BAĞÇASARAY-KIYİV. "Hizb ut-Tahrir" ile alâqaları olğanında ve Rusiye akimiyetini devirmek ıntıluvında qabaatlanıp, Rusiye tarafında apiske alınğan ilk qırımlılardan biri olğan Remzi Memetov, Zevri Abseitov ve Rustem Abiltarov evlerine qayttılar. Olar Rusiye makemesi tarafından berilgen doquz yıllıq apis cezasını tolusınen çektiler. Aq qorçalayıcılar olarnıñ davalarını siyasiy sebeplerden yapılğan dep saya. Qırımda sabıq siyasiy mabüslerni nasıl qarşıladılar, Rusiye apishanelerinde ve SİZO-da olarnıñ sayısı ne qadar — Qırım.Aqiqatnıñ materialında tarif etemiz.
Remzi Memetov, Zevri Abseitov ve Rustem Abiltarov Bağçasarayda yaşağan semetdeşlerimiz. Olar on yılğa yaqın evlerinde olmadılar. Bütün bu vaqıtnı olar Rusiye apishanelerinde ağır cinayet maddesi boyunca qabaatlanıp keçirdiler, amma qabaatını tanımaylar. Qırımnıñ farqlı regionlarından 350-den ziyade insan olarnı vatanğa qaytqanları ile hayırlamağa keldi. Olar özleri ile çeçekler, bayram kürreçikleri ve tatlılarnı ketirdiler.
"Yüreklerimiz quvançnen tolu. Bizim qabaatsız oğullarımız apishanelerde o qadar yıl keçirdiler. Apiske alınğanlarnıñ episi qaytıp, ana-babaları ve balaları ile birleşmesini isteymiz", — dep bildire "Qırım birdemligi" körüşüv musafirlerinden birisiniñ aytqanlarını.
Endi sabıq siyasiy mabüsler içün semetdeşlerimiz Qırım manzarası ile bezetilgen mahsus tortnı pişirdiler.
Böyleliknen, olar "Hizb ut-Tahrir" ile alâqaları bar olğanında qabaatlanıp, Rusiye apishanelerinde ve SİZO-larında tutulğan yüzden ziyade qırımlılar aqqında hatırlattılar. Ukrayina ve Rusiye uquq qoruyıcıları bu maddeni Rusiye akimiyeti basqılar aleti olaraq qullana, dep saya. Rusiye makemeleri onlarnen yıl apis cezasını bere.
Silâsız ve teraktlarsız "terroristler"
Aşçı Remzi Memetov, tiş ekimi Zevri Abseitov ve dülger Rustem Abiltarovnı Rusiye quvetçileri Qırımda 2016 senesi mayıs ayında "Birinci Bağçasaray gruppası" davası boyunca (Rusiye Federatsiyasınıñ Ceza kodeksiniñ 205.5 maddesi) yaqaladılar. Bu dava boyunca Bağçasaraylı iş adamı Enver Mamutovnı da qabaatlanıldı. O, 16,9 yılğa azatlıqtan marum etildi ve Rusiyeniñ Stavropol şeerindeki 11-nci apishanesinde bulunmağa devam ete.
"Men apishanede ne kördim? Ceza izolâtorları tek cemiyetni diger vatandaşlarğa zarar ketire bilecek insanlardan qorumaq içün qullanılmay. SİZO şantaj içün de qullanıla. Bir insan tahqiqatçı istegenini yapmasa, onı azatlıqtan marum eteler. Amma insan kâğıtlarnı imzalap, tahqiqatçığa kerek olğan malümatnı berse, onı apiste ya da ev apsine yibere bileler", — dep bildirdi makemede Enver Mamutov.
Davanıñ baqılması 2,5 yıl devam etti. Qabaatlanğanlarnıñ imayesi, dava malümatlarında olarnıñ qabaatını isbatlağan iç bir delil yoq, dep iddia ete. Qırımlılarnıñ yanlarında silâ, patlayıcı ya da silâ yedekleri yoq edi, olar terakt yapmaqnı planlaştırmay ediler ve başqalarnı da buña çağırmay ediler.
"Taqiqat devamında erkeklerniñ terroristik areketler ya da zorbalıqnen alâqası bar olğanına dair iç bir delil kösterilmedi. Qabaatlav ükmüniñ temeli "gizli şaatnıñ" ifadeleri ve din ve İslâmnı yahşı bilmeyen medeniyetşınas ve filologiya mütehassısları tarafından yapılğan diniy ekspertizanıñ neticeleri oldı. Qabaatlav tarafı dava mabüsleriniñ Rusiye Federatsiyasınıñ anayasa qurumını devirmege ve akimiyetni zapt etmege tırışqanlarına dair deliller taqdim etmedi", — dep bildire "Qırım birdemligi".
2018 senesi dekabr ayınıñ soñunda Rostov-na-Donu şeerindeki Şimaliy Kavkaz okrugınıñ arbiy mahkemesi "Bağçasaray gruppası"na üküm çıqardı. Enver Mamutov 17 yılğa, Remzi Memetov, Rustem Abiltarov ve Zevri Abseitov 9 yılğa azatlıqtan marum etildi.
Olar qabaatını inkâr etip, terrorizm sebebinden taqip etüv Qırımda musulmanlarnıñ siyasiy taqip etilüvi ola, dep bildirdiler.
"Bağçasaray dörtü" mabüsleri öz ükümlerine itiraz bildirdi. 2019 senesi Moskvadaki RF Yuqarı mahkemesi dava iştirakçileriniñ apis müddetini üç ayğa qısqarttı. Bütün bu vaqıt devamında olar apiste tutuldı.
