"Beş yılnıñ içinde yoq etile bilecek er şeyni yoq ettiler" - ekspertler Qırım iqtisadiyatı aqqında

"Yekâne Rusiye" partiyasınıñ Qırım bölüginiñ başı, Qırımnıñ rusiyeli parlamentiniñ spikeri Vladimir Konstantinov, "Krım" pivo kombinatı"nı yoqlağanda, soñki 5 yılda Qırım şirketleriniñ muvafaqiyetli biznes yapması içün yeterli imkâniyet peyda oldı, dep ayttı.

"Qayd etmege isteyim ki, Qırım Rusiyege qoşulğanından soñ, iqtisadiyat yañı ritmde nefes alıp başladı. Qırım istisal işhaneleri yañı inkişaf impulsını aldı. Bayağı zemaneviy yatırım leyhaları ve çiftçilik peyda oldı, olar, qırımlılar ve turistler pek begengen keyfiyetli erzaq mallarını istisal etip başladı", - dedi Konstantinov.

Qırım iqtisadiyat eksperti Aleksandr Basov, spikerniñ optimizmini paylaşmay. Onıñ aytqanına köre, soñki beş yıl Qırım iqtisadiyatını bayağı qıynadı.

"Vladimir Konstantinovnıñ quvanç ve optimizmini paylaşmaq ister edim. Amma yazıq ki, statistika aksini köstere. Qırımda küçük işhaneler ve teşkilâtlarnıñ sayısı onlarce qat azlaştı. Daa 2013 senesi olarnıñ sayısı 50 biñge qadar olsa, 2019 yılı 1400 az qaldı. Bu - Konstantinov ve Aksönov efendilerniñ Qırımda beş yıl devamında başlıq etkenleriniñ neticesidir. "Hasta, federal büdcetinden sürekli para inyektsiya yapılması" alında olğanını köz ögüne alsaq, yarımada iqtisadiyatı asıl nefes alamı-yoqmı, bilmeyim. Muvafaqiyetli yatırımlarnıñ adlarını, yañı işhanelerde açılğan iş yerlerniñ kerçek sayısını, anda çalışqan adamlarnıñ aylıqları aqqında spikerden eşitmek ister edim. Amma olarnıñ eşitmemiz, dep körüne", - aytıp berdi Qırım.Aqiqatqa ekspert.

Basovnıñ aytqanına köre, soñki beş yılda Qırım mal-mahsulatınıñ ihracı (eksport) aman-aman toqtaldı.

"Sizge daa bir qaç raqam berecegim. Konstantinov, sanktsiyalar Qırım içün ne qadar faydalı olğanını sıq-sıq ayta. Beş yıl evel Qırım sanayısı 1 milliard dollarğa mal yapıp çıqarıp, ihrac ete edi. Şimdi Qırımnıñ ihracı - yılda 40 million dollarğa yaqın. İşte, "muvafaqiyetler" açıq-aydın körüne", - dedi ekspert.

Qırım istisalcılarnıñ (yapıp çıqarıcılar) muvafaqiyetini körmegen Qırım iş adamı Oleg Zubkov da Kostantinovnıñ laflarına şübenen baqa.

"Elbette, bölge iqtisadiyatınıñ alını Vladimir Konstantinov daa yahşı bile. Amma "Krım" pivo kombinatınıñ çabik ilerlevini misal olaraq alsaq, bu menim içün köstergiç degildir. Çünki çetel pivosı sanktsiyalar altında, ukrain pivo yoq, şunıñ içün Qırım pivosı yahşı satılıp başladı. Unikal ve keyfiyetli aşayt mallarını istisal etken başqa çiftçilik şirketlerine barğanda, adlarını aytsañız, kösterseñiz olarnı, çünki men, istimalcı olaraq, olarnı körmeyim", - dedi Qırım.Aqiqatqa iş adamı.

Qırım cemiyet faali Dmitriy Demçuk aytqanına köre, soñki yıllarda yarımadada iqtisadiyat saasında vaziyet bayağı yaramaylaştı.

"Konstantinov efendi, "Krım" pivo kombinatını pek yahşı ve nümüneviy bir misal yaptı! Daa yahşısını tapamazsıñ. Bu, Qırım şaraplarınıñ, Qırım köy hocalığı mahsulatınıñ, Qırım - halqara kurortınıñ evelki namından ve şan-şüretinden qalğan tek şeyidir. Yoq etilecek er şeyni yoq ettiler ve özara dağıttılar. İşhaneler iflâs (bankrotstvo) çetindeleer, küçük biznes azlaştı - biñlerce iş adamları biznesini qapattı. Büdcet müessiselerinde qoşumca ödevniñ daimiy azlaştırılması, ayında 8-den 15 biñgece aylıqlar", - dedi faal.

2014 yılından soñ, köy istisalı içün ağır vaqıtlar kelgenini, "Azat Qırım" cemiyet areketiniñ faali Reşad Memetov aytıp berdi.

"Bütün Qırım vaziyeti aqqında aytıp olamayım, amma köylerde iş adamları yaşamaq içün küreşmeli. Misal içün, evelde Qırımda küçük tsehler bar edi, anda, meselâ, Qırım sütünden temiz, ekologik mahsulat istisal etile edi, şimdi ise çoqusı qapaldı, çünki zavodlar çalışqan şaraitte çalışmalılar. Bunı Rusiye qanunları talap etmekte. Yani, böyle mini tsehte çalışqan qoranta, er kün öz mahsulatını teşkerüvge alıp barmalı, daima özlerinde teşkerüvlerni qabul etmeli. Buña nasıl dayanacañ? Dayanıp olamacañ. Adamlar sadece ishanelerini qapatıp qoya", - aytıp berdi faal.