Yanvarniñ başında ''Golos Krıma'' onlayn-mediasınıñ muarririyetinde Ukrayina Nazirler Kabinetiniñ Vernadskiy adına Tavriya milliy universitetiniñ ğayrıdan teşkil etilmesi aqqında emir leyhası peyda oldı. Neşirde derc etilgen vesiqanıñ metnine köre, Ukrayina Tasil ve ilim nazirligi TMU-nı "Kıyiv-Moğıla akademiyası" Milliy universitetine qoşıp, ğayrıdan teşkil etmege teklif ete.
Qırım.Aqiqatqa bergen intervyüsında TMU rektorı Valeriy Bortnâk, böyle teşebbüsniñ TİN-de bar olğanını tasdıqladı, amma bu aqta nazirlikniñ resmiy içtimaiy ağlardaki Facebook ve Instagram saifelerinden bilgen.
''Nazirliknen bağ yoq. Ne yazıq ki, nazirlik bir taraflama çalışa, ne kollektivnen, ne de universitet memuriyetinen laf etmey. Keçken cumaaqşamı künü biz Ukrayina Tasil ve ilim nazirligine ve Ukrayina Nazirler şurasına muracaat etip, TMU reorganizatsiyası aqqında bilgenimizni bildirdik ve nevbetteki suallerge cevap bermelerini rica ettik: bu mesele baqıldımı; reberler çağırıldımı, universitet hadimleri ve emek kollektiviniñ Şurası ile qonuşuv oldımı; kerekli vesiqalar muvafıq organlarğa yollanıldımı? Cevapnı alamadıq. Yanvarniñ 17-nde aqşam saat 10-da, TMU "Kıyiv-Moğıla akademiyasına" qoşulacağı aqqında TMU-nıñ Facebook ve Instagramdaki resmiy saifelerinde izaat berildi''.
Bortnâknıñ zanınca, böyle deñişmeler Ukrayina tasil nazirliginiñ, memlekette abituriyentlerniñ sayısı eksilgeni sebebinden, aliy oquv yurtlarınıñ sayısını qısqartmaq istegi ile bağlıdır. Bu aqta The Ukrainians intervyüsında tasil ve ilim naziriniñ muavini Mihail Vinnitskiy ayttı.
Neşirniñ aytqanına köre, 2008 senesi Ukrayinada tahminen 350 aliy oquv yurtu çalışqan edi. Bir aliy oquv yurtunda orta esapnen tahminen 6700 student oquy edi. 2021 senesi oquv yurtlarınıñ sayısı 300-ge qadar eksildi, amma er birinde ortalama 3400 student oquy edi.
"Er yıl, belli bir kriteriylerge uymağan müessiselerge berilgen paralar azlaşacaq... Belli ki, vaqıt keçkeninen zayıf olğan müessiseler daa küçlü olğanlarğa qoşulmağa mecbur olacaqlar", - dep yaza The Ukrainians Vinnitskiyniñ sözlerini.
Rektornıñ aytqanına köre, er yıl TMU, aksine, abituriyentlerniñ sayısını arttırdı.
Bugün bizde 3 biñden ziyade insan oquy. Boş yerler bar, ve TİN bunı argumentlerden biri olaraq qullanaValeriy Bortnâk
''2021 senesiniñ soñunda, vazifelerni eda etkenim ve rektor vazifesine tayinlengenimden berli, biz nezaret ettik ve birinci kursqa 550 adamnı alğanımıznı kördik. 2022 senesi birinci kursqa tahminen 740 adamnı qabul ettik. 2023 senesi birinci kursımızda endi 950 adam bar edi. Bugün bizde 3 biñden ziyade insan oquy. Boş yerler bar, ve TİN bunı argumentlerden biri olaraq qullana. Amma bu mevamğa deliller yoq, çünki TMU yıl-yıldan musbet dinamikağa malik ola", - dep qayd etti Valeriy Bortnâk.
Valeriy Bortnyaknıñ fikrince, yañıdan tertip etüvniñ arqasında tasil esnasınıñ eyileştirilmesinen bağlı olmağan diger vazifeler de ola bile.
''Epimizge belli ki, TMU Kıyivniñ merkezinde, Peçerskte buluna, mında Ukrayina Tasil ve ilim nazirligi, belki de, ''Kıyiv-Moğıla akademiyasına'' berip, öz faydasına qullanğan bazı topraqlar ve binalar bar. Bu, qurula bilecek topraqlar aqqında söz yürsetile. Tam bir yer - John McCain soqağı, 33, anda şimdi TMU yerleşe. Kurenövkada daa bir adres bar. Anda Tabiat qullanuv ve iqtisadiyat institutı yerleşe. Bu medeniyet ve sanat abidesi", - dedi Valeriy Bortnâk.
TMU-nıñ ğayrıdan teşkil etilmesi, asılında yoq etilmesi, Ukrayinanıñ itibarına ve Qırımnı qaytarmaq içün küreşine ciddiy bir darbe olacaqtır, dep tüşüne Valeriy Bortnâk.Vernadskiy adına Tavriya Milliy universiteti işğal etilgen Qırımdan köçürilgen yekâne aliy oquv yurtu.
TMU qıtaiy Ukrayinada 2016 senesi çalışıp başladı. Universitette Qırım yarımadası Ukraina yurisdiktsiyasına qaytqan soñ çalışmaq içün qırımtatar tilini bilgen kadrlar azırlana.
Valeriy Bortnâknıñ aytqanına köre, bu "Qırım ve Kıyiv arasında qalğan bağ, ğalebeden soñ Qırımğa qaytıp, Qırımda keyfiyetli tasil hızmetlerini köstermege ve olarnı ğayrıdan tiklemege azır olğan aliy oquv yurtu".
''Küreş devam ete. TMU yerleşecek ve keyfiyetli tasil hızmetlerini bergen yer olacaq, bu, birinciden. Ekinciden, o, tasil alanında Qırımnıñ Ukrayinada qalması içün küreşken universitet. Ukrayina Nazirler Kabinetiniñ buyruğı olacağına inansaq, TMU-niñ faaliyetini toqtatmaq ve bar olmaq aqqını ğayrıdan tiklemek içün mahkemege davalar azırlanacaq", - dedi rektor.
TMU-ni qorçalamaq içün ukrayin cemaatçılığı ve ekspertler toplulığınıñ vekilleri çıqışta bulundı. Olar Ukrayina prezidentine, Ukrayina Nazirler Kabinetine muracaat etip, öz adını taşığan Tavriya milliy universitetini yoq etmek ıntıluvını kesen-kes takbih ettiler. Muracaat müellifleri qayd eteler ki, TMU yoq etilmesi aqqında qarar alınsa, bu vatandaş cemiyeti, şu cümleden vaqtınca işğal etilgen topraqlarda yaşağan Ukrayina vatandaşları tarafından, Ukrayina akimiyetiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyarnıñ işğalden azat etilmesi ve reintegratsiyasından vazgeçüv adımlarından biri olaraq qabul etilecek.
Qırım.Aqiqat Ukrayina Tasil ve ilim nazirligine muracaat yollap, vaziyetni izaatlamağa rica etti. Maqaleniñ yayınlanuvı vaqtında muarririyet cevap almadı.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.
