Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

Cemilev: Rusiyege kirişni yasaq ettiler, meger bizim Qırımımızğa yol qapatıldı


Radіo Svoboda

Qırımtatar lidirine Mustafa Cemilevge Qırımğa kiriş yasaq etildi. Salı künü, Ukraina qıtısına keteyatqanda, Qırım çıqışında sıñırnı keçkende oña Qırımğa kiriş yasaq etken aktnı berdiler. Bu yasaq aprel 19-na 2019-ci senesi qadar devam etecek. Yasaqnıñ sebebi bu vesiqada qayd etilmedi. İlerde ne yapacağı aqqında Cemilev Azatlıq Radiosınen paylaştı.


– Şimdi men tam olaraq bilmeyim bu Rusiye ya da Qırım akimiyetiniñ qararı, çünki anda Rusiye Federal qanunına esaslanalar, qararnıñ nomerası Rusiyege kiriş yasaq olğanını köstere. Başından men taaciplendim, çünki soñki kere Rusiyede olğanım 1986-ci senesi edi. Men Magadandandaki apisten 1986 senesi azat olundım, tahminen 27 yıl devamında Rusiyege iç barmadım. Bir ay evelsi men barğan edim Moskvağa, amma bu adiy ziyaret degil, Pütin ve Şaymiyevnin davetinen bardım. Ve apansızdan maña Rusiyege kiriş yasaq. Olar bizim Qırımnı de Rusiye topraqları olaraq saya ekenler.

– Siz viza alğanıñıznı isteylermi?

– Yoq, bu kiriş yasaqlığı. İç bir vizalar. Eki kün evelsi de olar bizni qıynadılar, birde bir defterleri bar – kimge kiriş yasaq. Menim soyadım anda mevcut. Amma sıñırda qırımtatar maşnaları çoq olğanı içün ve birde bir kerginliklerden saqınıp, devamlı telefon laflardan soñ (men añlağanıma köre olar Moskvanen laf ettiler), kirmege izin berdiler. Kirdik işte, bizni ukrain ve qrımtatar bayraqlarınen yaraştırılğan maşina kolonnası qarşıladı, Qırım boyu signallarnen keçip Mecliske keldik.

Kelecek künü sabağa yaqın Meclis binasına ücüm etildi. Binada kimse yoq edi, nevbetçilerden gayrı, üç qadın. Olarnıñ qollarını burıp, ukrain bayrağını qoparıp, öz rusiye bayrağını yerleştirdiler. Erkekler kelgen soñ, kene de ukrain bayrağını asqanlar.

Meraqlısı şunda ki, kün evelden militsiya hadimi kelgen edi, Ukraina bayrağı asılğanı içün, protokol tizgen edi. Bu bina içün mesülietli olğan fond müdiri Riza Şevkiyev soradı "Asılında mesele nede? Siz referendumdan evel öz rus bayraqlarnen sürünip yüre ediñiz ve ukrain akimiyeti sizge iç bir şey demey edi ne içün şimdi ise sizni bu raatsızlay?" İç bir türlü tartışmalar olmamaqnı istegenini bildirdi. Müdir ise dedi: "militsiya olıp ta bir de bir tartışmalar çıqmaması içün işte bu, deliqanlılarnıñ areketlerine diqqat ayırmalısıñız". Ve bunnen er şey bitti. Sabadan ise binağa böyle ücüm yapıldı. Ücüm etkenlerniñ sayısı otuzdan ziyade olğan, meraqlısı şu ki olarnıñ arasında militsiya hadimleri de bar edi. Yani olar özüni "imayeciler" olaraq tanıttırdılar, amma olarnen beraber militsiya da bar edi.

–Şimdi ise, siz Kiyevge yol aldınız?

– E, men baracaq edim. Astanağa uçmam kerek, anda Ukraina ve Qırım mevzusı boyunca forum ötkerilecek. Ondan soñ Berlinge uçmam kerek, seferler bitkenineñ, men ep bir sıñırğa qadar kelip baqarım. Çünki farqlı laflar yüre, sanki bu yerli akimiyetniñ teşebbüsi, em de büyük Moskvanıñ bundan haberi yoq. Baqarmız.

– Qırımda sizin nevbetteki adımlarınız ne, referendummı?

– Yoq, referendum aqqında biz böyle qararğa keldik, işğal etilgen vaziyette biz referendumnı keçirip olamamız ğaliba, çünki bizim referendumımız Rusiye referendumına beñzeycek. Asılında iç bir referendum anda olmadı, begengen ve olarğa kerekli raqamlarnı sızdılar. Biz ister edik referendumnı halqara közeticilerniñ iştraginen keçirmege, şimdi ise olar kimseni yibermeyler, iç bir közeticini. Onıñ içün bu mesele belgisiz bir vaqıtqa qaldı.


Anna Şamanskaya Azatlıq Radiosınıñ Tatar-Başkorkostan muarririyetiniñ maqalesi esasında
XS
SM
MD
LG