Qırımtatar halqınıñ lideri, Ukraina Yuqarı Radasınıñ deputatı Mustafa Cemilev, mayısnıñ 2-nde keçirilecek Qırım yürüşinde iştirak etecek, dep ayttı. O, yürüşniñ birinci sıralarında ketmege azır olğanını bildirdi.
Bu aqta Cemilev yanvarniñ 23-nde Qırım.Aqiqatqa ayttı.
«İştirak etecektirim. Rusiye ne deycekmi? Bir qaç variantımız bar. Şunıñ içün ilk sıralarğa acımağan soylarımıznı yollaycaqmız. 73 yaşından büyük olğanlarnı acımaymız (76 yaşında Mustafa Cemilev aqqında aytıla – QA). Ne içün 73 yaşından büyük olmalımı? Çünki 73 yaş – Ukrainada ömürniñ orta uzunlığıdır», – dedi Cemilev.
Onıñ aytqanına köre, teşkilâtçılar Qırımnıñ Rusiye işğalini takbih etken halqara teşkilâtlarnı davet etmege niyetlene.
«O qadar çoq halqara teşkilât bar: Avropa parlamenti, Parlament assambleyası, BM, OSCE – episi Rusiye körmemezlikke urğan qararlarnı qabul etken edi. Olarnı davet etmege isteymiz, Ukrainanıñ bir tarafından diger tarafına cayav keçsinler», – dep qoştı Cemilev.
2019 senesi dekabrniñ 6-nda Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarov «Dünya – zorbalıq ve işğalge qarşı. Menlik yürüşi» halqara zorbalıqsız barışıq aktsiyası azırlana ve keçirilecek, dep ilân etti. Aktsiya vaqtında faller memuriy sıñırdan keçip, Qırımğa kirecek ola. Refat Çubarovnıñ aytqanına köre, yürüş teşkilâtçıları yapqan areketlerini Ukraina akimiyetinen keliştirmege «tırışacaq».
Yanvarniñ 22-nde Çubarov Qırım yürüşi mayısnıñ 2-nde keçirilecek, dep ayttı. Meclis reisi, işğal altındaki yarımadağa küç qullanıp kireceklerini de inkâr etmey.
Rusiye kontrolindeki Qırım yolbaşçısı Sergey Aksenov ilân etilgen yürüşni provokatsiya dep adlandırıp, «sert qarşılıq kösterilecegini» vade etti.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
