Aq qorçalayıcı, «Qırım birdemligi» teşebbüsiniñ faali ve «Qırım balalığı» leyhasınıñ koordinatorı Mumine Saliyeva siyasiy mabüslerni azat etüv meselesini Ukraina Prezidenti ofisiniñ yolbaşçı muavini Andriy Sıbiğa ve Ukraina prezidentiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyetindeki temsilcisiniñ muavini Tamila Taşevanen muzakere etti. Bu aqta Ukraina prezidentiniñ ofisi haber ete.
«Muzakereniñ esas mevzusı Rusiye işğalci akimiyeti qanunsız tutqan siyasiy mabüslerni, şu cümleden qırımtatar halqınıñ vekillerini azat etmek içün siyasiy ve diplomatik tedbirlerni quvetleştirüv yolları oldı», – dep aytıla haberde.
Sıbiğa Saliyevağa «devlet yolbaşçısı bu meselege hususiy diqqat ayırıp, ukrainalı siyasiy mabüslerniñ azat etilüvi Ukraina içün prioritet ola, dep qayd etti.
«Bu mevzu Volodımır Zelenskıynıñ devletimizniñ tış siyaset ortaqlarınıñ esas liderleri ve halqara teşkilâtlarnıñ reberlerinen keçirgen muzakerelerinde kün tertibinde buluna», – dep bildirdi Prezidentniñ ofisi.
Mumine Saliyeva Rusiyede yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtında iştirak etkeninde qabaatlanıp, 16 yılğa azatlıqtan marum etilgen Seyran Saliyevniñ ömür arqadaşı ola.
2017 senesi oktâbr ayında Rusiye telükesizlik hısmetiniñ hadimleri Bağçasaraynıñ altı sakini Timur İbragimov, Marlen Asanov, Memet Belâlov, Seyran Saliyev, Server Zekiryayev ve Ernes Ametovnı tutup alan edi. FSB olarnı Rusiyede ve onıñ tarafından ilhaq etilgen Qırımda yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtınıñ azaları olğanında qabaatlay.
«Qırım birdemligi» cemaat teşebbüsiniñ koordinatorı Server Mustafayev ve qırımtatarı, musulman Edem Smailov 2018 senesi mayısnıñ 21-nde Qırımda Rusiye uquq qoruyıcıları tarafından tutulğan edi. Olarnıñ davası Bağçasaraydaki «Hizb ut-Tahrir davasına» ilâve etildi.
Rusiyeniñ Rostov-na-Donu Cenübiy okrugınıñ arbiy mahkemesi 2020 senesi sentâbr ayında Bağçasaraydaki ekinci «Hizb ut-Tahrir davası» boyunca üküm çıqardı.
Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıynıñ temsilciligi Bağçasaraydaki ekinci «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» ükmüni «arbiy cinayet» dep adlandırdı. Reintegratsiya nazirligi, qırımtatarlarğa qarşı çıqarılğan üküm sebebinden Rusiyege qarşı sanktsiyalarnı sertleştirmege talap etecek, dep bildirdi.
Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar prokuraturası Bağçasaraydaki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» mabüslerine qarşı çıqarılğan ükümni Qırımdaki diniy taqiplerniñ delili dep adlandırdı.
2020 senesi oktâbrniñ 6-nda bu dava boyunca üküm etilgenler Rostov-na-Donu SİZO-5-ne etap etildi. Dekabr ayında Bağçasaraydaki ekinci «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» yedi mabüsi Rostov-na-Donu tahqiqat izolâtorından Novoçerkassk SİZO-3-ne avuştırıldı.
Qırımdaki «Hizb ut-Tahrir davaları»
«Hizb ut-Tahrir davası» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Advokatlar qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.
«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını 15 «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.
