Şimaliy Atlantik alyansınıñ Baş kâtibi Jens Stoltenber Ğarpnıñ 2014 senesi Rusiyeniñ Qırımnı işğal etmesi sebebinden kirsetken sanktsiyalarını uzatmaq müim ola, dep israr ete. Bu aqta o, CNBS Amerika telekanalına bergen intervyüsında ayttı.
Neşir haber etkenine köre, Stoltenber, Rusiyege qarşı qabul etilgen sıñırlavlar «pek müim», faqat «Ukraina ve Gürcistan kibi yaqın ortaqlarnıñ daa büyük desteginen» olmalı, dep ayta.
Hatırlatamız, iyünniñ 9-nda Avropa Birligi elçileri Brüsselniñ Qırım yatırımları yasağınıñ uzatılması mevzusında añlaştı, sanktsiyalarnıñ resmiy uzatılması, büyük ihtimalnen, iyünniñ 18-nde olacaq.
Rusiye Tış işler naziriniñ muavini Aleksandr Pankin Moskva yañı sanktsiyalarğa azır olmalı, çünki Rusiye işğal etilgen Qırımnı bermeycek ve daa evel kirsetilgen sıñırlavlarnıñ lâğu etilmesini talap etmekten vazgeçmeycek.
Sektoral iqtisadiy sanktsiyalar belli Rusiye bankları ve şirketleriniñ Avropa Birligindeki ilkingi ve ekilemci sermiya bazarına kirişlerini sıñırlay, silâ ticaretinde ihrac etüv ve ital etüvni yasaqlay, arbiy qullanuv ya da Rusiyede arbiy alıcılar içün eki yönelişli mal ihracını yasaqlay ve Rusiyeniñ cermay çıqarılmasında ve onıñ qıdırıluvında qullanıla bilgen bazı tehnologiya ve hızmetlerge irişmesini sıñırlay.
Qırımnıñ Rusiye tarafından işğal etilüvi
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
