narazılıq faaliyetine daa çoq adamnıñ qatılmasına yardım ete. Mahküm etilgen faaliyetçilerge tayin etilgen cöremelerniñ tölenmesi içün paralarnı ise artıq «talaqa etip», doğru mahkemelerniñ ögünde toplap başladılar.

Edem Semedlâyev

…Akimiyet ve aq-uquq qoruyıcı organları öz areketlerinen adamlarnı mitinglerge çıqmağa mecbur eteler. Ve eger akimiyet ile aq-uquq qoruyıcı organları qırımtatar halqına qarşı siyasetini deñiştirmeseler, yarın 1000 kişiniñ çıqacağına eminim.

Çette qalmayıp, bugün belâğa oğrağanlarğa yardım etkenlerniñ episine minnetdarım.

XS
SM
MD
LG