Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

"Mavı-sarı boya içün öldürüvden daa qattı şekilde cezaladılar". Qırımlı Bogdan Zizağa üküm çıqarıldı


Bogdan Ziza
Bogdan Ziza

Rusiye mahkemesi kezlevli ressam Bogdan Zizanı tuvğan şeerinde keçirgen cenkke qarşı aktsiyası içün 15 yıl apis cezasına mahküm etti. Qırımlı Kezlevdeki Rusiye memuriyetiniñ binasına mavı ve sarı tüste boya tökkeni ve bundan soñ oña Molotov kökteli atqanı içün terrorcılıqta qabaatlandı. Bogdan Ziza özüni terririst dep saymay ve qabaatını tanımay. O, Rusiye reberliginden siyasiy mabüslerniñ azat etilmesini talap ete ve bunıñ içün açılq çekmege azır.

Kezlevli Bogdan Ziza, Qırımda öz siyasiy aktsiyasını keçirgen soñ yaqanlandı ve tevqif etildi. Artıq bir yıldan ziyade o tevqifli edi. İyünniñ 6-nda Rusiyeniñ Rostov-na-Donu şeerindeki Cenübiy bölge arbiy mahkemesi onı Rusiye Ceza Qanunnamesiniñ dört maddesi ile qabaatlı tanıdı: 205 maddesi 1-nci qısmı (terror eylemi), 205 maddesi 2-nci qısmı (terror eylemini yapma tehditi), 205.2 maddesi 2-nci qısmı (terror eylemine çağıruv), 214 maddesi 2-nci qısmı (siyasiy sebeplerden vandallıq).

Mahkemeci Roman Prisko Qırım sakinini 15 yıl apis cezasına mahküm etti. Qabaatlav tarafı ise 18 yıl sert apis cezasını istegen edi.

Rusiyeniñ Rostov-na-Donu şeerindeki Cenübiy bölge arbiy mahkemesi
Rusiyeniñ Rostov-na-Donu şeerindeki Cenübiy bölge arbiy mahkemesi

Bogdan Ziza ve onıñ tuvğanlarf ükümni qabul etmeyler ve terrorcılıqta qabaatını inkâr eteler.

"Ağrını yengilleştirecek bir şey yapmaq istedim"

Rusiye quvetçileri Bogdan Zizanı keçken yılnıñ mayıs ayında terrorcılıq qabaatı ile yaqalağan ediler. Bu, onıñ Kezlevdeki Rusiye memuriyetiniñ binasına mavı ve sarı boya tökmesinden ve oña Molotov kökteli atmasından soñ oldı.

Rusiye memuriyetiniñ binası
Rusiye memuriyetiniñ binası

Bunıñ neticesinde kimse zarar körmedi, amma Bogdan Ziza terror eylemini yapmaqta qabaatlandı. Artıq bir yıldan çoq vaqıt o SİZO-dadır. Başta o Aqmescit izolâtorında tutuldı, soñra ise Rostov-na-Donuğa avuştırıldı.

Etrafımdan közüm qayttı
Bogdan Ziza

"Cenk başlanğandan berli tatam ve Ukrayinadki dostlarımdan ğayrı kimsenen ne la ettim, ne körüştim. Qırımdaki ve Rusiyedeki dostlarımnıñ ve tanışlarımnıñ davranışını közettim. Etrafımdan közüm qayttı. İçtimaiy ağdaki yazı bir şey bermeycegini añlap, bütün deşetlerden, insanlarnıñ susqunlığından ve ilk nevbette öz susqunlığımdan artıq boldurğanım içün içimdeki ağrını biraz yengilleştirecek bir areket yapmağa istedim. Mümkün qadar çoq insannıñ diqqatını celp etmpek qararına keldim ve bunı maña artıq tanış olğan, maña ağır psihologik vaziyetlerde yardım etken şekilde, yani boya vastasınen yaptım", - dep añlatqan edi öz areketlerini Ziza.

Bogdan Ziza onıñ areketlerinde terrorcılıq olmağanını bildire.

"Molotov kökteli binanı yaqmaq içün degil, çekken videorlikim içün edi. Amma şimdi kimge isbatlaycağım... Amma onen bile bu terrorcılıq degil ve mahkemede bunı isbatlarım. Amma sırf printsipial olaraq, çünki men iç bir adaletke inanmayım ve işğal mahkemesini tanımayım", - dep bildirgen edi o.

"Üküm adaletke köre degil, sistemağa köre"

Rostov-na-Donuda arbiy mahkemede soñki sözüni aytır eken, Ziza iyülniñ 10-ndan aştan red etkenini ilân etti. Bundan ğayrı, o, Qırım ilhaq etilgen soñ alğan Rusiye vatandaşlığından marum etilmesini ve Rusiye apishanelerinde tutulğan bütün siyasiy mabüslerniñ azat etilmesini talap etti.