"XXI asırnıñ GULAG"ı
Rusiye apishaneleri faallerniñ sağlığına menfiy tesir etti. Rustem Abiltarov apishanede insult ve mikroinfarkt keçirdi.
Remzi Memetovnıñ hronik hastalıqları — gipertoniya ve artroz — ileriley edi.
Zevri Absetovnıñ gipertoniyası, aşqazan problemleri ve tiş ağrısı bar edi.
"Vaqıt yavaş keçti, bu yıllar. Amma Yüce Rabbimizniñ yardımı ile er şeyge dayandıq. Elbette ki, bu yerlerde, bu qadar uzaqlarda, sağlıq yahşı degil, fenalaşa. Amma, Allahqa şükür, sağ-selâmet çıqtıq", — dep bildire Zevri Abseitovnıñ sözlerini "Qırım birdemligi".
2020 senesi Ukrayina baş konsulı Taras Malışevskiy o vaqıt Rustem Abiltarov ve Zevri Abseitov bulunğan Stavropol koloniyasında qırımlılarnı ziyaret etti.
"Ögümde XXI asırnıñ GULAGı açıldı, orman qırıcılar yoq elbette, amma er kesniñ yavaş-yavaş yorulması, ayat küçü, energiyası ve, bunıñnen beraber, hronik hastalıqlarnıñ keskinleşmesi ve ilerilemesi kibi birleştirilgen yanaşuvnen", — dep aytıp bergen edi Malışevskiy ziyaretten soñ.
Bugün Rusiyeniñ sabıq mabüsleri tuvğan toprağında ailelerine qavuştı. "Hizb ut-Tahrir" ile alâqada olğanında qabaatlanğan qırımlılarnıñ çoqusı Rusiye apishanelerinde qala.
"Repressiv maşna ayatnıñ yıllarını hırsızladı"
Qırımda Rusiye ilhaqınıñ 11 yılı içinde "Hizb ut-Tahrir" davaları boyunca 19 kütleviy tevqif dalğası oldı, dep esapladı Qırımtatar resurs merkezi. Bu vaqıt devamında 122 insan maküm etildi, esasen qırımtatarlar, olardan sekiz kişi bu kibi davalar boyunca ceza aldı, dep qayd eteler merkezde.
"Bu dava boyunca keçken qırımtatarlar Qırımdan altı-yedi biñ kilometr uzaqta bulunğan Rusiye Federatsiyasınıñ eñ uzaq regionlarına qanunsız cezalarnı çekmek içün alıp ketile. Bu dava boyunca maküm etilgen Qırımnıñ iç bir siyasiy mabüsi qanunsız apis cezasını çekmek içün Qırımğa yaqınlaştırılmadı. Bu dava boyunca siyasiy mabüslerden iç birisi Ukrayina ve Rusiye arasında deñişmeler çerçivesinde azat etilmedi. Siyasiy mabüsler qanunsız cezalarını Rusiye Federatsiyasınıñ apishanelerinde keçirmege mecburlar. Basqı, işkence ve repressiyalarğa baqmadan, Rusiye Federatsiyası Ceza kodeksiniñ 205.5 maddesine istinaden makeme etilgen iç bir qırımtatar işğalcilernen añlaşmadı ve işğal rejimine lâyıq qarşılıq köstere. Repressiv maşnanıñ qabaatsız insanlarnıñ ömürlerini hırsızlağanı ve bunıñ içün kimse cevap bermeycegi kederli", — dep bildirdi QRM-niñ menedjeri Zarema Bariyeva.
"KrımSOS" cemaat teşkilâtınıñ malümatına köre, bugünde-bugün "Hizb ut-Tahrir" ile alâqada olğanında qabaatlanğan 110 qırımlı Rusiye penitentsiar müessiselerinde buluna, daa üçü ev apsinde buluna.
"Aman-aman doquz yıllıq apis cezasına baqmadan, Abiltarov, Abseitov ve Mamutov diger mabüslerge baqqanda daa az ceza aldılar. Bu, qısmen, olar "Yarovaya antiterroristik paketiniñ" qabul etilmesinden evel tutulğanları ile añlatıla. Çünki bundan soñ terroristik teşkilâtnıñ faaliyetinde iştirak etkenleri içün apis cezası 5-10 yıldan 10-20 yılğa qadar oldı", — dep ayta "KrımSOS" cemaat teşkilâtınıñ talilcisi Yevğen Yaroşenko.
Onıñ aytqanına köre, Bağçasaray rayonı Qırımda "Hizb ut-Tahrir" ile alâqası bar olğanında şübheli sayılğan "öz başına keçirilgen tintüvler ve tutuluvlarnıñ" sıqlığı boyunca birinci olaraq qala.
Qırımnıñ Rusiye tarafından ilhaq etilmesinden berli "KrımSOS" Bağçasaray rayonında sekiz tintüv dalğasını qayd etti, neticede 31 insan Hizb ut-Tahrir ile alâqaları bar olğanında qabaatlanıp apiske alındı.
Qırım aq qorçalayıcı gruppasınıñ malümatına köre, al-azırda 250 Ukrayina vatandaşı ilhaq etilgen Qırımda ve Rusiye Federatsiyasında uydurılğan davalar boyunca apiste buluna. Olarnıñ çoqusı — 108 qırımtatardır.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://d3454ggyqnys2v.cloudfront.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegramve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.
Qırımdaki «Hizb ut-Tahrir davaları»
«Hizb ut-Tahrir davası» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Advokatlar qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.
«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını 15 «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.
