Qırımtatar halqı lideri, Ukraina Yuqarı Radasınıñ deputatı Mustafa Cemilev, «Tamır halqlar» aqqında qanun bu afta, iyülniñ 1-nde qabul etilyecegini beklegenini bildirdi.
«Ukrainanıñ 30 yıllıq Mustaqilligi ve Ukraina Esas Qanunınıñ 25 yıllığı içinde tamır halqlarnıñ aqlarını qanun seviyesinde qayd etmege ıntıluvlar oldı, amma ne yazıq ki böyle bir adım atıp qırımtatarlarnıñ Ukrainanıñ tamır halqı olaraq aqlarını tiklemege siyasetçiler azır degil ediler. Ukraina millet vekilleriniñ siyasiy kemalına yetkenlerine inanam ve endi bu afta (iyülniñ 1-nde) baqıluv neticesinde «Ukraina tamır halqaları» aqqında qanun leyhasını esas ve umumen qabul etecegimizni bekleyim», – dep yazıla Cemilevniñ Facebook saifesinde.
Ukraina Yuqarı Radasınıñ insan aqları komiteti parlamentke tamır halqlar qanunını temel olaraq ve umumen qabul etmesini tevsiye etti. Bu aqta Yuqarı Rada deputatı, Ukrainanıñ PACE eyyetiniñ azası Rustem Umerov bildirdi.
Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy mayısnıñ 18-nde qırımtatar genotsidiniñ qurbanlarını añma kününde Ukraina yarımadanı kontrol altına qaytarmaq içün ğayret köstere, dep qayd etti. O, tamır halqlar qanun leyhasını parlament baqsın dep kirsetti, dep haber etken edi.
Zelenskıynıñ qayd etkenine köre, o, «Qırım platforması» sammiti ögüne qırımtatarlar ve qırımlılar içün «müim olğan» qanunlarnı imzalamağa istey, dep qayd etken edi.
Rusiye prezidenti Vladimir Putin Ukrainanıñ tamır halqlar qanun leyhası «ruslarğa qarşı yapılğan küçlü bir darbe» ola, dep bildirdi.
Ukraina prezidentiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyetindeki temsilcisi Anton Korınevıç Rusiye prezidenti Vladimir Putinniñ Ukrainanıñ «tamır halqlar» qanun leyhasınen bağlı izaatlarını «propagandacı» dep adlandırdı.
İyünniñ 8-nde Rusiye Devlet Duması Ukrainanıñ qanun leyhasını takbih etken beyanatnı qabul etip, PACE ve OSCEge muracaat etmege niyetleri bar, dep bildirdi.
Yuqarı Rada deputatı, Ukrainanıñ PACE eyyetiniñ azası Rustem Umerovbuña cevap berip, «iç bir memleketniñ Ukrainanıñ iç işlerine qarışmağa aqqı yoq», dep qayd etti.
Qırımtatarlarnı tamır halq olaraq tanıma
2014 senesi martnıñ 20-nde Ukraina Yuqarı Radası qırımtatarlarnı Qırımnıñ tamır halqı dep tanıdı. Bu qararğa 283 halq deputat rey berdi. Ukraina qırımtatar halqınen diger milliy azlıqlarnıñ Ukrainanıñ tamır halqı olaraq etnik, medeniyet, til ve din kimliginiñ saqlap qalması ve inkişafını kefil etmekte. Qırımtatar Milliy Meclisi ve Qurultayı qırımtatarlarnıñ temsiliy organları olaraq tanıldı.
Er yıl avgustnıñ 9-nda dünya tamır halqlar künü qayd etile. Onı BM Baş Assambleyası 1994 senesi tasdıqladı.