Men ukrayinim ve memleketimde yüz bergenler meni ıncıta
Bogdan Ziza

"Men ukrayinim ve memleketimde yüz bergenler meni ıncıta. Bu sebepten men aktsiyamnı keçirdim. Amma Rusiyede aktsiyalar terrorcılıq ile birdir. Menim davam ile diger riayetkâr olmağanlarnı qorqutmağa isteyler. Bu ise davamnıñ siyasiy motivleri olğanını tasdıqlay. FSB-de meni itiraf ettirmek içün köteklediler... Bu mahkemeniñ formal olğaınnı epimiz añlaymız. Üküm adaletke köre degil, sistemağa köre çıqarılacaq. Rusiye qanunları atta öldürüv içün daa qısqa apis müddetini bereler, men ise öldürüvge qarşı çıqtım", - dep bildirdi Ziza.

Bogdan Ziza
Bogdan Ziza

Zizanıñ tuvğanları ükümni Rusiyeniñ Ukrayinağa büyük istilâsına qarşı çıqqan bütün qırımlılarğa üküm kibi sayalar.

Bu diger Qırım sakinlerine cenkke ve Rusiye akimiyetine qarşı tirenüvniñ ne olacağını numayış etmek içün yapılğanını tüşünem
Aleksandra Barkova

"Bu qırımlılarnı qorqutmaq içün bir vastadır. Rusiyede siyasiy mabüslerge qatil ve tecavuz etkenlerden daa ağır sert berile. Öz aktsiyasınen Bogdan kimsege zarar ketirmedi, amma buña baqmadan oña uzun apis müddetini tayin ettiler. Bu diger Qırım sakinlerine cenkke ve Rusiye akimiyetine qarşı tirenüvniñ ne olacağını numayış etmek içün yapılğanını tüşünem. Böyle etip er kesni susturacaq olalar", - dep bildirdi Zizanıñ eki doğmuş tatası Aleksandra Barkova.

O, böyle sert ceza olacağını beklemegenini, amma qardaşı onı çekmeycegine ümüt etkenini ayttı.

"Qabaatlav tarafınıñ Bogdannı 18 yıl apis cezasına mahküm etmek talabı bizni şaşırttı. 18 yanında 15 elbette daa yahşı körüne. Amma Bogdan bu cezanı çekmeycegine ümüt etemiz. Deñişüv olacağını ve Bogdan cedvellerde olacağını bekleymiz", - dedi o.

Ukrayina akimiyeti ve uquq qoruyıcılar Bogdan Zizanıñ taqip etilüvini siyasiy motivli, onıñ aktsiyasını ise qırımlılarnıñ Rusiye tecavuzına qarşı tirenüvniñ eñ parlaq nümünelerinden biri kibi saya.

MALÜMAT: Ukrayinağa qarşı Rusiye silâlı ücümi 2022 senesi fevralniñ 24-nden sabadan berli devam ete. Rusiye ordusı arbiy ve vatandaş infrastrukturasınıñ esas obyektlerine avadan darbe endire, uçaq alanları, arbiy bölük, cermay bazaları, yaqıt stantsiyaları, kilse, mektep ve hastahanelerni viran ete.

Rusiye ordusı çekilgen soñ azat etilgen köy ve şeerlerde kütleviy öldürüv adiseleri aqqında belli oldı. Bazı ğarbiy liderler Rusiyeni cenk cinayetlerinde qabaatladı. Rusiye akimiyeti arbiyleriniñ öldürüvlerge alâqası bar olğanını inkâr etip, olarnı «uyduruv» dep adlandıra.

Rusiye Ukrayinağa qarşı basqıncılıq cenk alıp barğanını inkâr ete ve bunı maqsadı «askeriysizleştirüv ve denatsifikatsiya» olğan «mahsus operatsiya» dep adlandıra.

Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnıküzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://d2a3ebzji45ji0.cloudfront.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.

Bloklav ve tsenzurasız haberler! Qırım.Aqiqat qullanımını qurmaq içün iOS ve Android.

Rusiye apsinde tutulğan qırımlılar

2014 senesi baarde Qırımnıñ Rusiye işğalinden soñ yarımadada Rusiye quvetçileri mustaqil jurnalist, vatandaş faalleri, qırımtatar milliy areketiniñ faalleri, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ azaları ve Rusiyede yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» ve «Tebliğ Cemaatı» teşkilâtlarınen alâqaları bar olğanından şübheli sayılğan insanlarnı apiske alıp başladı.

Ukraina Yuqarı Radasınıñ İnsan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisovanıñ kâtibiyeti 2020 senesi noyabr ayında Rusiye tarafından siyasiy sebeplerden taqip etilgen insanlarnıñ sayısı 130 ola, dep bildirgen edi.

Qırım aq qorçalayıcı gruppasınıñ malümatına köre, 2020 senesi oktâbr ayınıñ soñuna qadar eñ az 110 kişi Qırımda siyasiy sebepli ya da diniy cinaiy taqipler çerçivesinde azatlıqtan marum etildi.

Siyasiy mabüslerge qol tutuv programmasınıñ reberi, «Memorial» aq qorçalayıcı merkeziniñ şura azası Sergey Davidisniñ bildirgenine köre, merkezleriniñ cedvelinde 315 insan bar, 59-ı – qırımtatarıdır.

Aq qorçalayıcılar ve advokatlar bu cinaiy davalarnı siyasiy, milliy ya da diniy sebeplerden taqip dep adlandıra. Rusiye akimiyeti bu sebeplerni inkâr ete.

XS
SM
MD
LG